Daugavpils: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: yi:דענענבורג; cosmetic changes
Linio 28:
| koordinatoj: ||55° 53' norde, 26° 32' oriente
|}
'''Daugavpils''' – [[germane]] historie ''Dvinsk'' kaj ''Dünaburg'', [[rusa lingvo|ruse]] historie Невгин/''Nevgin'', Борисоглебck/''Borisoglebsk'' kaj Двинcк/''Dvinsk'', [[belorusa lingvo|beloruse]] Дзвінск/''Dswinsk'', latgale ''Daugpiļs'', [[litova lingvo|litove]] ''Daugpilis'', [[pola lingvo|pole]] historie ''Dyneburg'' respektive ''Dynaburg'' kaj ''Dźwińsk'', [[jida lingvo|jide]] דענענבורג/''Denenburg'' - estas urbo en la regiono [[Latgalio]], la orienta parto de [[Latvio]]. Laŭ grandeco kaj graveco la urbo en Latvio havas la duan rangon post la ĉefurbo [[Rigo]]. Ĝi situas borde de la rivero [[Daŭgavo]], laŭ kiu ĝi havas sian nomon "Daugava-kastelo".
 
Daugavpils distancas 232 kilometrojn de la ĉefurbo Rigo, 25 kilometrojn de la limo al [[Litovio]] kaj 35 kilometrojn de la limo al [[Belorusio]].
Linio 34:
== Historio ==
[[Dosiero:Daugavpils Immaculate Conception Roman Catholic Church.jpg|thumb|<center>katolika preĝejo de virga koncipo en Daugavpils]]
La loko unuafoje skribe menciiĝis en dokumento de la jaro 1275. Dum la jaro 1278 ekkonstruiĝis la fortikaĵo ''"Dünaburg"'' de la [[Ordeno de germanaj kavaliroj]], ĉirkaŭ ĝi ekestis samnoma loĝloko, kaj la fortikaĵo, loĝloko kaj restis posedaĵo de la germana ordeno dum preskaŭ tri jarcentoj. Dum [[1561]] Dünaburg iĝis parto de [[Respubliko de Ambaŭ Nacioj|Pollando-Litovio]], kaj dum [[1582]] ricevis urbajn rajtojn. Inter la jaroj 1656 kaj 1667 la urbo estis okupita de la [[Rusia Imperio]] kaj tiutempe havis la nomon ''Borisoglebsk'' (Борисоглебск). Kadre de la unua dispartigo de la pola-litova imperio, la urbo dum [[1772]] duafoje kaj nun por pli longa tempo estis ruse okupita kaj integrita en la Rusian Imperion. Dum [[1893]], kadre de politiko ruslingvigi urbonomojn de la origine nerusaj, okupitaj regionoj de la imperio, la urbo oficiale rebaptiĝis ''Dvinsk'' (Двинск). La urbo havis eksplicite multetnan loĝantaron kaj grandan judan komunumon. Fine de la 18-a jarcento pli ol 60 procentoj de la enloĝantaro estis judoj. Post la [[popolnombrado]] de [[1897]] 72.231 homoj vivis en la urbo, inter ili 32.369 da judoj (preskaŭ 45 procentoj de la loĝantaro kaj la plej granda etna grupo de ĝi). Ekzistis proksimume 40 sinagogoj kaj pliaj judaj preĝejoj en la urbo, el kiuj nur unu ne detruiĝis dum la [[Dua mondmilito]].
 
Dum 1920 surbaze de la tiujara packontrakto de Rigo iĝis parto de la sendependiĝinta respubliko [[Latvio]] kaj dum la sekvaj jaroj estis grava trafika nodopunkto inter [[Okcidenta Eŭropo]] kaj la [[Sovetunio]], inter alie por la trajnlinio "Nord-Ekspreso".
Linio 55:
3 procentoj da ukrainanoj kaj aliaj.
 
== Partneraj urboj ==
Partneraj urboj de Daugavpils estas
* [[Dosiero:Flago-de-Danio.svg|20px]] ekde 1993: [[Haderslevo]] ([[Danio]])
Linio 68:
* [[Dosiero:Flago-de-Rusio.svg|20px]] ekde 2004: [[Sankt-Peterburgo]] ([[Rusio]])
 
== Literaturo ==
* Genovefa Barkovska / Josifs Šteimans, Daugavpils vestures lappuses, Rezekne 2005.
* Evrei v Daugavpilse. Istoričeskie očerki, T. 1-3, Daugavpils 1993–2006.
Linio 77:
* Irena Saleniece, Teachers as the Object and Subject of Sovietization in Latvia ("instruisto kiel objekto kaj subjektoj de la sovetuniigo de Latvio"): Daugavpils (1944-1953), en: The Sovietization of the Baltic States, 1940-1956 ("la sovetuniigo de la baltaj ŝtatoj"), eldonita anglalingve de Olaf Mertelsmann, Tartu 2003, paĝoj 197-206.
 
== Reta ligilo ==
{{projektoj|commonscat=Daugavpils}}
* [http://www.daugavpils.lv www.daugavpils.lv oficialaj retaj paĝoj de la urbo]
 
[[Kategorio:Urboj de Latvio]]
Linio 124:
[[vo:Daugavpils]]
[[war:Daugavpils]]
[[yi:דענענבורג]]
[[zh:陶格夫匹尔斯]]