Csongrád (historia departemento): Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
eNeniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
:''Tiu ĉi artikolo temas pri historia departemento en Hungara reĝlando. Pri nuntempa departemento en Hungario temas artikolo [[Csongrád]].''
----
{{Geokesto | historia teritorio
<!-- *** Kapo *** -->
| nomo = Departemento Csongrád
| devena_nomo =
| alia_nomo = {{LingvoKunNomo|hu|hungar|''Csongrád vármegye''}}
| alia_nomo1 = {{LingvoKunNomo|de|german|''Tschongrad''}}
| kategorio = Reĝa departemento de Hungara reĝlando
<!-- *** Dosiero *** -->
| dosiero = Megyehaza.JPG
| dosiero_priskribo = Departementeja domo en Szentes
<!-- *** Simboloj *** -->
| flago =
| blazono = Csongrad coatofarms.jpg
<!-- *** Nomo *** -->
| etimologio =
| oficiala_nomo = Csongrád vármegye
| moto =
| kromnomo =
<!-- *** Lando ktp. *** -->
| lando = [[Dosiero:Flag of Hungary (1867-1918).svg|20px]] [[Hungara reĝlando]]
| lando_flago =
| histregiono =
| histregiono1 =
| ĉefurbo = Szentes
| ĉefurbo_tipo = Departementa urbo
<!-- *** Familio *** -->
| parenco =
| montaro =
| montaro1 =
| ŝoseo =
| limo =
| parto =
| urbo =
| memorindaĵo =
| memorindaĵo1 =
| memorindaĵo2 =
| konstruaĵo =
| rivero = Tiso
| rivero1 = Mureŝ
| rivero2 = Körös
| rivero3 =
<!-- *** Situo *** -->
|koordinatoj_ne_en_titolo = true
<!-- *** Dimensioj *** -->
| areo = 3569.0
<!-- *** Loĝantaro *** -->
| loĝantaro = 325500
| loĝantaro_dato = 1910
| loĝantaro_denseco = auto
<!-- *** Historio & gvidantaro *** -->
| establita = 895
| establita_tipo = Loĝigo
| gvidantaro =
| gvidantaro_tipo =
| gvidantaro_noto =
| ĉefulo =
| ĉefulo_partio =
<!-- *** Kodoj *** -->
| poŝtkodo =
| areo_kodo =
| areo_kodo_tipo =
| kodo =
| kodo_tipo =
| kodo1 =
| kodo1_tipo =
<!-- *** Liberaj kampoj *** -->
| libera = [[Hungario]]
| libera_tipo = Situas nun en
| libera1 =
<!-- *** Mapoj *** -->
| mapo = Csongrád county map (1891).jpg
| mapo_priskribo = Departemento Csongrád
| mapo1 = Csongrad.png
[[Dosiero:Csongrad.png|thumb|350px|right| mapo1_priskribo = Hungara reĝlando kun Kroatio, lokosituo de departemento Csongrád]]
| mapo2 =
| mapo2_priskribo =
<!-- *** Retpaĝoj *** -->
| commons =
| retpaĝo =
<!-- *** Notoj *** -->
| notoj =
}}
'''Csongrád (reĝa departemento)''' (ĉongrAd) (germane '''Tschongrad''' estis historia departemento en meza parto de la Hungara Reĝlando. La nomo originas el la slava, signifante nigra fortikaĵo.
[[Dosiero:Csongrad.png|thumb|350px|right|Hungara reĝlando kun Kroatio, loko de departemento Csongrád]]
[[Dosiero:Megyehaza.JPG|300px|thumb|right|Departementa domo de Szentes]]
 
* Departementejo: [[Szentes]]
* [[Areo]]: 3569 &nbsp;km²
* [[Loĝantaro]]: 325.500 en [[1910]]
 
== Demografio ==
Linio 20 ⟶ 96:
* Cis-Tiso, distriktejo: [[Kiskundorozsma]]
* Trans-Tiso, distriktejo: [[Mindszent]]
* Krome estis Szeged kaj [[Hódmezővásárhely]]) municipaj urboj, fine Szentes estis departementejo kaj konsilantrajta uebourbo.
 
La departemento situas ĉe senfinaj ebenaĵoj, ĉe la [[rivero]]j [[Tiso]], [[Mureŝ]] kaj [[Körös]]. La alvenintaj hungaroj en [[895]] trovis la teritorion konvena por vivadi pro la riveroj, ebenaĵoj. La ĉefoj faris kunvenon ĉe la nuna [[vilaĝo]] [[Ópusztaszer]], kie ili decidis pri la setliĝo. [[Stefano la 1-a (Hungario)]] formis departementon en la komenco de la 11-a j.c. Post la [[mezepoko]] la [[turkoj]] okupis la departementon. Post la turka erao restis senhomaj vilaĝoj kaj [[urbo]]j. La loĝantaro komencis kultivi la agrojn, kiuj estis for de la urboj. Tial ili loĝis en farmoj, en la parcelo. Tiel estiĝis la farma mondo, ankaŭ nun ekzistanta. Inter [[Szabadka]], [[Szeged]], [[Csongrád]] kaj [[Kecskemét]] estas senfina serio da farmoj, dume apenaŭ estas urboj kaj grandvilaĝoj. Dum la socialisma erao oni formis farmocentrojn. Ekde 1918 ĉirkaŭaĵo de Horgos iĝis parto de SHS (Serba-Kroata-Slovena Reĝlando). Tiutempe urbon Szeged okupis serba-franca armeo, krome ariĝis hungaraj respublikanoj kaj kontraŭkomunistoj. En Szeged ne okazis Konsilantara Respubliko. Inter [[1941]]-[[1944]] la hungara armeo reokupis teritorion de Horgos.