Ponto (mitologio): Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Fimako (diskuto | kontribuoj) Nova paĝo: thumb|Skulptaĵo de '''Ponto''', en [[Tomis.]] Laŭ la helena mitologio, '''Ponto''' aŭ '''Pontoso''' (el la greka ''Πόν... |
Fimako (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 1:
[[
Laŭ la [[helena mitologio]], '''Ponto''' aŭ '''Pontoso''' (el la [[antikva greka lingvo|greka]] ''Πόντος'', «maro») estis antikva pre-olimpa mara dio. Li estis unu el la [[Protogenoj]] (''Unuenaskitoj''), filo de [[Geo]] (la [[Tero]]), sen maskla interveno laŭ la poeto [[Heziodo]]<ref name="Ev">Evelyn-White, Hugh G. Ed. ''The Homeric Hymns and Homerica with an English Translation''. Eld. William Heinemann Ltd, [[Londono]], [[1914]].</ref>. Tamen, [[Higeno (verkisto)|Higeno]] asertas ke liaj gepatroj estis [[Urano (mitologio)|Urano]] (la [[Ĉielo]]) aŭ [[Etero (mitologio)|Etero]] (la [[Aero]]), kaj Geo<ref>[[Higeno (verkisto)|Higeno]]. ''Fabloj''.</ref>.
Laŭ Heziodo, Ponto estis ion pli specifa ol simpla personigo de la maro: li estis ''ho pontos'', tio estas, "La Vojo", vorto uzata de la antikvaj grekoj por designi la maron [[Mediteraneo]]n<ref>La [[Nigra Maro]], ekzemple, estis por la grekoj ''ho pontos eŭeinos'' (''Εὔξεινος Πόντος''), "la maro kiu bonvenigas fremdulojn".</ref>. Kun sia patrino Geo, li estis patro de la plej antikvaj mara diaĵoj: [[Nereo]] (''La mara maljunulo''), [[Taŭmaso]] (la respekt-frapa "miraĵo" de la maro, personigo de la danĝeraj flankoj de la maro), [[Eŭribio]] (''Forta diino''), [[Forko (mitologio)|Forko]] kaj lia fratino-partnero [[Keto]].
Kun la [[nimfoj|nimfo]] [[Talaso (mitologio)|Talaso]] (kies nomo ankaŭ signifas "maro", sed laŭ pre-greka radiko), li generis la [[Telkinoj]]n kaj ĉiun submaran vivantan estaĵon<ref>Morford, Mark P. O. ''Classical Mythology'', paĝ. 98 kaj 103. Eld. Oxford University Press, [[Novjorko]], [[1999]]. ISBN 0195143388, 9780195143386.</ref>. La paro Ponto-Talaso estis anstataŭita de la grekoj per [[Pozidono]] kaj [[Anfitrito]], kaj en arto, kaj en ilia kultado. Aldone, en la romiaj mozaikoj, la protogenaj maraj gedioj ofte estis Oceano kaj [[Tetiso (titanino)|Tetiso]]. Ponto, fakte, ne havas propran mitaron, nek ĉefrolas rakontojn, krom lia apero en la [[teogonio]]j kaj [[genealogio]]j.
{| class="wikitable" style="background:Lavender;" align="center"
Linio 10 ⟶ 11:
|-
! colspan="2" style="background:PowderBlue;" | [[Geo]]
! colspan="1" style="background:PowderBlue;" | [[Talaso (mitologio)|Talaso]]
|- valign="top"
|
* [[Briareo]]<ref>[[Apolodoro (verkisto)|Apolodoro]]. Mitologia biblioteko, 1.2.2-6.</ref>
* [[Egeo (mitologio)|Egeo]]<ref>[[Eŭmelo]]. ''Titanomaĥio'', 3.</ref>
* [[Eŭribio]]<ref name="He" />
* [[Forko (mitologio)|Forko]]<ref name="He" />
* [[Keto]]<ref name="He" />▼
|
▲* [[Keto]]<ref name="He" />
* [[Nereo]]<ref name="He">[[Heziodo]]. ''[[Teogonio]]'', 233.</ref>
* [[Taŭmaso]]<ref name="He" />
Linio 30 ⟶ 32:
Kompare kun [[Oceano (mitologio)|Oceano]], la mar-[[titano]] kiu ĉirkaŭis la teron, Ponto estis malpli personigita inter la helenoj. Tamen, li estis prezentita, ekzemple, en pentraĵo de la [[3a jarcento]] p.K., kiel priskribis la retorikisto [[Filostrato]] en siaj ''Bildoj''. Krome, en romia skulptaĵo de la [[2a jarcento]] p.K. (ilustraĵo supre dektreflanke) Ponto, leviĝante de fuko, ektenas rudron kun lia dekstra mano kaj premas la pruon de ŝipo. Li eluzas murkronon, kaj akompanas [[Fortuno]]n, kies drapaĵoj montriĝas ĉe la maldekstro, kiel ĝemela gepatrondioj de la havena urbo [[Tomis]], en [[Moesio]] (ĉe la [[Nigra Maro]]).
En romia [[mozaiko]] li aperas kiel giganta kapo elirante el maro, kun akve-griza barbo kaj krab-pinĉiloj kiel kornoj.
== Eksteraj ligiloj ==
Linio 41 ⟶ 43:
[[Kategorio:Bazaj dioj de la helena mitologio]]
[[Kategorio:Maraj dioj de la helena mitologio]]
[[Kategorio:Personigoj de la helena mitologio]]
[[az:Pont (mifologiya)]]
| |||
