J: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
movis la "signifojn" al apartigila paĝo
ŝablono Prononco; rearanĝoj; kompletigis la diftongojn
Linio 3:
'''J''', [[minusklo|minuskle]] '''j''', estas la 13-a litero de la [[esperanta alfabeto]] kaj 10-a litero de la alfabetoj angla, franca, germana, nederlanda kaj skandinavaj.
 
En [[Esperanto]], ĝi havas la prononcojn (laŭ [[IFA]]) aŭ [[konsonanto|konsonantan]] [j] aŭ [[duonvokalo|duonvokalan]] [i], kaj la nomon ''jo''. Ĝi duonvokale rilatas al [[I]] same kiel [[Ŭ]] al [[U]]. Ĝia gramatika funkcio estas estigi [[pluralo]]jn (''unu gaja homo'' > ''unuj gajaj homoj''). Ĝia duonvokala funkcio estas estigi [[diftongo]]jn (''aj'', ''ja'', ''ej'', ''je'', ''oj'', ''jo'', ''uj'', ''ju'').
 
J estas [[sintaksa finaĵo]] por la [[pluralo]].
 
Ĝia duonvokala funkcio estas estigi [[diftongo]]jn (''aj'', ''ej'', ''oj'', ''uj'').
 
Ĝia gramatika funkcio estas estigi [[pluralo]]jn (''unu gaja homo'' > ''unuj gajaj homoj'').
 
J ne estas origina parto de la [[latina alfabeto]], kiu prae uzis la saman literon [[I]] por ambaŭ sonoj [i] kaj [j] (ekzemple en la nomo ''IVLIVS'', modernskribe "Julius"), sed evoluis en verkoj de [[mezepoko|mezepokaj]] monakoj en [[Eŭropo]], kiuj por distingi inter vokala kaj konsonanteca ''i'' ekskribis du i, unu super la alia, por la lasta. Poste la du i kunfandiĝis al J/j.
Linio 23 ⟶ 17:
 
=== La nomo de J ===
Krom son-spegulaj vok-nomoj (jo, je, ĝej), ĝi havas veran nomon en kelkaj lingvoj el la nomo de la [[Hebrea alfabeto|hebrea]] litero samvalora ''[[jod (hebrea alfabeto)|jod]]'', ekzemple ''Jod'' [{{Prononco|jot]}} (germane), ''jod'' [{{Prononco|joz/jod]}} (dane), ''jodd'' (norvege); ''jota'' [ĵota]{{Prononco|ĴOta}} (portugale) kaj [ĥota]{{Prononco|ĤOta}} (hispane).
 
{{Latina alfabeto}}