Vía de la Plata: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e r2.5.1) (robota modifo de: en:Vía de la Plata |
|||
Linio 2:
La '''Vía de la Plata''' (Vojo de la Arĝento aŭ Arĝentovojo, sed vidu sube) estas antikva vojo de komuniko de la [[Romia Imperio]] kiu trapasis de sudo al nordo parton de la okcidento de la tiama [[Hispanio]] kaj nun ties restoj kaj memoro trapasas ĝin ankoraŭ, el [[Sevilo]] kaj [[Mérida (Hispanio)|Mérida]] al [[Astorga]] aŭ [[Asturio]] depende de la pli historie preciza aŭ pli malferma koncepto. Post du jarmiloj daŭre estas unu de la ĉefaj komunikadvojoj kiuj vertebras la hispanan okcidenton, kaj pro tio oni reinventis ĝin laŭ la erara nomo de ''"Ruta de la Plata"'', kiu ligus la urbojn de [[Gijón]] kaj [[Sevilo]] pere de la ŝoseo N-630 kaj la aktuala Aŭtoŝoseo ''Ruta de la Plata'' aŭ A-66.
Tiu lasta konekto iĝis vojo kaj turisma kaj kultura<ref>
== Etimologio ==
[[Dosiero:Merida Roman Theatre1.jpg|thumb|250px|Romia Teatro de [[Mérida (Hispanio)|Mérida]].]]
[[Dosiero:Puente romano en mérida.jpg|thumb|250px|Romia ponto de [[Mérida (Hispanio)|Mérida]] super la rivero [[Guadiana]].]]
La Vía de la Plata, spite ties nomon '''Vía de la Plata''' (Vojo de la Arĝento aŭ Arĝentovojo), neniam estis vojo de cirkulado aŭ komerco de [[arĝento]]. Tia nomo devenas, kiel ĉe aliaj kazoj, de popola evoluo pro fonetika konfuzo. En epoko [[Al-Andalus|andalusa]], tiu vojo nomiĝis ''al-Balat'' (La vojo), ofta vorto ankaŭ en aliaj zonoj de [[Hispanio]] kaj kialo de toponimoj kiel ''Albalá'', ''Albalat'' kaj ''Albalate''.<ref>
==Historio==
Oni supozas, ke jam ekzistis vojoj en la sudokcidento de [[Iberio]] jarcentoj antaŭ la alveno de la romianoj, kaj ĉefe rilate al la kulturo de [[Tartezo]]. Poste eble oni transportis stanon laŭ tiu vojo. Dum la Romia Imperio ĝi estis unu el la du ĉefaj komunikvojoj kune kun la orienta vojo el la tiama [[Cádiz]] al [[Pireneoj]]. Ĝi utuilis al romianoj jam dum respublika epoko pro intereso je la metalriĉo de la nordokcidento de Iberio, ĉar jam ĉirkaŭ la jaro 137 a. K. okazis ekspedicio al la tiama [[Galegio]].
[[Dosiero:
Dum la kristana rekonkero de la teritorioj de [[Al-Andalus]] la Vojo rekuperis gravon pro militaj aferoj kaj por pilgrimado al [[Santiago de Compostela]], kiu ekzistis eĉ dum la epoko islama, ĉar en tiaj teritorioj ĉiam restis kristana loĝantaro, ĉefe dum la unuaj jarcentoj. Je la [[18a jarcento]] oni gravigis la radian strukturon de la komunikadvojoj el [[Madrido]] kaj tiu Vojo perdisp arton de sia gravo ĝis la dua duoo de la [[20a jarcento]] kiam oni restarigis la fluadon laŭ la vojo, sed jam kiel nova ŝoseo kiu ne ĉiam koincidis kun la tiama romia ŝoseo (''ŝtonŝoseo'') kaj kiu trapasis gravajn urbojn, kiel [[Sevilo]], [[Merido]], [[Cáceres]], [[Salamanko]], [[Zamoro]] kaj eĉ [[Leono]] kiu anstataŭis la tiaman vojurbon [[Astorga]].
Linio 30:
*[http://wiki.outdoorseiten.net/index.php/Via_de_la_Plata Outdoorwiki: Vía de la Plata - Etapas y Fotos (en germana)]
*[http://traianus.rediris.es/ Pri romia inĝenierado, kun artikolo pri la ''Via Delapidata'' kaj aliaj restaĵoj en la zono de Astorga]
*[http://eprints.ucm.es/2439/ Doktora tezo de C. Puerta Torres pri "Los miliarios romanos de la Vía de la Plata" (Romiaj milindikiloj
==Notoj==
<references/>
[[Kategorio:Romia
[[Kategorio:Hispanio]]
[[Kategorio:Vojoj]]
| |||