Hipotezo dokumenta: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Amirobot (diskuto | kontribuoj)
e [r2.5.2] robota aldono de: fa:فرضیه مستند
Neniu resumo de redakto
Linio 28:
==La fontoj JEDP==
 
La fonto ''J'' (aŭ JavistaJavea) kaj tiu ''E'' (aŭ EloistaElohima) tiel estas nomataj pro ilia maniero nomi Dio.
 
La «Javista» tradicio originas en monarkia epoko de (10-9aa/9-a jarcentojarcentj). En ĝi, la homo kaj lia mondo estas priskribitaj kun granda konkreteco kaj kun analizoj de la internaj konfliktoj de la homa koro - Dio estas multe proksima al sia popolo kaj fojfoje estas kvazaŭ antropomorfigita (same kiam Dio promenas en la [[Edena ĝardeno]]). Estas, ĝi, malmulte interesita pri la aspektoj historiaj/juraj, kaj nomas la «SinajaSinajo» la monton de la Apero.
 
La fonto [[Eloismo|ElohistaElohima]] uzas ''Elohim'' kiel nomo de Dio. Ĝi formiĝis en posta epoko (8a jarcento) en la norda [[Izraela reĝlando]], post la disiĝo de la Nordo el la Sudo de la unueca ŝtato, En ĝia teologia koncepto Dio estas vidata enmaniero pli transcenda ol la JavistaJavea: Dio parolas el la ĉielo, aperas en sonĝoj, aperas kiel [[anĝelo]]...
 
La tradicio ''D'' (aŭ Readmona) estas tiel signala ĉar dominanta en la libro Readmono. Ĝi reiriĝas al 7a jarcerto en la [[Juda Reĝlando]] de sudo, havas didaktikajn celojn koncernantajn la Leĝon kaj ĝi estus la regularo kiu, retrovita en la Templo, ekstartigis la religian [[Ekzilo babilona|postekzilan]] religian reformon.
 
La tradicio ''P'' (Kodo Pastra) kolektas rakontojn tre antikvajn, sed disvolviĝitan en epoko postekzila. Esence ĝi rilatas al liturgiajn kaj ritajn normojn kiuj superregas el la libro [[Levidoj]].
[[Gordon Wenham|Wenham, Gordon]]. [http://www.biblicalstudies.org.uk/article_pentateuch_wenham.html "Pentateuchal Studies Today", Themelios 22.1 (Oktobro 1996)]
 
==Redaktadoj==
 
Fakuloj kutime datas la unuan redakton je la 750 a.K kiam oni mikse unuigis la fonton J kun la E,: Duradua redakto, kombinanta la fontojn J kaj E kun la D kaj P, okazis en 5a5-a jarcento a.K.
 
==Voĉoj kunrilataj==
*[[Eloismo]]
*[[Nomoj de Dio en la Biblio]]
*[[Biblia Tetragramo ]]
 
==Bibliografio==