Tempofiniĝo: Malsamoj inter versioj

▲==Tempofiniĝo el la malnova Testamento==

▲La nocio aperas precipe en libroj de la Malnova Testamento, kanonaj kaj duakanonaj kaj en la bibliparalela hebrea literaturo kiel Henoch, Esdra kaj aliaj). En la Nova Testamento, la Apokalipso kaj iuj tekstoj evangeliaj kaj aliaj de la apostolo Paŭlo al la Tesalonikanoj.

▲La esprimo elstariĝas ses fojojn en la libro de profeto [[Danielo (profeto)|Danielo]] por marki la finon de epoko kiu estas jam direktiĝanta la sia detruiĝo. La profeto imagas antaŭvidi eventojn kaj engaĝiĝi pri ili informi multajn: «(12,4) Kaj vi, ho Daniel, kaŝu la vortojn kaj sigelu la libron ĝis la fina tempo; multaj ĝin tralegos, kaj multiĝos la scio”.

▲Pri la senco kaj celo de tiu frazaro estas debato inter eklezianoj kaj studuloj. Eble Paŭlo uzas argumentojn taŭgajn por la konsolo de la persekutatoj, konsiderante, ke la tempo de la fino fakte koincidas, por ĉiu homo, kun sia renkonto kun Kristo okaze de sia morto, aŭ eble li vere cedis al sia persona opinio kiu tamen, iom posto iom korektiĝis.

▲'''2)''' Evangelio de Mateo 24,2: “Ĉar kiel la fulmo venas el oriento kaj montriĝas ĝis okcidento, tiel ankaŭ estos la alesto de la Filo de homo”. Ĉu ĉi tie estas asertata la universa spaca kaj tempa superelstariĝo de Kristo aŭ ankaŭ la la tempo finiĝo? Ŝajnas ke hodiaŭ la interpreta kontrasto perdas intereson se komparata al aliaj epokoj.

▲[[Dosiero:Antichrist1.jpg|thumb|left|Antikristo, el [[Lucas Cranach the Elder]] (1521) Ĉi tie la Antikristo estas kronata per la trikrono de la papo (emblemo de amikeco inter la kristana eklezioj).]]

▲'''3)''' [[Apokalipso]]. Kiel sciate, tiu libro parolas pri simboloj per kiuj Sankta Johano provas esprimi la venkon, sur la peko kaj la morto, de Kristo resurektinta. Tiuj simboloj aludas al aferoj sufiĉe klaraj por samtempuloj de la hebrea medio, iom malpli facilaj por la estontaj generacioj. Krom tiu venko kaj la sorto de la kredantoj je Jesuo, nenio pri estonta historio estas en ĝi priskribata aŭ aludata. Tamen el iuj ties frazoj povis naskiĝi tiu kiun oni nomas jarmilismo. En la Apokalipso ĉe la versegoj (Ap 20, 2-7) estas dirate: “Kaj li ekkaptis la drakon, la antikvan serpenton, kiu estas la Diablo kaj Satano, kaj enkatenis lin por mil jaroj, 3 kaj ĵetis lin en la abismon kaj fermis ĝin kaj sigelis ĝin super li, por ke li ne plu trompu la naciojn, ĝis finiĝos la mil jaroj; post tio li devos esti malligita por kelka tempo. 4 Kaj mi vidis tronojn, kaj oni sidis sur ili, kaj juĝo estis donita al ili; kaj mi vidis la animojn de la senkapigitaj pro la atesto de Jesuo kaj pro la vorto de Dio, kaj tiujn, kiuj ne adorkliniĝis al la besto, nek al ĝia bildo, kaj ne ricevis la markon sur sia frunto kaj sur sia mano; kaj ili vivis, kaj ili reĝis kun Kristo mil jarojn. 5 La ceteraj mortintoj ne vivis, ĝis finiĝos la mil jaroj. Tio estas la unua releviĝo. 6 Feliĉa kaj sankta estas la partoprenanto en la unua releviĝo; super tiuj la dua morto havas nenian aŭtoritaton; sed ili estos pastroj de Dio kaj de Kristo, kaj reĝos kun li mil jarojn. 7 Kaj kiam finiĝos la mil jaroj, Satano estos ellasita el sia malliberejo”. [http://www.site-berea.com/c/sb/]

▲En tiuj vortoj, apogitaj sur aliaj biblia tekstoj, preskaŭ ĉiu ero de la kristana epoko la kristanaj eklezioj trovis (kaj ankoraŭ vidas en la atestantoj de Jehovo) signojn de la alproksimiĝo de la fino de la ekzistana monda ordo kaj, foje eĉ la komenciĝo de la nova.

▲Kutime la kristnaj eklezioj, foje post kelke da hezitoj, ne akceptis kaj kondamnis tiun mondvizion enŝteligante ke tiu afero estas kaŝita en la dia volo, pri kiu Dio neniam konigis al ni.

▲Laŭ la katekismo de la katolika Eklezio, la krederoj pri la tempofino estas tiu esprimataj en la Kredo. Kristo revenos ja jes, ĉar li revenas en la kredo de fideluloj: li revenas laŭ sia humila stilo respektanta la homan liberon. Kontraŭkristo estas ĉiu kiu pretendas anstatui Dion per sia persono.

▲Notindas ke la jarmilismo el si mem ne multa pritraktas pri la fino d la tempo ĉar gi koncentras atenton prefere sur la novan vivon, pacan, riĉan, en harmonio kun Dio ktp. Pli ol pri tempofino oni parolas priŝanĝiĝo de la tempo.

▲Kutime oni metas traatente la kristanaj jarmilismoj, sed ne forgesendas ke eksistis ankaŭ hebrea jarmilismo. Ĝi pretendis sin fondis sur la unua ĉapitro de la Genezo: tiu lasus kompreni ke la mondo daŭros ses mil jaroj plu unu el kiu sepjarmilismo de la kosma semajno. Ĉe la fino de tiu epoko albordiĝos la tempo de la triumfo de la hebrea popolo pro la alesto de la Mesio kiu kunportos materian prosperon kaj tiam reliĝos kaj rekonstruo de la templo detruita de la romianoj ktp. La temo hodiaŭ interesas nur historiistoj kaj antropologoj aŭ historiistoj de mitologioj.