Poliklorizita bifenilo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
AvocatoBot (diskuto | kontribuoj)
e r2.7.1) (robota aldono de: vi:PCB
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto: ca:Bifenil policlorat estas artikolo elstara; cosmetic changes
Linio 1:
[[ImageDosiero:Polychlorinated biphenyl structure.svg|300px|thumb|right|Kemia strukturo de la poliklorizitaj bifeniloj]]
'''Poliklorizita bifenilo''' aŭ '''poliklorbifenilo''' laŭ [[PIV]] (PKB aŭ PCB) konstituas familion de [[Kemio|kemiaj]] [[molekulo]]j industrie sintezitaj de Homo, similaj de la [[Poliklorigitaj terfeniloj]] (PCT aŭ PKT) kaj de [[dioksino]]j, de la grupo de la [[Kemia kombinaĵo|kemiaj kombinaĵoj]] [[karbonhidrato]]-klorigitaj.
Kelkfoje, oni uzas ofte la nomon de komerca produkto (''« Pyralènes »'' franclingve).
Linio 10:
PKBj estas flavetaj, preskaŭ senodoraj likvaĵoj kaj apartenas al grupo de BAG-kemiaĵoj.
 
Ili havas [[bifenilo|bifenilbifenilan]]an bazan strukturon (du [[Benzolo|benzolaj ringoj]] interligitaj per simpla ligo) ĉe kiu pluraj hidrogenatomoj estas anstataŭitaj per kloratomo. Ekzistas 209 izomeroj sed el tiuj komerca produkto estas nur 20-60.
 
 
Poliklorizita bifenilo estas termike kaj kemie stabila, malfacile [[brulpunkto|ekflamebla]], elektre ne kondukanta kaj superhidrofoba. La biologia malkonstruo okazas ĉe altklorizita PKB-j inter anaerobaj cirkonstancoj, en kiu la kloratomo uzatas kiel elektron-akceptanto. Malpli klorigitaj PKBj estas aerobe malkonstruataj. Ili apenaŭ malkonstruiĝas biologie. Post amasa veneniĝo kun PKB-kontaminitaj organismoj en [[1968]] en [[Japanio]], PKBj estis malpermesitaj unuafoje en publikaj sistemoj en [[1978]] kaj en [[1989]] ĝenerale. Post fino de transira tempo en [[1999]], oni devas sciigi pri PKB-efikoj kaj ĝin trakti kiel [[danĝera rubo|danĝeran rubon]].
 
=== efikoj je la sano ===
Krom la kronikaj toksikaj efikoj ([[klorakneo]], [[harelfalo]] kaj [[hiperpigmentiziĝo]]), hormonaj perturboj, PKBj estas suspektitaj pri kanceriga efiko.<br />
 
Ĝi povas akumuliĝi kaj estas trovebla tra la [[nutroĉeno]] eĉ en [[fiŝo]]j en [[Antarkto]] kaj [[patrina lakto]].
 
=== PCB-gvidlinio ===
Linio 30:
[[Kategorio:Elektro]]
[[Kategorio:Venenoj]]
 
{{LigoElstara|ca}}
 
[[af:Polichloor-bifeniele]]