Elizabeta teatro: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Amirobot (diskuto | kontribuoj)
e r2.7.1) (robota aldono de: uk:Єлизаветинська драма
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto: no:Engelsk renessanseteater estas artikolo leginda; cosmetic changes
Linio 15:
[[Dosiero:Theater_bankside.jpg|thumb|left|350px|<center>detalo el panoramo pri Londono el la jaro 1616, sur la bildo inter alie la ''Globe Theatre'']]
=== Sekularigo ===
Post kiam la reĝo [[Henriko la 8-a (Anglio)|Henriko la 8-a (Anglio)]] dum la jaro [[1534]] kreigis la [[anglikana eklezio|nacian eklezion de Anglio]], la dua duono de la 16-a jarcento precipe signifis la forturniĝon de antaŭe praktikitaj kutimoj de la [[romie katolika eklezio]]. La [[angla lingvo]] pli kaj pli uziĝis en diservoj kaj bibliaj tradukoj, kaj anstataŭigis la [[latina lingvo|latinan lingvon]] – tiu evoluo subtenis la plifortiĝon de nacilingva literaturo, kiu krome pro la kutimiĝo de la [[libropresado]] amase disvastiĝis. Tiel povis ekesti literatura komerco, en kiu ankaŭ partoprenis teatraj verkistoj kiel [[Christopher Marlowe]] aŭ William Shakespeare, kies dramoj dum la [[17-a jarcento]] aperis libroforme.
 
[[Dosiero:Francis Bacon.jpg|thumb|150px|<center>[[Francis Bacon]] (1561–1626)]]
Linio 23:
Elirante de [[Italio]], la [[renesanco]] meze de la 16-a jarcento ankaŭ atingis Anglion: La humanismo refokusigis la antikvajn tradiciojn kaj substrekis la liberon de la homa individuo, kiun la racio levas super la bestojn. La ekesto de moderna termino de filozofia "subjekto" favorigis dramojn, kiuj malproksimiĝis de la tipaj kliŝeoj de roloj kaj anstataŭe fokusigis la individuan sorton de homa konduto kaj ties sekvoj. La alegorian bildigon de tipaj roloj anstataŭigis prototipoj de la moderna individua psikologio. La libero de la individuoj, kiel montras la sortoj de la [[rolulo]]j de Ŝekspiro, kompreneble povas havi ankaŭ negativan flankon: Ke la disfalo de sociaj hierarkioj kaj la forfalo de unuecaj metafizikaj klarigoj povas esti minaco, imprese montras la rolulo de [[Hamleto]] – la pezo de respondeco pri la propraj agoj ĉe li gvidas al kvazaŭparalizo, al rezigna malfaro.
 
La [[melankolio|melankoliulo]] estas paradigma figuro de la epoko, kiu aperas en multaj verkoj. Kontrasto al tiu rolulo estas la senkonsidera karierulo, kiu prezentas sin en favora lumo – la verko ''Il Principe'' de [[Nikolo Makiavelo]] (kvankam oficiale malpermesita) ankaŭ legiĝis en Anglio. La dramo ''Doctor Faustus'' (ĉ. 1589) de [[Christopher Marlowe]] montras la sekvojn de ekstrema potencomanio, samkiel lia dramo ''Tamburlaine the Great'' (1587), kiu vidigas la karieron kaj mordon de [[Mongolio|mongola]] reganto.
<!--
La temo kompreneble ne ĝisfunde fintraktiĝis - eblas laŭplaĉe kompletigi...
Linio 45:
[[Kategorio:Britio]]
 
{{LigoLeginda|no}}
{{Link FA|es}}
{{Link FA|it}}