Vysoké Mýto: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e korekto
kompletigo, poluro
Linio 23:
|TTTejo= http://www.vysoke-myto.cz/
}}
'''Vysoké Mýto''' estas urbo en [[Ĉeĥio]]. Ĝi situas en la [[Regiono Pardubice]], [[distrikto Ústí nad Orlicí]]. Unu el plej malnovaj kaj plej gravaj urboj de la regiono.
 
==Historio.==
La urbon fondis la reĝo [[Přemysl Otakar la 2-a]] en la jaro [[1262]] ĉe grava komerca vojo, kiu ligis [[Bohemio]]n kun [[Moravio]] kaj aliaj landoj. Jam ekde la jaro 1265 estis la urbo ĉirkaŭigita per fortaj muregoj kun tri pordegoj. Ekde la jaro 1307 Vysoké Mýto iĝis dota urbo de ĉeĥaj reĝinoj. La pordegoj kaj partoj de la muregoj bonstate restis ĝis nun. Ankaŭ origina dispozicio de la urbo kun placo meze restis konservita. La placo estas la plej granda kvadrat-forma en Ĉeĥio. Centre staras pesta kolono el la jaro 1715. Al la plej malnovaj konstruaĵoj sur la placo apartenas urba magistrejo el la jaro 1536. Fine de la 13-a jarcento estis konstruita templo de sankta[[Sankta Vavřinec (Laŭrenco)]]. Ĝia belega altaro ornamita per pentraĵo de baroka majstro [[PetroPetr Brandl]] el la jaro 1728 estas la plej valora memoraĵomemorindaĵo de la urbo.
 
Fine de la 19-a jarcento apartenis Vysoké Mýto al dek sep el la plej grandaj urboj de la ĉeha reĝlando. La urbo estis sidejo de gravaj oficejoj, lernejoj kaj grandega garnizono.
 
Dum la unua duono de la 20-a jarcento famigis la urbon firmao „Carrosserie Sodomka“ kiu tie ĉi fabrikis karoseriojn de personaj aŭtomobiloj kaj busoj.
[[Dosiero:Kostel Svatého Vavřince ve Vysokém Mýtě.jpg|thumb|Preĝejo de sanktaSankta VavřinecLaŭrenco|left]]
 
==Nuntempo.==
Hodiaŭ estasNuntempe Vysoké Mýto estas konata pro historiaj memorindaĵoj kaj bela ĉirkaŭaĵo. La tradicion de la bus-fabrikado nun transprenis firmao IVECO Czech republic (antaŭe Karosa).
Ankau iamaj kazernoj malaperis. La lastaj soldatoj estis anoj de la okupada armeo de [[Sovetunio]], kiu postlasis en la urbo kaj en proksimaj arbaroj ankaŭ ekologian dezertigon. Post ilia forigo en la jaro [[1990]] la urbo reviviĝis kaj Vysoké Mýto denove proponas vastan kulturan kaj sportan vivon.
 
==Interesaĵoj.==
 
 
==Vidindaĵoj==
En la urbo trovigas gimnazio kaj faka konstru-mezlernejo por akvomastrumantoj. En la historian centron de la urbo oni povas eniri kaj enveturi tra antikvaj pordegoj – Litomiŝla kaj Praga (ĉeĥe Litomyšlská a Pražská). El la Choceň-pordego restis nur turo.
 
===Praga pordego.===
[[Dosiero:Vysoke Myto - Prazska brana.JPG|thumb|left|Praga pordego]]
===Praga pordego.===
[[Dosiero:Litomyšlská brána ve Vysokém Mýtě.jpg|thumb|150px|Litomiŝla pordego]]
La pordego estas la plej sendifektita parto de iama defenda sistemo konstruita en la 13-a jarcento. Kvankam kvarfoje ( en la jaroj 1461, 1700, 1774 kaj 1816) ĝi forbrulis, la gotika stilo restis konservita ĝis nuntempo.
===Litomiŝla pordego.===
[[Dosiero:Litomyšlská brána ve Vysokém Mýtě.jpg|thumb|Litomiŝla pordego]]
La pordego havas, same kiel la Praga pordego, du turojn. Post forbruligo komence de la 19-a jarcento ĝi estis rekonstruita en novgotika stilo. Komence de la 20-a jarcento la pordegon ornamis pentristo [[Mikoláš Aleš]]. La pentrajo bildigas duelon de sankta Georgo kun drako.
 
===Muregoj.===
 
===Muregoj.===
Je ordono de rego Přemysl Otakar la 2-a estis la urbo ĉirkaŭigita per muregoj – 10 m altaj kaj 1,2 m larĝaj. Al ĉiu pordego apartenis levponto. La plej gravaj okazaĵoj de la historio estas skulptitaj en la muregon en Jungmann-parko.
 
{{Commonscat|Vysoké Mýto}}
 
== Eksteraj ligiloj ==
{{el}} [http://www.vysoke-myto.cz Oficiala urba retpaĝaro]
{{el}} [http://www.muzeum.myto.cz Regiona muzeo] ĉeĥe, angle
{{el}} [http://www.vysoke-myto.cz/portal/index.php?option=content&task=view&id=204 Urba galerio] ĉeĥe
 
[[Kategorio:Distrikto Ústí nad Orlicí]]
[[Kategorio:Urboj de Ĉeĥio]]
 
{{distrikto Ústí nad Orlicí}}
 
[[bg:Високо Мито]]
[[cs:Vysoké Mýto]]
[[de:Vysoké Mýto]]
[[en:Vysoké Mýto]]
[[nl:Vysoké Mýto]]
[[pl:Vysoké Mýto]]
[[pt:Vysoké Mýto]]
[[ru:Високе-Мито]]
[[sk:Vysoké Mýto]]