Eĥidno: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e Ligilo
eNeniu resumo de redakto
Linio 1:
{{TemasPri|mitologia rolulino|[[Ekidno]]}}
[[Dosiero:NympheEchidna.jpg|thumb|''La [[nimfoj|nimfo]] '''Eĥidno''''', laŭ [[Julien Leray]].]]
Laŭ la [[helena mitologio]], '''Eĥidno''' (el la [[antikva greka lingvo|greka]] ''Ἔχιδνα'', «vipuro») estis monstro, duone virina, duone serpenta, konata kiel "Patrino de ĉiaj monstroj", ĉar ŝi naskis multajn el la pli teruraj estaĵoj kiu rolas en la mitaro. Alia kromnomo ŝia estis "Drakaina Delphyne" (''Δρακαινα Δελφυνη'', ''drakina ventro''). Ŝi simbolis teran koruptadon: putrado, ŝlimo, fetoraj akvoj, malsano, epidemioj, ktp.
Linio 15 ⟶ 16:
Eĥidno unuiĝis al monstra [[Tifeo]], kun kiu ŝi havis sian teruran idaron. Laŭ [[Homero]]<ref>[[Homero]]. ''[[Iliado]]'', 2.783.</ref>, ili loĝis en subtera kaverno, en fora lando nomita [[Arimo]], pri kies preciza situo ne estas interkonsento inter la postaj verkistoj kaj fakuloj. Post la venko de [[Zeŭso]] en la [[Tifonomaĥio]], Tifeo estis malliberigita sub la monto [[Etna|Etno]], sed la [[olimpanoj]] permesis Eĥidnon supervivi kun ŝia monstraj gefiloj, kiel defio por estontaj gedioj kaj herooj. Fakte, ŝi iam atakis [[Heraklo]]n en [[Skitioj|Skitio]] (ebla situo de Arimo) kaj ŝtelis liajn ĉevalojn, kiam la heroo trapasis tiun landon por plenumi la taskon pri la oksoj de [[Geriono]]. Kiam la heroo postulis ŝin ilin redoni, Eĥidno promesis tion fari nur se li amoradas ŝin. El tiu unuiĝo naskiĝis [[Agatirso]], [[Gelono]] kaj [[Skito (mitologio)|Skito]], la unua reĝo de Skitio, pro tio ke nur li sukcesis pretigi la arkon de sia patro<ref name="H">[[Herodoto]]. ''Historioj'', 4.8-10,</ref>.
 
Kvankam Eĥidno estis senmortema kaj ĉiam juna laŭ Heziodo, Apolodoro rakontas ke ŝi estis finfine mortigita de [[Argo (mitologio)|Argo Panopto]], la cent-okula [[gigantoj|giganto]], dum ŝi dormis kaj pro tio ke ŝi kutime manĝadis homan karnon<ref name="Ap" />.
 
== La monstra idaro de Eĥidno ==
Pro ŝia rilato al putreco, Heziodo igis Eĥidnon patrino de monstraj maraj diaĵoj, reprezentante la skorion, kiun oceano generas en ĉe-maraj marĉejoj. En ĉiuj rakontoj, ŝi unuiĝis al Tifeo, ŝtorma giganta demono kiu defiis Zeŭson kaj klopodis detrui [[Olimpo]]n kaj la mondon. Kune, ili naskis la plej danĝerajn monstrojn por la loĝantoj de la Tero: la [[Tebo (Grekio)|teba]] [[Ĥimero]], la dukapa hundo [[Orto (mitologio)|Orto]] (patro laŭ aliaj versioj de Sfinkso kaj la Nemea Leono), la drako kiu gardis la pomojn de la [[Hesperidoj]], tiu kiu gardis la [[ora lano|oran lanon]] en [[Kolĉido]], la [[Sfinkso]], [[Cerbero]], la [[Hidro (mitologio)|Hidro]] de [[Lerno]], [[Skilo]], la aglo kiu formanĝadis la hepaton de [[Prometeo]] k.t.p.
 
 
{| class="wikitable" style="background:Lavender;" align="center"
! colspan="45" style="background:CornflowerBlue;" | Partneroj kaj idaro
|-
! colspan="2" style="background:PowderBlue;" | [[Tifeo]]
! colspan="1" style="background:PowderBlue;" | [[Heraklo]]
! colspan="1" style="background:PowderBlue;" | [[Orto (mitologio)|Orto]]
! colspan="1" style="background:PowderBlue;" | Nekonatulo
|- valign="top"
Linio 41 ⟶ 43:
* La [[Kolĉida drako]]<ref name="Hig" />
* La [[Nemea leono]]<ref name="Apo" />
* [[Orto (mitologio)|Orto]]<ref name="Hes">Heziodo. ''Teogonio'', 306 kaj sekv.</ref><ref name="Apo" />
* La [[Sfinkso]]<ref name="Apo" /><ref name="Hig" />
* [[Skilo]]<ref name="Hig" />
Linio 50 ⟶ 52:
* [[Gelono]]<ref name="H" />
* [[Skito (mitologio)|Skito]]<ref name="H" />
|
* La [[Nemea leono]]<ref name="Hes" />
* La [[Sfinkso]]<ref name="Hes" />
|
* La [[Eĥidnidoj]]<ref>[[Nono]]. ''Pri Dionizo'', 18.274.</ref>