Kristoforo Kolumbo: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
ordigis la naclingvajn nomformojn
kelkaj aldonoj
Linio 1:
[[Dosiero:Kolumbo.jpg|thumb|Kristoforo Kolumbo – pentraĵo de [[Sebastiano DEL PIOMBO]]]]
'''Kristoforo KOLUMBO''' ([[itala lingvo|itale]] ''Cristoforo COLOMBO'', [[portugala lingvo|portugale]] ''Cristóvão COLOMBO'', [[hispana lingvo|hispane]] ''Cristóbal COLÓN'', [[kataluna lingvo|katalune]] ''Cristòfol COLOM'', [[latino|latine]] ''Christophorus ColumbusCOLUMBUS'') estis [[Ĝenovo|ĝenova]] naviganto en la servo de [[Kastilio]] (naskita en [[Ĝenovo]] ĉ. [[1451]], mortinta en [[Valladolid]] en [[1506]]). Liaj [[esplorvojaĝo]]j poste konsciigis la eŭropanojn pri la ekzisto de [[Ameriko]], sed pro pluraj kialoj estas neĝuste nomi lin la ''malkovranto de Ameriko''.
 
Fakte ne certas, ĉu li vere estis el Ĝenovo. Misteraj cirkonstancoj igis kelkajn opinii, ke li estis iu, kiu ŝajnigis la identecon de la vera ''Colombo'' post ŝippereo, kaj ke li eble estis [[portugalio|portugala]] aŭ [[katalunio|kataluna]] [[judoj|judo]]. Vere en siaj skriboj li neniam uzis la italan, sed strangan hispanan, kun multaj miksoj de portugalaj vortoj.
 
En [[1476]] li sin establis en [[Lisbono]], kie pro la familio de sia edzino, [[Felipa MONIZ]], li faris kontrakton kun la grandaj esploraj kompanioj de [[Portugalio]].
 
Dum sia portugala periodo, li faris longajn vojaĝojn ĝis [[Gvineo]] sude kaj [[Islando]] norde. Li vojaĝis ĉiam kiel komercisto, do pasaĝero - li neniam estis profesia [[maristo]].
 
Li kolektis la ideojn de ''Toscanelli'' pri la globeco de la [[Tero]], kaj ellaboris projekton por atingi la orienton ([[Ĉinio]] kaj [[Cipango]]) per navigado okcidenten. Ĉar li miskalkulis la diametron de Tero pli malgranda ol la reala, sciencistoj malrekomendis lian planon. Laŭ la sciencistoj, Cipango ([[Japanio]]) estis 20.150 km okcidente de la [[Kanarioj]] trans la Atlantiko, sed laŭ Kolumbo la distanco nur estis 6.275 km. La nombro de la sciencistoj estis proksimume ĝusta, tiu de Kolumbo freneze malĝusta.
 
Rifuzite ĉe [[Johano la 2-a (Portugalio)|Johano la 2-a]] de Portugalio, Kolumbo sin proponis al la [[Katolikaj Gereĝoj]] ([[1487]]), kiuj ne akceptis lin ĝisnur en [[1492]], post la fino de la [[rekonkero]]. En la ''Kapitulacoj de [[Santa Fe]]'' (1492) Kolumbo ricevis la titolojn [[vicreĝo]] kaj [[admiralo]] (kvankam ne maristo) kaj la dekonon de la riĉaĵoj, kiujn li estis trovonta.
 
La ekspedicio, kiun li organizis kun la helpo de la gefratoj Pinzón, ekiris de ''Palos de Moguer'' (en [[Huelva (provinco)|Onubo]]) la [[3-a de aŭgusto|3-an de aŭgusto]] [[1492]], en tri ŝipoj, la ''Pinta'', la ''Niña'' kaj la ''Santa María''. La [[6-a de septembro|6-an de septembro]] li faris vojaĝpaŭzon en la [[Kanarioj|Kanariaj Insuloj]]. La [[12-a de oktobro|12-an de oktobro]] li elŝipiĝis en ''[[Guanahaní]]'', al kiu li donis la nomon Sankta Savanto (''San Salvador''), kaj poste iris ĝis [[Hispanjolo]] (''La Española''). Je lia reveno, la Katolikaj Gereĝoj akceptis lin en [[Barcelono]].