Biodizeloleo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
TobeBot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: ms:Biodiesel
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto modifo de: fa:زیست‌دیزل; cosmetic changes
Linio 1:
[[Dosiero:Biodiesel.JPG|thumb|left|180px|Biodizeloleo]]
 
'''Biodizeloleo''' estas [[biomasa]] [[brulaĵo]] ([[biobrulaĵo]]), farita el naturaj vegetalaj (inkludante [[alga]]j) aŭ animalaj [[grasaĵo]]j kaj [[oleo]]j, ne el [[petrolo]]. Ĝi povas esti uzata en [[dizeloleo|dizelolaj motoroj]].
 
Ĝi estas favorita de [[Politika ekologio|ekologiistoj]] pro ties [[daŭrivo]] kaj tre malplia [[poluo]], ĉefe rilate 1° kombinaĵoj malutilaj je sano 2° forceja efiko, [[acida pluvo|acidaj pluvoj]], kaj malkonstruo de [[ozon-tavolo]]. Ankaŭ ekonomiaj, kaj politikaj kialoj ludas, ĉar ĝi eblas la landon kiu uzas ĝin produkti ĝin sur sia propra grundo, kaj tiel esti malpli dependanta de [[nafto]]-merkato, kaj ankaŭ minaco de ties venonta elĉerpiĝo.
 
Preskaŭ ĉiujn vegetalajn oleojn eĉ nemanĝeblajn oni povas uzi por produkti biodizeloleon. En [[Brazilo]], la ĉefa fonto al tio estas [[ricino|ricinosemo]]semo.
 
== Danĝeroj ==
[[Dosiero:Soybus.jpg|thumb|right|180px|Aŭtobuso uzanta sojfaban biodizeloleon]]
 
[[Jeffrey Dukes]], usona [[biologo]] (University of Utah), kalkulis en 2003, ke la ĉiujare forbrulita [[fosilia brulaĵo]] estas produktebla el 400-obla biologia kapacito de la tero (el 98 tunoj da organika materialo unu galjono da biodizelo). Tiel simple neeblas la eŭropa celo de 20 % je biofuelo.
 
En Indonezio oni rapidege forhakas arbarojn por planti [[Palmoleo|olepalmoolepalmojn]]jn, tio kaŭzas gravajn damaĝojn en la medio.
 
Kvankam tiuj informoj ne estas tute nediskutindaj, ĉar vere estas intereso de naftindustrio pri la neebleco de la projekto. Alie, ĉar la ĉefaj produktantoj de biodizeloleo estas tropikaj landoj, multaj homoj, ĉefe industriistoj kaj politikistoj, de Eŭropo, Japanio kaj Usono temas pri la estonta dependo de importado de biodizeloleo kaj alkoholo kiel okazas hodiaŭ al nafto kaj preferas daŭron de serĉo pri energifontoj produkteblaj en siaj landoj, kiel hidrogeno, ekzemple.
 
Vere, biodizeloleo kaj alkoholo estas bonaj por landoj kiel Brazilo, kiuj produktas ilin, sed estas eble netaŭgaj por neproduktantaj landoj. Sed, eble, en la estonto, ne estos nur unu anstataŭanto al nafto, sed multaj.
 
== Teknikaj normoj ==
[[Dosiero:Soybeanvarieties.jpg|thumb|left|180px|Sojfaboj estas uzataj kiel fonto de biodizeloleo]]
La komuna internacia normo por biodizeloleo estas [[CEN|EN]] [[EN 14214|14214]].
 
La normoj garantias la sekvajn gravajn faktorojn:
* Plenumo de la [[kemia]] [[reakcio]].
* Forigo de [[glicerino]].
* Forigo de [[katalisto]].
* Forigo de [[alkoholo]].
* Ne apero de [[libera grasa acido|liberaj grasaj acidoj]].
 
Bazaj industriaj pruvoj por determini se la produktoj akordas kun la normo, inkluzivas tipe [[kromatografio]]n, por pruvi la plej gravajn faktorojn eksponitajn supre. Pli kompletaj pruvoj estas pli malmultekostaj. Biodizeloleo kiu sekvas la normojn pri kvalito estas tre ne-[[toksa]], kun toksa takso ([[LD50]]) pli granda ol 50 [[m]][[L]]/[[kg]]
 
== Plantolea importo de Eŭropa Unio ==
 
* 2004/2005-a sezono (ekde oktobro ĝis septembro): 7,8 milionoj da tunoj
** 4,4 milionoj da palmoleoj (en tunoj)
* 2005/2006-a sezono: 8,75 milionoj da tunoj
** 28.000 tunoj da kolzoleo
** 4,9 milionoj da [[palmoleo]] (en tunoj)
** 250.000 tunoj da kolzoleo (grandparte el Nord-Ameriko)
 
En 2005 Eŭropa Unio ŝajnas iĝi neta importanto de sojoleo, ĝis tiam ĝi estis eksportisto.
 
== Eksteraj ligiloj ==
{{el}}[http://www.esperanto.be/fel/2007/009344.php Ĉu biokarburaĵoj helpas aŭ malhelpas?] Artikolo el ''[[Monato (gazeto)|Monato]]'' (2007/12, p. 16)
{{el}}[http://nxt.anp.gov.br/NXT/gateway.dll/leg/resolucoes_anp/2004/dezembro/ranp%2042%20-%202004.xml?f=templates$fn=default.htm&sync=1&vid=anp:10.1048/enu Resolução nº42 da ANP, de 24 de novembro de 2004 - Estabelece a especificação de biodiesel no Brasil]
Linio 75:
[[et:Biodiislikütus]]
[[eu:Biodiesel]]
[[fa:بیودیزلزیست‌دیزل]]
[[fi:Biodiesel]]
[[fr:Biodiesel]]