Paŝo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
kreita artikolo
 
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
[[Dosiero:Blender3D NormalWalkCycle.gif|thumb|[[Animacio]] de irado]]'''Irado''' estas tipo de mekana movado, kiu uzas infrajn membrojn. Kompare kun kurado oni havas kutime unu gambon sur tero. Irado konsistas el unuopaj paŝoj.
'''Irado''' estas speco de mekanika [[movo]] eluzanta subajn [[Membro (anatomio)|ekstremaĵo]]jn, kiu estas propra al dupiedaj [[animalo]]j kiel estas ekzemple [[homo]], ebliganta [[transporto]]n el unu loko al loko alia. La irado konsistas el unuopaj [[paŝo]]j, kiam regule alternas unu [[kruro]] post la alia, per kio okazas la irado.
 
Por difino de la irado oni konsideras staton, kiam estas ĉiam almenaŭ unu kruro en kontakto kun la tero. Se en la kontakto kun tero estas ambaŭ kruroj, temas pri [[starado]]. Se la movo estas tiom rapida, ke ambaŭ kruroj estas en la aero, temas pri [[kurado]] aŭ [[salto]]. Dum la irado la [[gravitcentro]] estas movebla kaj ĝi estas transprenata depende de la unuopaj paŝoj. Ĉe la homo la irado estas kunigita per tri [[artiko]]j - [[maleolo]], [[genuo|genua artiko]] kaj [[kokso|koksa artiko]]. Por pli facila kaj pli komforta irado la homo estas ekipita helpe de [[ŝuo]]j.
 
== Sporta irado ==
En la moderna kompreno la irado estas ankaŭ [[atletiko|atletika]] sporta disciplino praktikata en la tuta mondo en formo de [[rapid-irado]]. Temas pri olimpika disciplino, en olimpikoj oni konkursas en la irado por 20 kilokmetroj (viroj kaj virinoj) kaj 50 km (nur la viroj).
 
== Rapideco de la irado ==
Dum [[kuro]]n oni povas fari nur mallongtempe, oni povas iri senpaŭze. Do dum la mezproksima rapideco de la irado estas 5km/horo, rapideco de la kuro povas esti eĉ 24,5 km/horo (vidu [[Kenjo|kenja]] kuristo [[Ngany]] en olimpiko en Sidnejo 2000, kiu distancon 1500 m pasis per kuro kontraŭ 3 minutoj kaj 32 sekundoj).
 
{{commons|Category:Walking}}
[[Kategorio:Irado]]