Falkoformaj birdoj: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Linio 14:
[[Pandionedoj]] ''Pandionidae''<br />
[[Falkedoj]] ''Falconidae''<br />
[[SagittariidaeSagitariedoj]] ''Sagittariidae''<br />
}}
'''Falkoformaj birdoj''' estas la ordo de [[birdo]]j, kiun en la [[lingvo]] ĉiutaga oni ankaŭ nomas "predobirdoj" aŭ [[rabobirdo]]j. Por iuj fakuloj '''Falkoformaj birdoj''' aŭ (''Falconiformes'') tamen estas ordo aparta de Akcipitroformaj kaj enhavas nur la familion de [[Falkedoj]] (''Falconidae''). Temas pri grupo de ĉirkaŭ 290 [[specio]]j de [[birdoj]] kiuj enhavas la [[Tagulo|dumtagajn]] [[rabobirdo]]jn.
Linio 36:
Junuloj havas longan, tre rapidan kreskoperiodon, sekve de 3–8 semajnoj de nestozorgo post la unua ekflugo, kaj de 1 al 3 jaroj de [[seksa matureco|seksa nematureco]]. Inoj estas pli grandaj ol maskloj. [[Seksa dimorfismo]] estas ĝenerale plej ekstrema ĉe specializitaj birdomanĝantoj, kiaj la akcipitroj de la genro ''[[Accipiter]]'' kaj la falkoj de la genro ''[[Falco]]'', kie ino povas esti pli da duoble fortika ol sia partnero; tio ne ekzistas ĉe [[vulturo]]j. [[Monogamio]] estas ĝenerala, kvankam alternativa partnero estas ofte selektata se antaŭa mortas.
 
Falckoformaj estas inter la plej diversaj laŭ grando. La plej malgrandaj specioj estas ŝajne la [[Indonezia falketo]], el kiuj la malgrandaj maskloj povas pezi nur 28 g, kaj estas 14 cm longaj kaj havas enverguron de 26 cm. La plej granda specio estas la [[Monaĥvulturo]], ĝis 14 kg peza, 118 cm longa kaj 3 m de enverguro.
<!--Falconiformes are among the most diverse orders in size. The smallest species is believed to be the [[Black-thighed Falconet]], small males of which can weigh only 28 g (1 oz), measure 14&nbsp;cm (5.5 inches) and have a wingspan of 26&nbsp;cm (10.3 inches). The largest species is the [[Cinereous Vulture]], at up to 14&nbsp;kg (31&nbsp;lbs), 118&nbsp;cm (46 inches) and 3 m (10 feet) across the wings.-->
 
==Sistematiko==
Tutmonde; 260 specioj; foje ĉiuj familioj escepte la Falkedoj estas separataj kiel [[Akcipitroformak]], aŭ la Katartedoj lokigitaj en ankoraŭ separata ordo, nome [[Katartoformaj]] .
 
* [[Falkedoj]]: [[karakaroj]], [[falkoj]], [[falketoj]], [[apusfalkoj]], [[turfalkoj]]
* [[Katartedoj]]: [[Katartedoj|amerikaj vulturoj]], [[kondoroj]]
* Pandionedoj: [[Fiŝaglo]]
* [[Akcipitredoj]]: [[buteoj]], [[agloj]], [[cirkuenoj]], [[akcipitroj]], [[milvoj]], [[vulturoj]]
* [[Sagitariedoj]]: [[Sekretaribirdo]]
 
==Notoj==
<references/>
 
== Vidu ankaŭ ==
* [[Taksonomio de Sibley-Ahlquist]].
 
==Referencoj==
{{No footnotes|date=April 2009}}
<!-- CytogenetGenomeResRes96:97. RevPaléobiolS10:129. -->
<references/>
<!-- Wink, M & Sauer-Gürth, H: Advances in the molecular systematics of African raptors; Wink, M et al.: Molecular systematics of holarctic raptors (Order Falconiformes); Wink, M & Sauer-Gürth, H: Phylogenetic relationships in diurnal raptors based on nucleotide sequences of mitochondrial and nuclear marker genes; Genetica46:77;65:89 -->
* {{cite journal
| last = Amaral
| first = Karina Felipe
| last2 = Jorge
| first2 = Wilham
| year = 2003
| title = The chromosomes of the Order Falconiformes: a review
| journal = Ararajuba
| issn = 0103-5657
| oclc = 23686049
| volume = 11
| issue = 1
| pages = 65–73
| url = http://www.ararajuba.org.br/sbo/ararajuba/artigos/Volume111/ara111art6.pdf
| format = pdf
| accessdate = 2011-05-26
| ref = harv
}}
* {{cite doi | 10.1007/BF02326755 }}
* {{cite doi | 10.1007/s10577-005-1012-7 }}
* {{cite doi | 10.1126/science.1157704 }}
 
== Eksteraj ligoj ==
*http://www.eeb.cornell.edu/winkler/botw/falconiformes.html
*[http://www.eaglewatch.nl Eaglewatch: Birds of prey and owls around the world] (in Dutch; click on "Language / Taal" at top right for the English version)
{{projektoj|commonscat=Falconiformes}}