Vikipedio

Folkloro: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively
(Rigardi ŝanĝojn inter stabila kaj nuna versioj)
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
← Iru al antaŭa ŝanĝoIru al sekvanta ŝanĝo →
Enhavo forigita Enhavo aldonita
VidaVikiteksto
GhalyBot (diskuto | kontribuoj)
2 580 redaktoj
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
Robotoj
151 716 redaktoj
e roboto aldono de: ka:ფოლკლორი; cosmetic changes
Linio 1:
[[Dosiero:Strážnice,_internacia_folklorfestivalo.jpg|thumb|200px|left|Folklorfestivalo en [[Strážnice]]]]
 
La nocio '''folkloro''' (el la angla folklore: ''folk'' "popolo" kaj ''lore'' "transdono") entenas la popolajn tradiciojn, legendaron de unu popolo, transdonite perbuŝe.
 
Al tio apartenas: [[proverbo]]j, [[enigmo]]j, [[rakonto]]j, [[fabelo]]j, [[fablo]]j, [[legendo]]j, [[lulkanto]]j, [[rimo]]j, [[ŝerco]]j, [[kanto]]j, [[balado]]j, [[spritaĵo]]j aŭ [[blasfemformulo]]j.
Nuntempe oni alkalkulas ankoraŭ: [[moderna legendo|modernajn legendojn]] (urba legendo, klaĉo) .
 
La nocio signifas en pli strikta senco ĉiun popoldevenan [[tradicio]]n.
 
La nocion uzis unuafoje en [[1846]] [[William John Thoms]] kiel priskriban nocion por "popolartaj antikvaĵoj" (''popular antiquities''). [[Johann Gottfried von Herder]] okupiĝis unua pri kolektado kaj konservado de la "folkloro", antaŭ ĉio pri [[popolkanto]]j. Li klopodis dokumenti la "popolan spiriton", tradiciojn kaj identecon de la [[germanoj|germana]] popolo. La koncepto de Herder trapolitikiĝis per naciismo en la 19-a jc. kaj kondukis al manipulado de la buŝa tradicio. Konsekvenco estis la [[nacisocialismo]]. La objektiva folkloresploro evoluis pli poste nur en la [[20-a jarcento]] enkadre de [[etnografio]].
 
La folkloroj povas enhavi religiajn aŭ mitologiajn elementojn, sed plej ofte okupiĝas pri la kutima transdono de la ĉiutaga vivo. La folkloro ofte unuigas la veron kaj fabelon en unu rakonton.
Linio 16:
Folkloro respeguliĝas en multaj materiaj terenoj kiel en [[pentrado]], [[skulptado]], [[arkitekturo]], [[metio]], [[teksaĵo]]j, [[ornamaĵo]]j, [[vestado]] kaj [[manĝaĵo]]j.
 
== Ideologia vidpunkto ==
 
Nocio de "folkloro" aperis en [[19-a jarcento]] dum [[Romantikismo]]. Tiam homoj revis pri "perdita paradizo", kiun urboj kaj industrioj destuus. Ŝajnis al ili ke simpla popolo kaj kamparanoj, kun siaj "[[tradicio]]j" estas pli proksimaj de malnova paradiza erao, ol intelektuloj. En frua [[20-a jarcento]], [[marksismo|markistoj]], kiel [[Antonio Gramsci]], pensis "folkloron" kiel iluziilon de ekspluantaj klasoj, kiuj volis ke popolo ne havu ŝlosilojn de "vera" kulturo kaj scienco kaj kontetiĝus per malsciencaj folkloraj konoj. Post [[Dua Mondmilito]], oni vidis folkloron kiel ilo por interkompreno de homoj de malsamaj kulturoj. [[UNESKO]] en unu el siaj unuaj dokumentoj, rekomendis la studon kaj divastigon de folkloro. Dum [[malvarma milito]] multaj komunismaj landoj uzis la folkloron por montri homan aspekton de sia kulturo.
 
''Vidu:'' [[Folklor-muziko]], [[Folklorismo]], [[Historiismo]], [[magio]], popolfabelo, [[mitologio]], [[Infana kulturo]]
 
 
[[Kategorio:Folkloro|*]]▼
 
== Eksteraj ligiloj ==
{{el}} http://www.afsnet.org <!-- en:American Folklore Society en->eo:(Amerika, Usonano, Amerikano) Folkloro (Socio, Societo) -->
Linio 30 ⟶ 26:
{{el}} http://www.fl.ulaval.ca/celat/acef <!-- en:Folklore Studies Association of Canada en->eo:Folkloro _Studies_ Asocio (da, de) Kanado -->
{{el}} http://www.indiana.edu/~folklore <!-- en:Indiana University's Folklore Program en->eo:Indianao Universitato's Folkloro (Programo, Programi) -->
* [http://dokumentarioj.blogsome.com/2006/11/16/p3/ Dokumentario pri reĝisoro Aleksandr Rou, aŭtoro de fabelaj filmoj, bazitaj sur la rusa folkloro]
 
▲[[Kategorio:Folkloro|*]]
 
[[ar:فلكلور]]
Linio 61 ⟶ 59:
[[ja:伝承]]
[[jv:Crita Rakyat]]
[[ka:ფოლკლორი]]
[[ko:민속]]
[[ku:Folklor]]
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/wiki/Folkloro"