Armena Revolucia Federacio: Malsamoj inter versioj

Post kiam la komunistoj prenis la kontrolon de la mallongdaŭra Armena Demokratia Respubliko kaj la gvidantoj de la Armena Revolucia Federacio estis ekzilitaj, la daŝnakanoj movis la bazon por operacioj tietien kie la [[armena diasporo]] ekloĝis. Kun la granda enfluo de armenaj rifuĝintoj en la Oriento, la ARF establis fortan politikan strukturon en [[Libano]] kaj laŭ pli malgranda mezuro, en [[Sirio]]. De [[1921]] ĝis [[1990]], la Daŝnakcutjun establis politikajn strukturojn en pli ol 200 ŝtatoj inkluzive de [[Usono]], kie alia granda enfluo de armenoj ekloĝisenloĝiĝis.

Kune kun politika kaj geografia dividado venis ankaŭ la religia dividodiferenciĝo. Unu parto de la armena eklezio asertis ke ĝi volis esti aparta de la Katolikoso, kies sidloko estis en [[Eĉmiadzin]], [[Armena Soveta Socialisma Respubliko]]. Kelkaj armenoj en Usono opiniis ke [[Moskvo]] provis uzi la armenan eklezion por reklami la ideojn de komunistoj ekster la lando. La armena eklezio tiel disiĝis en du filiojn, Echmiadzin kaj Kilikio, kajkiuj komencis funkcii aparte. En Usono, la preĝejoj fidelaj al Eĉmiadzin ne permesis ke daŝnakanoj estu eklezianoj. Tio estis unu el la kialoj pro kio la ARF malinstigis homojn ĉeesti tiujn preĝejojn kaj alportis la reprezentantojn de la kontraŭa branĉo delade la eklezio, la armena [[armena Patriarkato de Sizo|Katolikosato de Kilikio]], de Libano ĝis Usono<ref>{{cite web | url= http://www.axcessnews.com/index.php/articles/show/id/11419| title=Soviet background separates two Armenian churches in US|accessdate=2007-06-28}}</ref>. En [[1933]], daŝnakanoj estis suspektitaj pro la atenco dekontraŭ armena ĉefepiskopo [[Levon Turjan]] en [[Novjorko]]. Antaŭ lia murdo, la ĉefepiskopo estis akuzita je prosovetismo fare de ARF<ref>{{cite book |first = Touraj & Sanjyot | last = Atabaki & Mehendale | title = Central Asia And The Caucasus: Transnationalism And Diaspora | publisher = Routledge (UK) | pages = 136 | year = 2005 | isbn = 978-0-415-33260-6 }}</ref>. Tamen, la ARF mem estis laŭleĝe senkulpigita de iu rekta kunkulpeco en la atenco.<ref>{{cite book |first = Richard G. | last = Hovannisian | title = The Armenian People from Ancient to Modern Times | publisher = Palgrave Macmillan | pages = 416 | year = 1997 | isbn = 978-0-312-10168-8 }}</ref>.

Dum la [[1950-aj jaroj]], streĉitecoj estiĝis inter la ARF kaj la Armena SSR. La morto de la Katolikoso Garegin de la Sankta Seĝo de Kilikio ekigis lukton pro la sukcedo<ref name="Modern Armenian history"/>. La Nacia Eklezia Asembleo, kiu estis plejparte influita de la ARF, elektis [[Zareh de Aleppo]]. Tiu decido estis malaprobita de la Katolikoso de Armenio (en Eĉmiadzin), la kontraŭdaŝnaka koalicio, kaj la sovetarmenaj aŭtoritatoj. Zareh etendis sian administran aŭtoritaton super granda parto da la armena diasporo, antaŭenigante la vundeton kiu jam estis kreita per lia elekto. Tiu okazaĵo disfendis la grandan armenan komunumon de Libano, kreante sporadajn koliziojn inter la subtenantoj da Zareh kaj kiujalakceptantoj malakceptisde tiun elektonZareh<ref name="Modern Armenian history"/>.

Religia konflikto estis parto de pli granda konflikto kiu okazis en la du "flankoj" de la armena diasporo. La ARF daŭre ne ŝatis la fakton ke ili estis elpelitaj de Armenio post kiam la [[Ruĝa Armeo]] prenisenvenis kontrolontien, kaj la ARF-gvidantoj apogis la kreadon de "Libera, Sendependa kaj Unuiĝinta Armenio", libera kaj de Sovetia kaj Turka hegemonio. La Socialdemokrata Partio Hunĉakian kaj [[Partio]] [[Ramgavaro]], ĉefrivaloj de la ARF, apogis la establitan sovetan regadon en Armenio<ref name="Modern Armenian history">{{cite book |first = Richard | last = Hovannisian | title = The Armenian People from Ancient to Modern Times | publisher = Palgrave Macmillan | pages = 418 | year = 2005 | isbn = 978-0-312-10168-8 }}</ref>.