Joost van den Vondel: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
TXiKiBoT (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: ro:Joost van den Vondel
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: fy:Joast fan de Vondel; cosmetic changes
Linio 12:
'''Joost van den Vondel''' ({{dato|17|novembro|1587}} en [[Köln]] – {{dato|5|februaro|1679}} [[Amsterdamo]]), estas [[Nederlando|Nederlanda]] [[poeto]] kaj [[dramisto]].
 
== Vivo ==
Vondel estis naskita en Köln. Liaj gepatroj estis [[menonito]]j kaj fuĝis al la multe malpli danĝera [[Antverpeno]]. En 1597 ili transloĝis al Amsterdam. Vondel laboris en ŝtrumpo-butiko en fama strato en la malnova urbocentro, la Warmoesstraat. Ambaŭ liaj infanoj mortis junaj.
 
Linio 21:
En 1641 Vondel transiris de la Remonstrantoj al la [[Katolikoj]], kion en la respubliko de la Nederlandoj oni ne akceptis grandanime. Superregis tie ja la [[Kalvinismo]].
 
== Verkoj ==
 
==== Poezio ====
* Den Gulden Winckel der Konstlievende Nederlanders (1613)
* Hymnus ofte Lofgesangh over de wijdberoemde scheepvaert der Vereenigde *Nederlanden (1613)
* Vorstelijcke warande der dieren (1617)
* Op de jongste Hollantsche Transformatie (1618)
* De Helden Godes (1620)
* Het lof der zeevaert (1623)
* Geboortklock van Willem van Nassau (1626)
* Bruyloftbed van P.C. Hooft en Helionora Hellemans (1627)
* Rommelpot van 't Hane-kot (1627)
* Verovering van Grol door Frederick Henrick, Prince van Oranje (1627)
* De Rynstroom (1630)
* Roskam (1630)
* Harpoen (1630)
* Een otter in 't bolwerck (1630)
* Geuse-vesper (1631)
* Decretum horribile (1631)
* Op Huygh de Groots verlossing (1632)
* Inwying der doorluchtige Schoole t'Amsterdam (1632)
* Kinderlijck (1632)
* Uitvaert van mijn dochterken (1633)
* Lyckklaght aan het Vrouwekoor, over het verlies van mijn ega (1635)
* Brieven der Heilige Maeghden, Martelaressen (1642)
* Aen de Beurs van Amsterdam (1643)
* J.J. Vondels Verscheide Gedichten (1644)
* Altaergeheimenissen (1645)
* Poezy (verzamelbundel) (1650)
* Inwijdinge van 't Stadhuis t'Amsterdam (1655)
* Het stockske van Joan van Oldenbarnevelt (1657)
* Zeemagazyn (1658)
* Wildzang (1660)
* Toneelschilt oft Pleitrede voor het toneelrecht (1661)
* Bespiegelingen van Godt en Godtsdienst (1662)
* Joannes de Boetgezant (1663)
* De Heerlijckheid der Kercke (1663)
* Uitvaert van Maria van den Vondel (1668)
 
==== Teatro ====
[[Dosiero:Vondel.jpg|right|250px]]
* Het Pascha ofte de Verlossing Israels uit Egypten (1610)
* Hiërusalem verwoest (1620)
* Palamedes oft Vermoorde Onnooselheijd (1625)
* De Amsteldamse Hecuba (1626)
* Jozef of Sofompaneas (1635)
* Gijsbrecht van Aemstel (1637)
* Maeghden (1639)
* Gebroeders (1640)
* Joseph in Dothan (1640)
* Joseph in Egypten (1640)
* Peter en Pauwels (1641)
* Maria Stuart of Gemartelde Majesteit (1646)
* Leeuwendalers, lantspel (1647)
* Salomon (1648)
* Lucifer (1654)
* Salmoneus (1657)
* Jeptha of Offerbelofte (1659)
* David in Ballingschap (1660)
* David hersteld (1660)
* Samson of Heilige wraak (1660)
* Adonias of Rampsalighe kroonzucht (1661)
* Batavische gebroeders of Onderdruckte vryheit (1663)
* Faëton of Reuckeloze stoutheit (1663)
* Adam in Ballingschap of Aller treurspelen Treurspel (1664)
* Zunchin of Ondergang der Sineesche heerschappije (1667)
* Noah of Ondergang der eerste wereld (1667)
 
==== Porokazaj poemetoj ====
* 1627 - Bruyloftbed van Pieter Cornelisz. Hooft en Helionora Hellemans
* 1633 - Kinder-lyck (naar aanleiding van het overlijden van zijn zoon Constantijn)
* 1668 - Uitvaert van Maria van den Vondel
 
==== Literatura eseo ====
* 1650 - Aenleidinge ter Nederduitsche dichtkunste
 
==== Tradukoj ====
* ''Herkules in Trachin'' (Traĥinioj de [[Sofoklo]]) (1668)
 
== Anekdoto ==
Laŭ [[Guinness-libro de rekordoj]] Vondel verkis la plej mallongan Nederlandan poemon, eble la plej mallongan de la mondo, per kiu en 1620 li gajnis konkurson:
:''U''
:''Nu!''
== En Esperanto ==
* ''[[Gysbreght van Aemstel]]''; la detruo de la urbo kaj lia ekzilo; tragedio - tradukis Ir. [[J. R. G. Isbrücker]], Zutphen, 1932.
* ''Josef en Dotan''; biblia dramo - traduko de la katolika esperantista klubo "Suda Kruco" en Eindhoven, 1937.
Kelkaj poemoj:
* Birdkantado (trad. [[G.F. Makkink]])
* Konsolo al Gerardo Vossius (trad. [[Jan Holzer]])
* Ĥoro de Klarisoj (trad. J. Isbrücker)
* Ĥoro de burĝoj (trad. J. Isbrücker) -- ĉiuj ĉi en [[Nederlanda Antologio]], NEA, Hago 1987.
 
 
{{DEFAULTSORT:Vondel, Joost van den}}
 
[[Kategorio:Nederlandaj poetoj]]
[[Kategorio:Nederlandaj dramistoj]]
Linio 126 ⟶ 127:
[[fi:Joost van den Vondel]]
[[fr:Joost van den Vondel]]
[[fy:Joast fan de Vondel]]
[[hu:Joost van den Vondel]]
[[it:Joost van den Vondel]]