Kastus Kalinoŭski: Malsamoj inter versioj

'''Kastus Kalinoŭski''', Vincent-Konstanteno Kalinouski ([[beloruse]]: Кастусь Каліноўскі, [[ruse]]: Константін Каліновскій, [[pole]]: Wincenty Konstanty Kalinowski, [[litove]]: Konstantinas Kalinauskas; [[2-an de februaro]] [[1838]] - [[22-an de marto]] [[1864]]) - politika aganto, publicisto, poeto. Unu el estrjestroj de [[Januara ribelo]] sur teroj de [[Belorusio]] kaj [[Litovio]].

Kastus Kalinoŭski naskiĝis en vilaĝo Mastaŭljani (nuntempe situas en [[Polio]]), en familio de malriĉa nobelo. Post fino en la jaro 1852 de lernejo, li kelkaŭ da jaroj vivis en patra bieno Jakuŝoŭka, kie aŭtodidaktis sin. Granda influo je Kastus Kalinoŭski havis lia pli aĝa frato Viktor, kiu studis en Moskva universitatiuniversitato kaj esploris laŭ peto de Vilna arkeologia komisio antikvajn belorusajbelorusajn manuskriptoj,manuskriptojn.

Baldaŭ post ricevo de universitata diplomo, somere de 1861 li revenis hejmen kaj ekfondis revoluciarevolucian organizacioorganizon. Kalinoŭski veturis tra lokaj vilaĝoj kaj urbetoj kaj agitis kamparulojkamparulojn pro ribelo.

En la jaro 1862 Kalinoŭski jam membris en Litva provincia komitato (LPK) - ĉefa organizacio pri preparo de ribelo sur teritorioj de Nordorienta lando (nun teritorioj de [[Litovio]] kaj okcidenta [[Belorusio]]). Somere de sama jaro Kalinoŭski ekgvidis per ĝi. Li apartenis al tia prtoparto de ribelantoj kiuj diference de liberaluloj ("blankaj") nomigis "ruĝaj". Ĉi tia tendencio celis al demokratia respubliko, transdoni teron al kamparuloj, ŝtata memdecido de popoloj de eksa Polujo. "Blankaj" vidis ĉefan celon en restariĝo dr Polujo en limoj de la jaro 1772.

Pro aktiva agado de Kalinoŭski ĉi tia ribelantoj havis pli militkapablamilitkapablan organizacioorganizadon, estis alligitealligitaj multe damultaj kamparuloj. Aliaj historiistoj pensas, ke kazo de ĉitioĉi tio estis estisplipli granda kvanto de pola loĝantaro ĉi tie. Pli oriente kamparuloj ĉefe ne subtenis ribelojribelojn kaj eĉ estis fonditaj kamparulaj trupoj por kontraŭstaro al ribelantoj.

Aŭtune 1863 Kalinoŭski koncentrliĝoskoncentriĝos je komcentrado de fortoj por daŭrigado de ribelo somere. Sed li estis perfidita perde komisaro de Mahiloŭa gubernio Vitaŭt Parfjanoniĉ, kaj estis arestita nokte je 29-an januaro 1864 en Vilno, kie li kaŝadis sub nomo de Ignat Vitaĵenec.

Dum esploro kaj juĵojuĝo Kalinoŭski abolis kunagadi kun esploristoj. Donante atestojatestojn pri sia agado, liabolisli dinimalakceptis informaciodoni informon pri aliaj homohhomoj, kiuj interesigis esplorisrojesploristojn.

Parto de belorusa komunumo taksas Kalinoŭski kiel nacia heroo. Sed pri lia nacia aparteneco (pola, belorusa aŭ litova) ofte oni diskutas.

En Polio, okazintaĵoj de [[Januara ribelo]] en Belorusio kaj Litovio ne alvokas samasaman atentoatenton kiel okazintaĵoj en Polio mem, kaj persono de Kalinoŭski distingas pro lia elstareco, sed liaj opinioj pri nacia demando klasifikas kiel polaj aŭ "provinciaj".

Inter belorusaj historiistoj dom la jaroj 2000, grado de sciencaj esploroj de ribelo kaj persono de Kalinoŭski kiel antaŭe, estas malforte bazitaj sur aŭr arkivaj fontoj kaj tendencieco kaj politikeco por malutilo al scienceco.