Ajmara lingvo: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e roboto aldono de: la:Lingua Aymara |
Xqbot (diskuto | kontribuoj) e roboto modifo de: es:Idioma aymara; cosmetic changes |
||
Linio 18:
'''Ajmara Lingvo''' estas parolata lingvo de [[ajmaroj]] en [[Bolivio]], [[Peruo]] (oficiala lingvo), Nordo de [[Ĉilio]] kaj montara nordokcidenta regiono de [[Argentino]]. Tre vigla lingvo en Sudamerika montara regiono, kun radi-elsendoj ktp. Estis la popola lingvo de [[Inkaa imperio]] (la "nobla" estis la [[Keĉua lingvo|Keĉua]]).
== Ecoj ==
La ajmara estas forte [[aglutina lingvo]]. Ĝi ne konas [[artikolo]]n. Ĝia vortaro estas tre riĉa. Ekzistas ekzemple cento da vortoj por la verbo ''porti'', depende de tio, kion oni portas. La plimulto de la substantivoj havas diversajn formojn, depende de la "certeco". Ekzemple en la frazoj "Mi vidas ĉevalon", "Mi kredas, ke mi vidas ĉevalon" kaj "Li diras, ke li vidas ĉevalon" la vorto "ĉevalo" estas tradukita de 3 diversaj manieroj.
=== Fonetiko ===
==== Vokaloj ====
Kiel la [[keĉua lingvo|keĉua]] kaj [[araba lingvo]]j la ajmara konas nur tri vokalojn (''a'', ''i'', ''u''). Ekzistas longigitaj vokaloj, reprezentataj kun [[dierezo]] super si; do skribe ekzistas jenaj ses vokaloj: ''a'', ''ä'', ''i'', ''ï'', ''u'', ''ü''. Menciindas ankaŭ, ke antaŭ [[uvulo|uvula]] konsonanto (''q'', ''q''', ''qh'', ''x'') vokalo ''i'' iĝas ''/e/'' kaj vokalo ''u'' iĝas ''/o/''. Ekzistas [[diftongo]]j formitaj per ''y'' (= "j") kaj ''w'' (= ŭ).
==== Konsonantoj ====
La ajmara havas 16 [[konsonanto]]jn, sed kalkulante variantojn de la [[plozivo]]j oni atingas 26:
<br /><center>
{|
|- bgcolor="#eeeeee"
Linio 71:
| align="center" |
|- bgcolor="#dddddd"
! align="right" bgcolor="#eeeeee"| glitanto <br />([[duonvokalo|duonkonsonanto]])
| align="center" | w
| align="center" |
Linio 77:
| align="center" |
| align="center" |
|}</center><br />
Ĉe la plozivaj konsonantoj ne ekzistas voĉaj formoj kiaj ''b'', ''d'' aŭ ''g'' . Tamen ekzistas tri formoj de frikativaj konsonantoj: simplaj, velaraj kaj aspiraciaj.
<br /><center>
{| width="300px"
|- align="center" bgcolor="#eeeeee"
Linio 94:
|- align="center" bgcolor="#dddddd"
|q||q'||qh
|} </center><br />
== Eksteraj ligiloj ==
* {{es}} [http://www.aymara.org Pri la ajmara]
{{Lingvoj}}
Linio 120:
[[de:Aymara (Sprache)]]
[[en:Aymara language]]
[[es:Idioma
[[eu:Aimara]]
[[fi:Aimaran kieli]]
| |||