|
| binomial_authority = [[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], 1758
}}
La '''Lupo''' (''Canis lupus''), [[Holarkta ekozono|holarkta]] kaj [[Hindomalaja ekozono|hindomalaja]] [[Specio (biologio)|specio]], estas raba [[mamulo]] el la familio de [[Kanisedojkanisedoj]],. sovaĝaĜi estas antaŭulo de niahejma [[hundo]];. ĝiĜi havas maldelikatan hararon kun diversa koloro laŭ laties vivmedio de la besto. Ĝia bleko estas la''ululado'', ''hurlado'ululo' kaj ''hojlado = tirbojado''.
La lupo havas kelkajn similojn kun la [[germana ŝafhundo]], longas 1,5 m, pezas 40 - 50 kg. La gelupojLupoj pariĝas inter decembro kaj februaro, laŭtege hurlante, en marto kaj aprilo la lupinoj naskas 4 ĝis 6 lupidojn, kutime en grotoj. Pri siaj idoj ili modele zorgas. Dum la unuaj 10 tagoj la patrino tute ne forlasas ilin, la manĝaĵonmanĝaĵojn alportas la patro. Poste la lupidoj malfermas okulojn kaj komencas rampi tra la nesto. La lupinoLupino ilin mamnutras du monatojn, poste donas al ili viandopecetojn, kiujn ŝi vomis, por ke la idoj ricevu la manĝon jam parte digestitan. Post duonjaro la lupidoj komencas lerni ĉasadon kun la plenkreskaj bestoj.
Somere la lupoj ĉasas malgrandajn bestetojn kaj manĝas eĉ arbarajn fruktojn, sed vintre la etaj bestoj malaperas sub la neĝo kaj la lupoj ne havas alian eblon ol ĉasi [[cervo]]jn kaj [[kapreolo]]jn. Tiam la lupaj familioj kuniĝas en hordon gvidatan de la plej forta kaj sperta lupo kaj ĉasas komune pelante la grandan ĉasaĵon eĉ multajn kilometrojn.
Antaŭ kelkaj jaroj aperis du luphundoj rasoj: la [[Saarloosa luphundo]] kaj la [[ĉeĥaĉeĥoslovaka luphundo]]
== Kultura signifo ==
* {{citaĵo|''Inter lupoj kriu lupe.''}}
* {{citaĵo|''Lupo lupon ne manĝas.''}}
== Vidu ankaŭ ==
* [[Homlupo]]
* [[Arbaroj de Frejzer-Altebenaĵo kaj Frejzer-Baseno]]
* [[Arkta marborda tundro]]
| 