Otto Klemperer: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: de:Otto Klemperer; cosmetic changes
Linio 1:
[[Dosiero:Otto Klemperer.jpg|rightdekstra|thumbeta|upright|Otto Klemperer]]
[[dosieroDosiero:Stamps of Germany (Berlin) 1985, MiNr 739.jpg|thumbeta|[[Sondermarke|Sonderbriefmarke]] de la [[Postgeschichte und Briefmarken Berlins|Deutschen Bundespost Berlin]] de 1985]]
 
'''Otto Klemperer''' (* [[14-an de majo]] [[1885]] en [[Breslau]]; † [[6-an de julio]] [[1973]] en [[Zuriko]]) estis germana [[dirigento]] kaj[[komponisto]]. Li validas kiel unu el la plej elstaraj de la 20-a jarcento.
Linio 6:
== Vivo ==
=== Juneco kaj unuaj profesiaj jaroj ===
Klemperer naskixis en la silezia Breslau. Sian studon komencitan ĉe [[Dr. Hoch’s Konservatorium]] en [[Frankfurto ĉe Majno]] li daŭrigis en [[Berlino]] ĉe [[Stern’sches Konservatorium|Stern’schen Konservatorium]] kun James Kwast (piano) kaj [[Hans Pfitzner]] (kompozicio kaj orkestrodirigado). Kiam li en 1905 ĉe la [[2-a simfonio (Mahler)|2simfonio]] de [[Gustav Mahler]] rajtis dirigenti sub Oskar Fried la [[fororkestro]]n, li trafis sur la komponiston persone. La du amikiĝis, kaj Klemperer ricevis en 1907 la rekomendo de Mahler la postenon de ĥordirigento, poste tiun de kapelmajstro ĉe la germana landoteatro en [[Prago]]. En 1910 li asistis Mahler-on ĉe la unua prezentado de ties [[8-a simfonio (Mahler)|8-a simfonio]].
 
=== Teatrokariero en la Germana Regno ===
Dum sia plua kariero li iris al la urbaj teatroj de [[Hamburgo]] (1910–1912) kaj de [[Barmen]] (1912–1913). Ekde 1914 ĝis 1917 li estis reprezentanto de Pfitzner ĉe la urba teatro en [[Strasburgo]] kaj ĉefdirigento de la [[Strasburgaj Filharmoniistoj]]. Poste sekvis agado kiel kapelmajstro, pli poste kiel ĝenerala muzikdirektoro ĉe la opero en [[Kolonjo]] (1917–1924). Ekde 1924 ĝis 1927 Klemperer aktivis kiel ĝenerala muzikdirektoro en Wiesbaden, lia plej bela epoko, kiel li poste manifestis. Per la katolika ekleziulo [[Franz Xaver Münch]], kun kiu li estis amike ligita, li trovis kontakton en 1918 al la [[abatejo Maria Laach]] kaj konvertis en 1919 al katolikismo.
 
En Kolonjo li geedziĝis en 1919 la kantistinon [[Johanna Geisler]]. Post plua laboro ĉe la ŝtata teatro en [[Wiesbaden]] (1924–1927) lio direktis ĝis 1931 la [[Krolloper]]-on en Berlino. Klemperer famiĝis pro siaj prezentadoj de samtempulaj verkoj, ekzemple de ''Glückliche Hand'' de [[Arnold Schönberg]], de la opero ''Aus einem Totenhaus'' de [[Leoš Janáček]], de ''[[Oedipus Rex]]'' de [[Igor Stravinski]] kaj ''Cardillac'' de [[Paul Hindemith]] .
 
Klemperer akiris famon per siaj furoraj prezentadoj en la tempospano inter la fino de la unua mondmilito kaj la potencakiro de Adolf Hitler en 1933 kiel unu el la vere elstaraj dirigentoj de la Germana Regno<ref>Peter Heyworth nomis li pli malfrue en sia biografio „Dirigento de la respubliko“.</ref>.
 
=== Elmigrado en 1933 ===
Linio 20:
 
=== Reveno al Eŭropo en 1947 ===
[[dosieroDosiero:Bundesarchiv B 145 Bild-F001328-0007, Köln, WDR Rundfunkstudio.jpg|thumbeta|Otto Klemperer (maldekstre) en 1954 en la radiostudio de [[WDR]]]]
Post la fino de la [[dua mondmilito]] li revenis al Eŭropo kaj fariĝis muzika direktisto de la ŝtata opero en [[Budapeŝto]] (1947–1950). Post kiam li ankoraŭ tri jarojn aktivis i.a. ĉe Simfoniorkestro je Montrealo, li ekloĝis en 1954 en Svisio kaj laboris ĉefe kun la Filharmonia Orkestro de Londono, kie li en 1959 ricevis la postenon de ĉefdirigento dumvive.
 
Linio 46:
* Peter Heyworth (Hrsg.): ''Gespräche mit Klemperer''. S. Fischer Verlag, Frankfurt am Main 1974, ISBN 3-10-033501-5.
* Charles Osborne: ''Otto Klemperer - Sagen Sie doch einfach Otto''. Piper, München 1981, ISBN 3-492-02430-0.
* Peter Heyworth: ''Otto Klemperer. Dirigent der Republik 1885-1933''. Siedler, Berlin 1988, ISBN 3-88688680-80166166-7.
* Peter Heyworth: ''Otto Klemperer. His Life and Times: 1933-1973''. Cambridge University Press, Cambridge, 1996, ISBN 0-521-24488-9.
 
Linio 56:
{{PND|118563181}}
{{DM|118563181}}
 
 
[[Kategorio:Dirigentoj]]
Linio 66 ⟶ 65:
[[Kategorio:Mortintoj en 1973]]
[[Kategorio:Viroj]]
 
 
 
 
[[ca:Otto Klemperer]]
[[da:Otto Klemperer]]
[[de:Otto Klemperer]]
[[en:Otto Klemperer]]
[[es:Otto Klemperer]]