Bill of Rights (Usono): Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Luckas-bot (diskuto | kontribuoj)
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e r2.7.2) (robota modifo de: cs:Listina práv Spojených států amerických; cosmetic changes
Linio 1:
La usona ''Bill of Rights'' (Leĝo de rajtoj) estas la unua 10 amendoj al la [[Usona Konstitucio]], kiuj entenis garantiojn pri la rajtoj kaj libereco de civitanoj kaj limigon de ŝtataj kaj federaci-ŝtataj potencoj. Oni ratifikis ilin kiel unuon la {{daton|15|decembro|1791}}.
 
Ĝi derivas de la [[Magna Carta]] kaj la angla [[Bill of Rights (Anglio)|Leĝo de la Rajtoj]], la batalo de la kolonioj kontraŭ la britaj reĝo kaj parlamento, kaj de pli larĝekomprenata egaleco.
Linio 5:
Ĝia grava antaŭulo estis la virĝinia Deklaro de Rajtoj de 1776, kiun verkis ĉefe [[George Mason]].
 
== La 10 amendoj ==
* [[Unua amendo]]: Libereco de parolo, la gazetaro, religio kaj kunveno.
* Dua amendo: Armilporta rajto.
* Tria amendo: La armeo ne povas uzi - sen permeso - la privatan sferon, je neniu celo.
* Kvara amendo: Protekto kontraŭ la senbaza dom-traesploro, konfiskado.
* Kvina amendo: Rajto je privata proprieto, memregistrado. Oni ne povas dufoje juĝakuzi la civitanon pro la sama krimo ''(double jeopardy).'' Oni ne devas akuzi sin mem.
* Sesa amendo: Rajtoj de la civitoj antaŭ la juĝistaro, rajto je [[asizo]], advokato.
* Sepa amendo: Rajto je civita juĝproceso, sen aŭ kun asizo
* Oka amendo: Abolicio de kruelaj kaj nekutimaj punoj (publika brulekzekuto, detranĉo de mano ktp.). Malpermeso de troa monpuno aŭ kaŭcio.
* Naŭa amendo: Rajtoj, kiujn ne entenas tiu dokumento aŭ la konstitucio.
* Deka amendo: Kion la konstitucio ne malpermesas, tio estas leĝa.
 
== 11-a amendo ==
 
La 11-a amendo de 1868 certigas la usonan ŝtatanecon por ĉiu persono, kiu naskiĝis en teritorio de Usono. Protektas civitojn kontraŭ tropotenco de la federaciaj ŝtatoj.
Linio 26:
[[az:Hüqüqlar haqqında Bill]]
[[ca:Declaració de Drets de la constitució dels Estats Units]]
[[cs:Listina práv Spojených států amerických]]
[[cs:Bill of Rights (Spojené státy americké)]]
[[de:Bill of Rights (Vereinigte Staaten)]]
[[en:United States Bill of Rights]]