Yuan Ming Yuan-Imperia Ĝardeno: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
redaktata postlasita de Celumio de la 15a de marto 2009 sen plua redaktado
Celumio (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
{{polurinda}}
[[Dosiero:Oldsummerpalaceruin.jpg|thumb|right|220px|Ruino de Yuan Ming Yuan-Imperia Ĝardeno de [[Ĉinio]]]]
[[Dosiero:20020511082234 - 萬花陣.jpg|right|thumb|220px|La centra paviliono de la restarigita Wanhuazhen (Huanghuazhen) labirinto]]
 
'''Yuan Ming Yuan-Imperia Ĝardeno''',ĉinlingve: 圆明园, en pinjino: Yuánmíng Yuán, situas en la Haidian-a kvartalo nordokcidente de [[Pekino]], [[Ĉinio]], estas la plej granda imperiestra ĝardeno de [[Qing-dinastio]]. Ĝi enhavas tri ĝardenojn: [[Yuanming-Ĝardeno]], [[Changchun-Ĝardeno]] (Eterna Printempa Ĝardeno), 长春园(en ([[pinjino]]:Chángchūn Yuán) kaj [[Qichun-Ĝardeno]] (Eleganta Printempa Ĝardeno), 绮春园(en pinjino(pinjino:Qǐchūn Yuán), nome Tri Ĝardenoj de Yuan Ming Yuan-Imperia Ĝardeno. Yuan Ming Yuan-Imperia Ĝardeno, kun diversaj stiloj deda ĝardenaj artoartoj kaj konstruokonstruoj, estas la plej grandioza ĝardeno en la arta historio de Ĉinio. Tio estas konsiderata de multe daopinie ĝardenaj konstruistoj en Ĉinio. Iuj predikistoj eŭropaj en la epoko de Qing-dinastio nomis ĝin '''Ĝardeno De Ĝardenoj-万园之园'''(en pinjino(pinjino:wàn yuán zhī yuán) post sia vizito.
 
En 1860, Yuan Ming Yuan-Imperia Ĝardeno estis fajre detruita de la koalicia armeo de [[Anglio]] kaj [[Francio]] en la [[Opia milito|Dua Opia Milito]]. Nun ĝi estas nur ruino.
 
==Historio==
Komenca konstruo komencis en 1707, estis multe da pli malgranda skalo dum la [[Kanĝi]] imperiestro. Ĝi estis intencita kiel donaco por la kvara filo de la imperiestro, pli sekvonta Imperiestro Yongzheng. En 1725, sub la [[Yongzheng]] imperiestro, la Imperiaj Ĝardenoj estis tre vastigita. Yongzheng enkondukis la akvokondukon por la ĝardenoj, kiu estis konstruita je kelko da lagoj, riveretoj kaj lagetoj. Yongzheng ankaŭ nomis 28 pitoreskejojn en la ĝardeno.
 
De la Qianlong imperiestro, ankaŭ pliigis la nombron da pitoreskejoj en la ĝardenoj ĝis 50.
[[Dosiero:Yuanmingyuan dashuifa.jpg|thumb|right|220px| Antaŭa Bildo de Kuprkliŝo de Yuanming Palaco ]]
De la mezo de la 19a jarcento, la Imperiaj Ĝardenoj spertis plivastigon en formŝanĝo super 150 jaroj.
 
=Konstrua Vojo=
 
=Ĝardena Trajto=
 
 
=Ĝardena Aranĝo=
 
 
'''Bildoj antaŭ la detruito'''
<gallery>
Dosiero:Yuanmingyuan zhengda.jpg|Grand-Just-Brila Palaco (正大光明殿)
Linio 20 ⟶ 24:
Dosiero:Yuanmingyuan fanghu.jpg|Fanghu Shengjing-Palaco (方壶胜境殿)
Dosiero:Yuanmingyuan creek.JPG|Unikeca Ŝtonboato(有洞天石舫)
Dosiero:Lcv5r8tpalace-yuen-peking-Allom.jpg|Bildo de antaŭa domo
[[Dosiero:Yuanmingyuan dashuifa.jpg|thumb|right|220px| Antaŭa Bildo de Kuprkliŝo de Yuanming Palaco ]]
Dosiero:Yuanmingyuan haiyantang.jpg|Interno de Haiyan Halo
Dosiero:Yuanmingyuan haiyan.jpg|Bildo de Haiyan Halo
Dosiero:Yuanmingyuan01.jpg|Stona pordo
</gallery>
 
Linio 26 ⟶ 35:
 
= Fajr-detruita kaj Ruiniĝo=
[[Dosiero:Looting of the Yuan Ming Yuan by Anglo French forces in 1860.jpg|thrumb|200px|left|Rabate de Angl-Franca koalici-armeo je la dua Opia Milito 1860]]
[[Dosiero:Yuanmingyuan03.jpg|thumb|250px|Ruino de Sewei Urbeto]]
La fajr-detruo kaj ruiniĝo komencis de grandamase bruligo kaj rabo de la koalicia armeo de [[Anglio]] kaj [[Francio]] en la [[Opia milito|Dua Opia Milito]] en [[1860]].La parto da konstruaĵoj estis restitaj fortune,kaj ili estis rekonstruitaj de [[[Qing-dinastio]] post la fajr-detruiĝo. En [[1900]], [[Pekino]] estis atakita kaj okupita de la [[Ok-potenca Alianca Armeo]]., kaj Yuan Ming Yuan-Imperia Ĝardeno ree estis rabita kaj detruita.
[[Dosiero:Yuanmingyuan04.jpg|thumb|250px|Ruino de Eŭropa Birdkaĝa Domego]]
La fajr-detruo kaj ruiniĝo komencis de grandamase bruligo kaj rabo de la koalicia armeo de [[Anglio]] kaj [[Francio]] en la [[Dua Opia Milito]] en [[1860]].La parto da konstruaĵoj estis restitaj fortune,kaj ili estis rekonstruitaj de [[[Qing-dinastio]] post la fajr-detruiĝo.En [[1900]], [[Pekino]] estis atakita kaj okupita de la [[Ok-potenca Alianca Armeo]].Yuan Ming Yuan-Imperia Ĝardeno ree estis rabita kaj detruita.
 
Dum la Dua Opia Milito,la koalicia armeo de Anglio kaj Francio agresis Pekinon je la 6-a de Oktobro 1860. La armeo de Qing-dinastio de Ĉinio retiriĝis al ĉirkaŭ Yuan Ming Yuan-Imperia Ĝardeno.La koalicia armeo postkuris tien.Komence la soldatoj de la koalicia armeo ankoraŭ admonis unu al alia, ne enirieniris la ĝardenon,sed tamen mil da soldatoj de Francio ekatakis la ĝardenon vesperiĝe.La ĝarden-gardarmeanoj ne povis venki la malamikon supernombran.Vidante la rabon de franca armeo, [[Hope Grant]]-komandoro de la angla armeo ordonis eniri la ĝardenon. La soldatoj de la koalicia armeo grande kaj freneze rabis trezorojn kaj ornamaĵojn en la ĝardeno. Laŭ takso de angla burokrato, la trezoroj forrabitaj([[oro]] kaj [[arĝento]],[[gemo]] kaj [[juvelo]], [[silko]] kaj [[sateno]],antikvaĵo kaj ornamaĵo) Kostas je pliol 6 milionoj da pundopundoj. La similajsimile kostoj davoloraj detruaĵoj pro nekono kaj transpostotransporto: trezoraj libroj,pagodetoj por [[Budho]],[[porcelano]]j kaj mebloj ktp. Kaŭze de tio,ke la intertrakta delegito de Qing-dinastio arestis la anglan arme-ambasadoron [[Harry Parkes]],kaj malliberigis lin en la ĝardeno,samtempe la angla armeo trovis ĵurnalistajn kadavrojn. La ĉefkomandoro de la angla armeo [[James Bruce Elgin]] ordonis bruligi la ĝardenon je la 18-a de oktobro por puni Qing-dinastion. La unua trupo de la angla armeo ekbruligis la ĝardenon ĉie kaj ankaŭ en Yijing-ĝardeno,Jingming-ĝardeno,Qingyi-ĝardeno kaj Changchun-ĝardeno ktp. La bruligo kontinuis je du tagoj. Pliol 300 eŭnukoj kaj kortegaj servistinoj estis mortigitaj en la fajra maro.
 
[[Charles Georgo Gordon]], 27-jaro-malnova kapitano en la [[Reĝaj Inĝenieroj]] kiu poste farita lian nomon en la Sudano, estis parto de la 1860 forto kaj skribis:
[[Victor Hugo]],verkisto de Francio akre kondamnis tion je”Venko de du rabistoj”<ref>[http://www.findarticles.com/p/articles/mi_m1310/is_1985_Nov/ai_4003606 "The sack of the summer palace,"] ''UNESCO Courier.'' Novembro en 1985</ref>.
 
::''Ni eliris post la disrabado, kaj bruligis la tutan palacon kaj detruis vandale plej volorajn proprietaĵojn,kiuj estas raraj. Ni ĉiuj gajnis 48 pundojn da premio…… Ni faris bonege. La loka popolo estis ĝentila,sed mi opniis,ke la nobeloj malsatas nin post disrabado en la palace. Vi imageblas pri la bela palaco,kiun ni bruligis. Tio igas iun koroŝira. En la fakto, la palaco estas tiel vasta. Ni estis urĝa tempe tiel,kiel ni ne povis rabi ilin bonzorge.Kvantoj da oraj ornamaĵoj estis blugitaj, kaj latuno. Ĝi estas mizera demoraliza laboro por ia armeo.''
 
'''Bildoj post la detruito'''
=Nuna Restaĵo=
<gallery>
Dosiero:Yuanmingyuan02.jpg
[[Dosiero:Yuanmingyuan03.jpg|thumb|250px|Ruino de Sewei Urbeto]]
Dosiero:Yuanmingyuan04.jpg|
</gallery>
 
</div>
=Nuna Situacio Pri Protekto=
 
 
=Vidu Ankaŭ=
==Kritiko de la detruo==
Por ne nur ĉino, ankaŭ fremdlandanoj egale havas opnion , ke la ago brulinta la palacon estis Barbara kaj krima . Franco, [[Victor Hugo|Viktoro Hugo]], malaprobis la agon en lia ''"Ekspedicio al Ĉinio"''. Hugo priskribis la prirabadon kiel "'Du rabistoj perforte eniris en la muzeon, ruinigi, prirabi kaj brulvundi, ridante foriris man-en-mane kun iliaj sakoj plenigaj de trezoroj laste; unu el la rabistoj estas vokita Francio kaj la alia Britio."<ref>Hugo, Viktoro. [http://www.findarticles.com/p/articles/mi_m1310/is_1985_Nov/ai_4003606 "La sako de la Somera Palaco,"] ''UNESCO Kuriero.'' Novembro 1985.</ref> En lia letero, Hugo esperis ke iutage Francio sentus sin kulpa kaj revenigi tion,kion ĝi prirabis de Ĉinio.<ref>Angela Tsai, Angela ''et al.''[http://taipei.tzuchi.org.tw/tzquart/2002sp/qp5.htm "Grandiozecoj de Forpasinta Aĝo,"] Tsu Chi Fonduso.</ref>
 
La eventoj estis farita en filmo kelkfoje en Ĉinio. La plej fama unu estas ''Huo shao juano ming juano'' (火燒圓明園; ankaŭ sciita kiel ''Brulvundo de la Imperia Palaco'' aŭ ''La Brulvundo de Yuan Ming Yuan''), direktita de Richard [[Li Han Hsiang]] (李翰祥, naskiĝie je la 7-a de marto 1926 en Jinxi, Ĉinio; mortis je la 17-a de decembro 1996 en Pekino, Ĉinio) en 1983. Ĝi estis komuna produktado inter [[Ĉeftera Ĉinio]] kaj [[Honkongo]] kiu estis sub brita okupo ĉe tiu tempo. La filmo estis ellasita en Germanio en 1990 kiel ''Das Imperium brennt''.<ref>[http://baike.baidu.com/view/61940.htm#6 La Brulvundo de Malnova Somero Palaco]</ref><ref>"Huo shao yuan ming yuan", http://www.imdb.com/title/tt0085703/ (aliris 18 januaro 2009).</ref>
 
'''Nunaj bildoj'''
<gallery>
 
Dosiero:大水法.jpg
Dosiero:Huanghuazhen.jpg
Dosiero:Stone Arch Bridge in Yuanmingyuan.jpg
Dosiero:Haiyantang.jpg
Dosiero:Yangquelong.jpg
 
</gallery>
</div>
 
=Notoj=