Laoso: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e r2.7.1) (robota aldono de: bar:Laos |
DidCORN (diskuto | kontribuoj) eNeniu resumo de redakto |
||
Linio 41:
==Etimologio==
En la [[laosa lingvo]], la nomo de la lando estas "Meuang Lao", kiu laŭlitere signifas "Laosa lando". La [[francoj]], kiuj unuigis la tri apartajn laosajn reĝlandojn ene de [[Franca Hindoĉinio]] en [[1893]], literumis ĝin kun fina (silenta
== Historio ==
Linio 84:
== Geografio ==
[[Dosiero:Laos Landscape in Vang Vieng.jpg|thumb|340px|right|Laosa pejzaĝo]]
Laoso estas lando sen mareliro en la sudoriento de Azio kaj la pejzaĝo, dense arbara, konsistas el
La loka klimato estas [[tropika]] kaj elstaras la [[musono]]; ekzistas [[pluvsezono]] de majo ĝis novembro, sekve de seka sezono de decembro ĝis aprilo. Ĉirkaŭ la 65 % de la areo estas kovrita de densa vegetaĵaro tipa de la [[subtropiko|subtropikaj arbaroj]]. La ĉefurbo kaj plej granda urbo de Laoso estas ''[[Vjentiano]]''; aliaj gravaj urboj estas ''[[Luangprabango]]'', ''[[Savannaĥet]]'' kaj ''[[Pakse]]''.
Linio 149:
La registaro de Laoso estis akuzita je [[genocido]] kontraŭ la malplimulta landa etno [[hmongoj]].<ref>{{cite web| url=http://www.unpo.org/article/5095| author=Unrepresented Nations and Peoples Organization| accessdate=20 April 2011|title=WGIP: Side event on the Hmong Lao, at the United Nations}}</ref>
Kelkaj hmongaj grupoj batalis kun subteno de la [[CIA]] kiel milico de la reĝa armeo dum la Laosa enlanda milito. Post kiam Pathet Lao prenis la povon de la lando en [[1975]], la konflikto daŭris en izolitaj lokoj. En [[1977]] komunisma ĵurnalo promesis, ke la partio batalos kontraŭ la "kunlaborantoj de Usono” kaj kontraŭ iliaj familioj “ĝis la lasta radiko”.
Ĉirkaŭ 200
===Homaj rajtoj===
Linio 218:
[[Dosiero:Laos-demography.png|thumb|right|200px|Kreskado de la laosa loĝantaro, datumoj de la [[FAO]], [[2005]].]]
En Laoso,
La vorto "laosa" ne nur aludas la lingvon, la etnon aŭ la kulturon. Ĝi estas politika termino, kiu inkluzivas ĉiujn etnajn grupojn de Laoso. Simile, la vorto "laosa" povas priskribi la etnon, kuirarton, lingvon kaj kulturon de la nordorientaj loĝantoj de [[Tajlando]] ([[Isan]]), norde de Tajlando ([[Chiang Mai]]) kaj [[Chiang Rai]], kiuj estas etne laosaj.
[[File:Wat Sen.jpg|thumb|200px|left|Budhanaj monaĥoj en [[Wat Sen]], Luangprabango]]
La ĉefa religio estas [[budhismo]], kiu kune kun [[animismo]] estas praktikataj inter la montaraj triboj, pace kunekzistas la adorado al spiritoj. Ekzistas
La oficiala kaj ĉefa lingvo estas la [[laŭa lingvo|laŭa]]. La laosanoj loĝantaj en mezaj regionoj parolas diversajn tribajn lingvojn. La [[franca lingvo]], kiu estis uzata de la registaro kaj por la komerco, estas laŭgrade anstataŭata favore al la [[angla lingvo]], lingvo de la Asocio de Sudorientaj Aziaj Nacioj ([[ASEAN]]).
|