Perkūnas: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto modifo de: fi:Perkūnas; cosmetic changes
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
[[Dosiero:Perkunas.jpg|thumb|<center>Perkūnas (mura mozaiko)]]
'''Perkūnas''' ([[litove]] ''Perkūnas'', [[latve]] ''Pērkons'', [[prusapraprusa lingvo|pruseprapruse]] ''percunis'', [[ĵemajtia lingvo|ĵemajtie]] ''Perkūns'') estas [[baltio|balta]] [[ĉielo|ĉiela]] kaj [[fulmotondro|fulmotondra]] [[dio]]. Ĝi estas la plej ofte menciata el la baltaj dioj, kaj ofte konsideriĝas la ĉefa dio, paralele al la dioj [[Thor]] aŭ [[Donar]] de la [[ĝermana mitologio]], [[Jupitero]] de la [[romia mitologio|romia]] aŭ [[Zeŭso]] de la [[greka mitologio]]. Tamen - kontraste al tiuj dioj el aliaj mitologioj - li ne oficiale estas la estro el ĉiuj baltja dioj, sed samranga kun la aliaj. Kvankam en la litova kaj latva kulturoj lia personaĵo estas konata kaj la mitologiaj historioj transdonitaj de generacio al generacio, en la [[prusapraprusa lingvo]], kies [[prusojpraprusoj|parolantoj]] estis estingitaj dum genocido de la [[13-a jarcento]], skribaj fontoj nur pruvas la ekziston de la vorto ''percunis'' por "[[tondro]] kaj la adoro de Perkūnas inter la [[prusojpraprusoj]] pro manko de skribaj pruvoj do estas nur hipotezo. En la modernaj religiaj [[kulto]]j, kiuj vivtenas la antikvajn baltajn prakristanajn religiojn, Perkūnas ludas gravajn rolojn: la plej grava el tiuj movadoj nomiĝas [[Romuva (kulto)|Romuva]].
 
=== Etimologio ===
Linio 26:
Por la rusoj ''Vladimir Toporov'' kaj ''Vjaĉeslav Ivanov'' Perkūnas estas la gvida figuro en la tiel nomata "ĉefa mito de balta-slava mitologio", kiu rakontas pri batalo inter Perkūnas kaj lia malamiko, la diablo (''velnias'') respektive granda serpento aŭ drako, kaj raportas ke li persekutas kej fine venkas la malamikon.
 
Multaj tradiciaj fabeloj kaj legendoj de la litovoj kaj latvoj rakontas pri la dio, kaj simile multaj geografiaj nomoj en [[Litovio]], [[Latvio]] kaj [[Orienta Prusio]] baptiĝis laŭ Perkūnas.
 
=== Literaturo ===