Kariboj: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
RG72 (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
Xqbot (diskuto | kontribuoj) e r2.7.2) (robota aldono de: frr:Kariiben; cosmetic changes |
||
Linio 1:
[[
La '''kariboj'''
La kariboj estis inter la unuaj amerikaj popoloj kiujn la eŭropanoj konis. En la kronikoj oni komparas ilin kun la [[tainoj]] el araŭaka lingvo kiuj alvenis al la Antiloj antaŭ ol la kariboj. Tiel, kiam la tainoj estis vidataj kiel paca popolo kaj kun altnivela kulturo, la kariboj estis vidataj kiel militemaj kaj sovaĝaj, kiel praktikantoj de la [[antropofagio]]. Fakte, ilia nomo estas la origino de la vortoj ''[[kanibalo]]'' kaj ''[[kanibalismo]]'' kiuj en pluraj eŭropaj lingvoj estas priskribataj kiel la praktiko nutri sin per homa karno. Laŭ [[Reta Vortaro]] kanibalo estas ''Voranto de sam-speciuloj''.
== Ekspansio de la kariboj ==
[[
La kariba [[lingva familio]] ankoraŭ hodiaŭ estas unu el la plej ampleksaj de [[Ameriko]], ne nur pro la granda kvanto da lingvoj kaj triboj el kiuj ĝi konsistis, sed ankaŭ pro ĝia ekspansiema trajto. Pro tio estiĝis kulturaj diferencoj tre profundaj inter la kariboj de unu regiono al aliaj, laŭ la surlokaj adaptiĝoj kaj la kontaktoj kun aliaj etnoj.
Linio 12:
Pluraj antropologiaj faktoroj influis en la kariba ekspansio tra Ameriko; inter ili la [[navigado]], kaj en la maro kaj en riveroj, kaj la [[eksogamio]]. La okupitaj teritorioj laŭ la historiaj spuroj etendiĝas ekde la nordo de la [[rivero Amazono|Amazono]] ([[karihonoj]], panaroj), ĝis la flanko de la [[Andoj]], kie elstaris la [[jukpaoj]], mokooj, ĉaparoj, karatoj, parisoj, kiri-kiroj, ktp.; kaj de la brazila ebenaĵo ĝis la fontoj de [[Ŝinguo (rivero)|Ŝinguo]]: [[jumaoj]], palmejaoj, bakairioj, en la Nigra rivero; jaŭperioj kaj kriĉanoj. En [[Franca Gviano]]; galibioj, akavoioj kaj kalinoj.
La ĉefa areo kie la kariboj disvolviĝis verŝajne estis la nordo de Kolombio kaj Venezuelo. La plej
[[Kategorio:Karibio]]
[[
[[cs:Karibové]]
Linio 26 ⟶ 25:
[[fi:Karibit]]
[[fr:Caraïbes (peuple)]]
[[frr:Kariiben]]
[[fy:Kariben]]
[[gl:Caribe (etnia)]]
|