Kiel registrite je 22:31, 19 sep. 2010 redakti Xqbot (diskuto \| kontribuoj) Robotoj 151 713 redaktoj e roboto aldono de: pnb:ڈائیوڈ ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 12:11, 26 nov. 2010 redakti malfari Hans (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 2 600 redaktoj eNeniu resumo de redakto Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 3: '''Diodo''' (de [[greka lingvo\|greka]] ''Di'' — du, kaj ''Hodos'' — vojo) funkcias kiel [[Elektrotekniko kaj Elektroniko\|elektronika]] versio de [[unu-direkta valvo]]. Per restriktado de la direkto de movado de ŝarĝoportantoj, ĝi allasas elektran [[kurento]]n flui en unu direkton, sed blokas ĝian fluon en la alian direkton. La karakteraĵo de kurent-tensio aŭ I-V de diodo povas esti ~~aproksimita~~alproksimita per du regionoj de operacio. Sub certa diferenco de [[potencialo]] inter ties du dratoj, diodo povas esti imagata kiel malferma (ne-konduktiva) cirkvito. Dum la potenciala diferenco pligrandiĝas, en iu nivelo la diodo konduktiviĝas kaj ebligas trafluon de [[kurento]]. En tiu ĉi punkto ĝi povas esti imagata kiel kontakto kun nula (aŭ tre malalta) [[rezistanco]]. Oni foje konas diodojn kiel '''rektifilojn''' pro ilia uzado por rektifi elektran [[alterna kurento\|alternan kurenton]] en rektan kurenton per forigo de la negativa parto de la kurento. Speciala aranĝo el kvar diodoj kiu transformas alternan kurenton en la rektan uzante ambaŭ fazojn de la alterna kurento, estas konata kiel [[dioda ponto]] aŭ [[unu-faza ponta rektifilo]]. La unuaj diodoj estis ~~vakutubaj apartoj~~vakutuboj (ankaŭ konataj kiel [[termjonaj valvoj]]), kiuj estis aranĝoj de elektrodoj ĉirkaŭataj per vakuo ene de vitra ujo ~~kaj kiu~~kiuj aspektis simile al ~~lampampolo~~lampampoloj. La aranĝo de filamento kaj plato kiel diodo estis inventita en [[1904]] de [[John Ambrose Fleming]], scienca konsilisto el la firmao [[Guglielmo Marconi\|Marconi]], surbaze de konstato de [[Edisono]]. Tiel kiel lumampolo, vakutubaj diodoj havas [[filamento]]n tra kiu pasas kurento, kiu hejtas la filamenton. En ĝia hejtita stato, ĝi povas emisii elektronojn en la vakuon. Tiuj ĉi elektronoj estas elektrostatike tirataj al pozitive ŝargita ĉirkaŭa metala plato nomita [[anodo]] aŭ nur la [[plato]]. Elektronoj ne fluas de la plato reen al la filamento, eĉ se la ŝargo sur la plato estas negativa ĉar la plato ne estas hejtita. Kvankam vakutubaj diodoj ankoraŭ estas uzataj por kelkaj specialaj aplikoj, plej multaj modernaj diodoj baziĝas sur [[duonkonduktaĵoj]]. Duonkonduktaĵa diodo konsistas el n-[[dopita]] regiono apud p-dopita regiono, kiu kreas p/n-an junton. (Vidu la artikolon pri duonkonduktaĵoj por eksplikado de tiuj ĉi terminoj, aparte sub la subtitolo '''p/n-a Junto'''. Linio 56: Estas ankaŭ aliaj specoj de diodoj, kiuj ĉiuj havas la bazan funkcion lasi elektran kurenton flui nur en unu direkton, sed kiuj estas produktitaj per aliaj metodoj. * '''~~Punkt~~punkt-kontakta diodo''': Ĝi funkcias same kiel junta diodo priskribita supre, sed ĝia strukturo estas pli simpla. Bloko de n-tipa duonkonduktaĵo kaj kondukta pinta konduktilo faritaj el grup-3a metalo, kiu kontaktas la duonkonduktaĵon. Ili ne tre ofte plu estas uzataj kaj eĉ antaŭe ne estis popularaj por analogaj aplikaĵoj pro alta bruo kaj nelineareco. * '''Tuba diodo''': Ĝi estas la plej simpla speco de [[vakutuba]] aparato. Elektronoj moviĝas en vakuon de hejtita metala surfaco kovrita per baria oksido (barito). Post kiam ili estas for de la surfaco, ili povas esti altiritaj al pozitive ŝargita malvarma surfaco ([[anodo]]). Tamen, elektronoj ne facile forlasas malvarman nekovritan surfacon se la polareco renversiĝas kaj tiel iu ajn trafluo estas tre malgranda. Ili estis arkaikaj por [[2000]]-a jaro, sed tra la 20-a jarcento estis multe uzataj en analogaj signalaj aparatoj, elektraj maŝinoj, kaj (proksimume de 1950 ĝis 1960) por diĝita elektronika logiko. * '''~~Gas~~gas-malŝarga diodo''': Aparato, kie estas du elektrodoj en ia speco de gaso. Unu elektrodo estas tre akra. La alia havas glatan sed kurban surfacon. Se forta negativa potencialo estas aplikata al la akra elektrodo, la elektra kampo proksima al la akra pinto sufiĉas por kaŭzi elektran malŝargon en la gason kaj kurento fluas. Se la mala potencialo aplikiĝas, la elektre kampa forteco ĉirkaŭ la glata elektrodo ne sufiĉas ekigi malŝargon. (La malŝargo povas nur eki facile ĉe la negativa fino ĉar elektronoj estas multe pli moveblaj ol pozitivaj jonoj) Tiutipaj diodoj estas foje uzitaj por alt-tensia alt-kurenta rektifado ĉe elektre fontaj aplikaĵoj. * '''SCR''' aŭ '''silicia regita rektifilo''': Diodo kiu ne konduktas ĝis ĝi "ekagiĝas" per aplikado de tre malgranda tensio, kutime inter 1 kaj 20 V, al sia "pordo" ([[klapo]]). Depost ekagiĝo, ĝi nur fermiĝas per ĉeso de la kurenta fluo tra si. SCR-oj estas utilaj por regado de A.K. (alterna kurento) ĉar ili ĉesas kondukti aŭtomate en la momento kiam la kurento falas ĝis nulo, ĉiu duono de ciklo kaj tiam povas esti ekagigita refoje. Ili estas fabrikataj kun etendo de grandoj kun pov-traktaj kapacitoj de kelkaj ŭatoj ĝis dekoj da megaŭatoj. * '''Triako''': Estas du SCR-oj kiuj estas kunigitaj fino al fino aŭ malantaŭo al malantaŭo dum iliaj pordoj estas ankaŭ konektitaj. Tio ĉi rezultas du-direktan "diodan" elektran ŝaltilon, kie la kurento povas flui en ambaŭ direktojn tiam kiam ĝi ekagiĝis (ŝaltis). Malpli povaj triakoj estas uzataj ĉie, precipe en elektraj aparatoj.

Diodo: Malsamoj inter versioj