Travertino: Malsamoj inter versioj

La termino ''travertino'' venas el la latino ''lapis tiburtinus'', kui signifas “ŝtono el Tivoli”. Fakte tiu roko estas delonge elfosita el ŝtonminoj apud la urbo [[Tivoli]], iam latine nomita ''Tibur'' kaj lokita proksimume je tridek kilometroj el [[Romo]].

 

Travertino formiĝas pro kalka deponaĵo sur kreskaĵoj (muskoj, algoj...) ĉe fontoj aŭ fluoj kun akvofaletoj. Kalciokarbonato precipitadas pro akvokirloj. Poste, kreskaĵoj kreskas sur la nova ŝton-krusto, kaj la ŝton-formiĝo rekomencas, kaj tiel plu. La kreskaĵoj putras forlasante porojn en la ŝtono.

 

Pro tiu formado, tiuj fontoj aŭ riveroj stange aspektas, oni nomas ilin fontotofojn aŭ ŝtonigajn fontojn.

la sekvanta kemia ekvacio montras la ekvilibron kalciokarbonatan :

Ekstere, ekzemple kiel ŝtonplanko ĉirkaŭ naĝujo aŭ kiel teraso, oni metas krudan aŭ maljunigitan travertinon, sen plenigo de ĝiaj poroj. Male, ene, oni glatigas kaj plenigas ĝin por faciligi la bontenadon.

 

Travertino estas pora ŝtono.

Ĝi estas uzata por skulptaĵoj kaj monumentoj kiel ekzemple ĉe la [[Monumento de Libereco (Rigo)]]. En tiu monumento [[klimato]] kaj ĉirkaŭa poluado difektiĝas la ŝtonon, nome [[Travertino]], kiu estas pora materialo, iom post iom disfalis, kaj la poroj progrese pleniĝis je [[fulgo]] kaj partikuloj da [[sablo]]: tiel la blokoj nigriĝis, kaj ekgastigis etajn organismojn, precipe [[muskoj]]n kaj [[likeno]]n.