Naŭatla lingvo: Malsamoj inter versioj

|Lingvo=NavatlaNaŭatla

La '''naŭatla lingvo''' aŭ '''navatla lingvo''', (propralingve ''Nāhuatlahtōlli, Māsēwallahtōlli,'' aŭ ''Mexicano'' kaj [[Hispana lingvo|hispanlingve]] ''náhuatl''<ref>laŭ la [[GDEE|Granda Vortaro Hispana-Esperanta]]</ref>) estas [[Aztekoj|Azteka]] lingvo de la [[Jut-azteka lingvaro|jut-azteka]] familio, parolata precipe en centra [[Meksiko]], specife en la federacieroj ''[[Puebla (ŝtato)|Puebla]]'', ''[[Veracruz (ŝtato)|Veracruz]]'', ''[[Hidalgo (ŝtato)|Hidalgo]]'' kaj ''[[Guerrero (ŝtato)|Guerrero]]''. Laŭ [[Ethnologue]], estis 1 376 898 parolantoj en [[1980]]. Ĝi estas la plej parolata indiana lingvo en Meksiko. La navatlanaŭatla havas plurajn dialektojn.

La jam ne parolata [[klasika navatla]] estis la lingvo de la [[aztekoj]]. La azteka skribosistemo ne spegulis la parolan lingvon kiel [[alfabeto]]j. Post la [[Hispanio|hispana]] konkero, parto el la navatlanaŭatla lingva tradicio estis kompilita en libroj per latina alfabeto. Hodiaŭ restas ŝtonaj skribaĵoj, kiuj ne facile legeblas. La [[Katolika eklezio]] predikis per navatlonaŭatlo al [[indianoj]] eĉ en landoj, kie ĝi ne estis parolata antaŭ kristanigo.

Preskaŭ ĉiu parolanto lernas la navatlannaŭatlan hejme kaj scias la hispanan. Ĝenerale, parolantoj estas malriĉaj kaj ne ricevas norman edukadon. Tamen, danke al pliiĝanta aprezo por indianaj lingvoj kaj kulturoj, iu ajn nun povas studi la navatlannaŭatlan ĉe pluraj lernejoj en Meksiko.

Estas pluraj literumadoj por la navatlanaŭatla. La plej ofte uzata literumado estas prenita de la [[Hispana literumado|hispana]]. En tiu ĉi literumado, la litero ''[[h]]'' ĝenerale ne elparoliĝas, tamen ''[[ll]]'' estas duobla /l/ (anstataŭ /j/), ''[[x]]'' estas prononcata [ŝ]. La simbolo ''' ' ''' signas glotan plozivon. Do, la vorto ''Nāhuatlahtōlli'' elparoliĝas pli malpli [naŭal la tol li]. Malpli konfuza literumado ekzistas, sed malofte uziĝas pro ĝiaj [[Askio|neaskiaj]] literoj, ekz. '''š'''.

== navatlajNaŭatlaj vortoj ==

Multaj navatlajnaŭatlaj vortoj eniris la hispanan lingvon, kiaj ''cacahuate'' ([kakaŭate], "[[arakido]]") kaj ''tecolote'' ([tekolote], "[[strigo]]"). Eĉ [[Esperanto]] havas plurajn navatlajnnaŭatlajn vortojn. Jen iom da ili:

== navatlajNaŭatlaj frazoj ==

<tr><td>'''navatlanaŭatla frazo''' (per Esperanteca literumado)</td>

*[http://www.proel.org/mundo/nahuatl.htm TTT-paĝo (hispane) pri la navatlanaŭatla]

[[Dosiero:Nahuatl in Mexico.png|thumb|left|180px|Disvastigo de navatlanaŭatla lingvo en Meksikio<!-- Distribuo de _Nahuatl_ (lingvanoj, lingvanas) por (ŝtato, stato, stati). -->]]