Disdona ekonomio: Malsamoj inter versioj
[nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e roboto forigo de: de:Distributive Wirtschaft |
Xqbot (diskuto | kontribuoj) e robota modifo de: es:Economía distributiva; cosmetic changes |
||
Linio 5:
« La '''disdona ekonomio''' unue estas la agnosko, ke ĉiu el ni estas kunheredanto de la rezultoj de la laboro de antaŭaj generacioj. Ĝi estas ekonomio de la abundeco, male al la aktuala ekonomio plu bazita laŭ leĝoj hereditaj de malabundeca ekonomio ».
== Enhavo ==
« Tuj antaŭ la Unua Mondmilito, la aŭtomatigo de energikreaj maŝinoj tiel forte disvastiĝis, ke klera menso kiel tiu de
« Post la energi-erao progresive instaliĝas la inform-erao kaj post aŭtomatigo de iloj kaj maŝinoj instaliĝas ĝeneraligita informadikigo en retojn de la artefaritaĵoj kreitaj fare de la homo. Apud multaj aliaj forŝanĝiĝoj, kiujn ni ne pritraktos ĉi-tie, la logiko de la nune aplikataj ekonomiaj sistemoj kaj la salajrita laboro mem, konstatas progresivan dissplitiĝon de siaj meĥanismoj:
Linio 15:
* la reguloj de la tradicia ekonomia negoco estas detruitaj: la informadikigita (aŭ klonita) regado ebligas malmultekostan obligon kaj eniron en la tutnovan mondon de la duon-senpaga reprodukteblo de la riĉaĵoj materiaj samkiel servaj;
* la kreskado de la
* ĉefe, la homa salajrita laboro (kiu ĉesas esti materia por iĝi programara) estas malpli k malpli petata por produkti ĉiam pli da riĉaĵoj (materiaj kaj servaj).
« La
« Tiel longe, kiel la konsekvencoj de la informadika teĥnika mutacio estos
== La ebla abundeco ==
[…] Jen kelkaj ciferoj. En , inter 1850 kaj 1997, la nombro da laborhoroj jare de salajrulo transiris de 5 000 ĝis proksimume 1 600. Kompare kun la entuta daŭro de vekeco dum la tuta vivo, la labortempo, kiu egalis 70 procentojn en 1850 egalas nun nur 14 procentoj. Tiu evoluo konstateblas en ĉiuj industriaj landoj. Kaj malgraŭ tio, de 1960 ĝis 1990, la monda produktado de enloĝanto, do spite al la demografia kresko, multobliĝis je 2,5. En Francio, en 10 jaroj, la EJE kreskis je 1.350 miliardoj da frankoj, do averaĝe je 30,5 eŭroj unuopule kaj monate. En , ĝi kreskis en 20 jaroj je 2.000 miliardoj da dolaroj, do je 75 procentoj. Ni memorigu ankaŭ, ke en 30 jaroj, la monda nutroproduktado kreskis de 2 300
== La socia enspezo ==
Ĉar la riĉeco kreskas dum la produkta laboro malkreskas, oni devas organiziĝi por certigi la egalecan dividon de la produktitaj riĉaĵoj. Ĝuste tion efektivigas la disdona ekonomio donante « socian enspezon » al ĉiu, de la naskiĝo ĝis la morto. Ĝi estas propra parto el la komuna heredaĵo!
Tial la rajto je produktoj kaj je servoj venas nur el tio, ke oni '''apartenas al la homa specio'''. Tio estas la nepriskribebla rajto je vivo, kiun la homo posedas en la naturo kaj pri kiu ĝi povas rezigni se la naskiĝa hazardo metas lin en
Eblas antaŭvidi, ĉefe komence, tiun aŭ tiun-ĉi disdonsistemon, kiu avantaĝigus ekzemple la daŭrecon, la kapablojn, la respondecon, la intelektan kunlaboradon. Fakte, mi ne vidas kriterion, kiun oni povus uzi, ĉar la ideo de abundeco hurlas por esti kunigita al tiu de disdonado varianta laŭ la individuoj, pro tio ke la abundeco nuligas la bezonon fari porciojn ».
== Socia servo ==
Ĉar ni ĉiuj estas kunheredantoj de monda heredaĵo, kiun ni celas kiel eble plej plibonigi kaj transdoni al la sekvontaj generacioj post egaleca divido de la fruktuzo, ni devas partopreni en la vivo de la socio laŭ niaj respektivaj kapabloj kaj laŭ la bezonoj de tiu socio. « Ĉiu homo devas plenumi ian laboron por rajti, ne sian lokon sub la suno, sed sian parton el la socia pluso, kiun kreas la komunumo al kiu ĝi apartenas. Mi diras ĉiu homo; senescepte, samkiel hodiaŭ ĉiu homo ĝuas la nacian defendsistemon, eĉ se li estis konsterniga soldato dum la . Ankaŭ la ideo rekompensi la laboron valoras en malabundeca erao. Ĉio, kion la socio rajtas postuli de siaj membroj estas la klopodo, kia ajn efika ĝi estas, ĉar ĝi dependas de cirkonstancoj fremdaj al la homa volo. Kial la fakto, ke oni estas pli inteligenta aŭ pli vigla kreus rajton al pli alta salajro? Se la laboro de la bovo estas pli efika ol tiu de la azeno, ĉu vi rekompensas la bovon kaj punas la azenon? La
== Alia mono ==
Por tiu nova ekonomio, kiu ne plu baziĝas sur interŝanĝado, necesas nova , kiu anstataŭos la aktualan. Ĝi estas la disdona mono farita laŭ la riĉaĵoj produktitaj, proporcie al ilia . Ĝi estas porkonsuma mono, kiu esence ne povas naski , kaj kiu nuliĝas postkiam ĝi utilis por transdoni materiajn kaj servajn riĉaĵojn de la produktanto al la konsumanto (samkiel fervoja kupono). Ĝi reprezentas nur aĉetpovon kaj ĝia nomo venas el tio, ke estas ĝia sola rolo.
Linio 45:
Ekzistas neniu teĥnika baro al la instalo de la disdona mono: la kvanto de mono produktita dum preciza periodo egalas la suman prezon de riĉaĵoj vendotaj. Tiel, je ĉiu nova produktado korespondas eldono de nova kvanto da mono. Ĉiuj civitanoj havas individuan konton regule reenspezata. Tiuj kontoj elspeziĝas je ĉiu aĉeto, la koresponda sumo estante nuligita. Sufiĉas por tio, ke publika organizaĵo estu la sola rajtanta enspezi ĉiun el la personaj kontoj. La plimulto el la komercistoj jam estas ekipitaj per maŝinoj, kiuj elspezas la kontojn legante . Iuj, en Francio, estas eĉ ekipitaj per novaj maŝinoj ebligantaj pritrakton de tre malgravaj aĉetoj (pano, ĵurnaloj, ...) kadre de nuna eksperimentado de la tiel nomata « elektronika monujo ».
Aliflanke, la procedoj de monkreado kaj nuligo de kreditoj estas klasikaj agoj; la
== Referencoj ==
*
*
*
*
[[Kategorio:Ekonomiko]]
[[es:
[[fr:Économie distributive]]
|