Esperanta etimologio: Malsamoj inter versioj

 

* ĉiuj eblaj fontolingvoj havas saman etimon, tiel ke ne eblas decidi, sur kiu precize baziĝas la esperanta formo. Ekzemplo estas “lampo” kun sama etimo en ĉiuj kvin referenc-lingvoj kaj en multaj aliaj latinidaj, ĝermanaj kaj slavaj lingvoj.

* la fenomeno de rekta kaj nerekta etimo: La vortoj “admiralo” kaj “magazino” ekzemple eniris en Esperanton tra eŭropaj lingvoj. Ambaŭ tamen devenas de arabaj vortoj, sed estis nerekte “importitaj” al Esperanto. Simile estas pri multaj vortoj de ekstereŭropa deveno (‘’tomato’’, ‘’ananaso’’ ktp.) – ĉu oni atribuu ilin al la indiĝenaj lingvoj, el kiuj la eŭropaj koloniistoj transprenis ilin, aŭ al ties lingvoj, tra kiuj ili enpenetris Esperanton?

* vortoj apartenas al la grupo de inventitaj novlatinaĵoj de (precipe) la 16-a ĝis 18-a jarcentoj – ankaŭ tie ĉi oni povas heziti, ĉu ili eniris Esperanton rekte el la “latina” aŭ el la modernaj lingvoj.

* '''2007''': [[André Cherpillod]]. [[Konciza etimologia vortaro]]. ISBN 92-9017-082-4. Verko, kies centra fokuso estas antaŭ-ekesta etimologio.

* '''2005''': [[André Cherpillod]]. Etimologia vortaro de la propraj nomoj. Roterdamo: Universala Esperanto-Asocio 2005, X, 227 p. ISBN 92-9017-089-1

* '''1989'''–'''2001''': [[Ebbe Vilborg]]. [[Etimologia vortaro de Esperanto]] (5 vol.) ISBN 91-85288-179 /-195/-217/-225/-233. La plej grava kaj funda verko pri ekesta etimologio de Esperanto kun ampleksa listo de literaturo