Kiel registrite je 10:13, 11 jan. 2006 redakti Petr Tomasovsky (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj 137 809 redaktoj eNeniu resumo de redakto ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 06:23, 18 jan. 2006 redakti malfari Robert Weemeyer (diskuto \| kontribuoj) Mempatrolatoj, Patrolantoj 16 875 redaktoj Neniu resumo de redakto Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 1: [[Gravaj esperantistoj]] - [[Esperantlingva literaturo]] ---- '''~~Francisko~~ SZILÁGYI Ferenc''' aŭ[siLADji] (pseŭdonimoj: ''Francisko SZILÁGYI, ~~Ferenc'~~Silabo, Silag, Sife, Fersil, F. S.;'' (naskiĝis la {{daton\|1\|februaro\|1895}} en [[~~1895~~Budapeŝto]]-; mortis en [[1967]]) estis [[~~Hungario\|hungaro~~hungara esperantisto]], advokato, [[Svedujo\|sveda]] civitano. Li estis doktoro jura, redaktoro, Esperanto-instruisto. Li estis oficisto, longtempe senlabora. Li estis ĉefsekretario de la Literatura Societo „[[VAJDA János]]“ kaj kunlaboranto de diversaj hungaraj gazetoj. ~~Liaj originalaj verkoj:~~ * ''Trans la Fabeloceano'', modernaj fabeloj ▼ * ''La granda Aventuro'' ▼ * ''Inter Sudo kaj Nordo'' ▼ * ''Koko krias jam'' ▼ * ''Mistero Minora'', psikologia kriminala romano ▼ * ''Sveda Novelaro'' ▼ * Prozo kaj poezio estas kolekto ''Rapsodioj''. Li fariĝis esperantisto en 1924. Komence li agadis en la oficista grupo de [[HESL]], de 1929 en HES. Li organizis altnivelajm literaturajn vesperojn kaj konstante gvidis kursojn. En 1932 li komencis instrui laŭ la memverkita [[lumbildmetodo]] kaj de la sama tempo gvidis sukcesajn kursojn en Svedlando; dum unu jaro okazis 20 kursoj kun ĉirkaŭ 500 kursanoj, kaj 32 prelegoj plejparte pri Hungarujo. ~~Li tradukis el la hungara poezio:~~ * ''Poemaro el Hungarlando'', ▼ * ''Pentroarto en Malnova Hungarujo'', verkon de [[Genthon]]▼ * ''Mi serĉis oron kaj oleon, sed trovis...'' de [[Flood]] ▼ * ''Ni en Skandinavio'', humura verko de [[Breinholst]]. ▼ Li kontribuis al „[[Hungara Heroldo]]“, „[[Herolde de Esperanto]]“, „[[Litova Esperanto-Revuo]]“, „[[Pola Esperantisto]]“, „[[Sveda Esperanto-Gazeto]]“ kaj „[[Literatura Mondo]]“, kies redaktoro li estis. Li kunlaboris al „[[Hungara Antologio]]“ (1933) kaj al la „[[Sveda Antologio]]“. Lia novmetoda gramatiko aperis en 1935. Li estis ĉefkunlaboranto de la [[Enciklopedio de Esperanto]]. ~~Aŭtoro de :~~ * ''La simpla Esperanto'', lernolibro ▼ * ''Ellernu'', daŭriga lernolibro ▼ Li estis ĉefredaktoro de grava kultura, socia kaj literatura revuo [[Norda Prismo]]. Li estis eminenta stilisto. SZILÁGYI ankaŭ kontribuis al la [[Esperanto\|esperantlingva]] [[poemo\|poem]][[antologio]] "[[Dekdu Poetoj]]" aperinta en [[1934]] ĉe la eldonejo [[Literatura Mondo]] sub redakto de [[KALOCSAY Kálmán]], kiu komentas KURZENS kaj lian poezion tiel :<br>▼ "La freneziĝinta mondo, la postmilita kaoso, la senespereco de l' baraktanta homaro stertoras en multaj poemoj de Szilágyi per ŝiritaj akordoj, aŭdacaj moduloj, ofte per penetraj disonancoj. Jam tie ĉi montriĝas lia tendenco simbolisma kies plej sukcesa frukto estas "La Tasko". En ĝi la sento de senpovo por helpo kaŝas sin sub groteska ŝerco, tra kiu, tamen, eĉ pli potence tratondras la malespera danĝersonorilo; la fina grimaco eatas kvazaŭ dolore cinika vangofrapo. Ankaŭ en sia memliriko li havas emon al simboloj: tiuj poemoj montras senhelpan vaganton de vivo, senespere ĉirkaŭrigardantan en embarasa kirlo-mikso. Eble, malofte, iom sentiĝas kelka manko de senpereco. Sed tio ja ne koncernas lian "Vivraporton", ĉi tiun freŝvoĉan, sincere varman vivkonfeson, en kiu la telegrama lakoneco tiel ĉarme subpentras per bohema rezignacio ĝuste la plej korŝirajn plendojn. La atako de Nekrasov kontraŭ la recenzisto Szilágyi estis vere bonvena, ke ĝi instigis por la elkanto de tiu ĉi poemo." ▼ ▲~~SZILÁGYI~~Szilágyi ankaŭ kontribuis al la [[Esperanto\|esperantlingva]] [[poemo\|poem]][[antologio]] "[[Dekdu Poetoj]]" aperinta en [[1934]] ĉe la eldonejo [[Literatura Mondo]] sub redakto de [[KALOCSAY Kálmán]], kiu komentas KURZENS kaj lian poezion tiel :~~<br>~~ ~~Li kunlaboris al [[Hungara Antologio]], [[Sveda Antologio]] kaj [[Enciklopedio de Esperanto]]. Ĉefredaktoro de grava kultura, socia kaj literatura revuo [[Norda Prismo]]. Eminenta stilisto.~~ ▲": ''La freneziĝinta mondo, la postmilita kaoso, la senespereco de l' baraktanta homaro stertoras en multaj poemoj de Szilágyi per ŝiritaj akordoj, aŭdacaj moduloj, ofte per penetraj disonancoj. Jam tie ĉi montriĝas lia tendenco simbolisma kies plej sukcesa frukto estas "La Tasko". En ĝi la sento de senpovo por helpo kaŝas sin sub groteska ŝerco, tra kiu, tamen, eĉ pli potence tratondras la malespera danĝersonorilo; la fina grimaco eatas kvazaŭ dolore cinika vangofrapo. Ankaŭ en sia memliriko li havas emon al simboloj: tiuj poemoj montras senhelpan vaganton de vivo, senespere ĉirkaŭrigardantan en embarasa kirlo-mikso. Eble, malofte, iom sentiĝas kelka manko de senpereco. Sed tio ja ne koncernas lian "Vivraporton", ĉi tiun freŝvoĉan, sincere varman vivkonfeson, en kiu la telegrama lakoneco tiel ĉarme subpentras per bohema rezignacio ĝuste la plej korŝirajn plendojn. La atako de Nekrasov kontraŭ la recenzisto Szilágyi estis vere bonvena, ke ĝi instigis por la elkanto de tiu ĉi poemo." '' == Originalaj verkoj == ▲* ''Trans la Fabeloceano'', modernaj fabeloj kaj poemoj (1932), ▲* ''La granda Aventuro'', ▲* ''Inter Sudo kaj Nordo'', ▲* ''Koko krias jam'', ▲* ''Mistero Minora'', psikologia kriminala romano, ▲* ''Sveda Novelaro'', * kolekto ''Rapsodioj'', prozo kaj poezio. == Tradukoj == ▲* ''Poemaro el Hungarlando'', (1929), ▲* ''Pentroarto en Malnova Hungarujo'', riĉe ~~verkon~~ilustrita verko de [[Genthon]] (1932), ▲* ''Mi serĉis oron kaj oleon, sed trovis...'' de [[Flood]] , ▲* ''Ni en Skandinavio'', humura verko de [[Breinholst]]. == Lernolibroj == ▲* ''La simpla Esperanto'', lernolibro (1932), ▲* ''Ellernu'', daŭriga lernolibro . [[Kategorio:Esperanto]] [[Kategorio:Esperanto-kulturo]] Linio 31 ⟶ 38: [[Kategorio:Enciklopedio de Esperanto S]] [[Enciklopedio de Esperanto - S\|EdE-S]] '''Ferenc SZILÁGYI''' (siládji), (ps. Silabo, Silag, Sife, Fersil, F. S), hungaro, d-ro jura, redaktoro, E-instruisto. Nask. 1 febr. 1895 en Budapest. Estis oficisto, longtempe senlabora. Estis ĉefsekr. de la Lit. Societo „Vajda Janos“. Kuulaboranto de diversaj hungaraj gazetoj. E-isto de 1924. (1. H. Heroldo, l930, n-ro 5.) Komence li agadis en la oficista grupo de HESL de 1929 en HES altnivelaj lit. vesperoj kaj konstanta kursgvidado.). En 1932 li komencis instrui laŭ la memverkita lumbildmetodo (v.) kaj de la sama tempo gvidas sukcesajn kursojn en Svedlando; dum unu jaro 20 kursoj kun ĉ. 500 kursanoj, kaj 32 prelegoj plejparte pri Hungarujo. Kunlaboraĵoj en „H. Heroldo“, „HDE“, „Litova E-Revuo“, „Pola E-isto“, „Sveda E-Gazeto“ kaj „L. M.“, kies red. li estas. Verkoj: „Poemaro el Hungarlando“ (poemtradukaĵoj), 1929; „Pentroarto en la Malnova Hungarujo“, traduko de riĉe ilustrita verko de Genthon, 1932; „Trans la Fabeloceano“, originalaj noveloj kaj poemoj, 1932; sprita lernolibro, 1932; kunlaboro al „Hungara Antologio“, 1933. Kunlaboris ankaŭ al la „Sveda Antologio“; lia novmetoda gramatiko aperis en 1935. Ĉefkunlaboranto de la Enciklopedio. == Ekstera Ligo ==

Ferenc Szilágyi (verkisto): Malsamoj inter versioj