Ekzistadismo: Malsamoj inter versioj

 

Homoj estas elmetitaj en, aŭ en la vortoj de la filozofo [[Martin Heidegger]], "ĵetitaj" en ekzistecon. Ekzistadistoj konsideras esti ĵetataj en ekzistecon esti antaŭ ol, kaj la horizonto de la kunteksto de, ajn aliaj pensoj aŭ ideoj de homoj aŭ difinoj de ilin mem, ke ili kreas. Tiu estas parto de la signifo de la asertaĵo de [[Jean-Paul Sartre]], unu de la fondintoj de Ekzistadismo, "ekzisteco estas antaŭa ol esenco." Ekzistadismo konceptas Estecon kiel ion, kio povas esti komprenata nur per kaj en rilato al tiuj bazaj karakterizaĵoj de homa ekzisteco. Por Ekzistadismo, homoj povas esti komprenataj nur de la interno, en terminoj de iliaj vivataj kaj spertataj realeco kaj dilemoj, ne de la ekstero, en terminoj de vivscienca, psikologa, aŭ alia scienca teorio de homa naturo. Ĝi emfazas agadon, liberecon, kaj decidon kiel fundamentoj de la homa ekzisteco kaj estas fundamente kontraŭ la [[raciismo|raciisma]] tradicio kaj pozitivismo. Do, ĝi rezonas kontraŭ difinoj de homoj ĉu kiel primare raciaj, sciaj estaĵj kiuj rilatas al realeco primare kiel objekto de scio aŭ kies ago povas aŭ devas esti reguligata per raciaj principoj, aŭ kiel estaĵoj kiuj povas esti difinataj en terminoj de ilia konduto kiel ĝi ŝajnas aŭ estas studata per aliaj personoj. Pli ĝenerale, ĝi malakceptas ĉiujn okcidentajn difinojn de Esteco en terminoj de racia principo aŭ esenco aŭ kiel la plej ĝeneralan trajton ke ĉio havas komune. Ekzistadismo inklinas konsideri homojn kiel subjektojn en indiferenta, objekta, ofte ambigua, kaj "absurda" universo en kiu signifeco ne estas provizata per la natura ordo, sed pli ĝuste povas esti kreata, tamen portempe kaj malfirme, per la agoj kaj interpretoj de homoj.

* [[Edward Albee]]

* [[Georges Bataille]]

* [[Michael Szymczyk]]

* [[Miguel de Unamuno]]

* [[Simone de Beauvoir]]

* [[Nikolai Berdyaev]]

* [[Peter Wessel Zapffe]]

 

* [[Ernest Becker]]

* [[Ludwig Binswanger]]

* [[Irvin YALOM]]

 

* [[Rudolf Bultmann]]

* [[John Macquarrie]]