Islanda lingvo: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
{{redaktas}}
informkesto, formatigo, aldono
Linio 1:
{{Informkesto lingvo
{{redaktas|redaktanto=Tlustulimu}}
|Nomo=Islanda lingvo
'''Nomo :''' ''íslenska'' [Islenska] (antaŭ [[1974]] ''íslenzka'')
|Propra_nomo=íslenska
|Parolantoj=prosimume {{Nombro|300000}}
|Klasifiko=[[Hindeŭropaj lingvoj]]
|Fam2=[[Ĝermanaj lingvoj]]
|Fam3=[[Nordĝermanaj lingvoj]]
|Fam4='''Islanda'''
|Skribo=[[Latina alfabeto]]
|Koloro=Hindeŭropa
|ISO1=is
|ISO2B=ice
|ISO2T=isl
|ISO3=isl
}}
La '''islanda lingvo''' (''íslenska'' [Islenska], antaŭ [[1974]] ''íslenzka'') estas [[ĝermana lingvo]]. Ĝi estas la oficiala lingvo en [[islando]]. Ĝi estas parolata de proksimume {{nombro|300000}} homoj, ĉefe de la enloĝantoj de [[Islando]], sed ankaŭ de kelkaj usonanoj havantaj islandajn praulojn.
 
== Lingva klasifiko ==
'''Parolantoj :''' proksimume 280.000 (ĉefe la enloĝantoj de [[Islando]], sed ankaŭ kelkaj usonanoj havantaj islandajn praulojn)
'''Parencoj :''' La islanda lingvo rekte devenas de la [[Norena lingvo]] de la [[vikingoj]], kaj tiom malmulte pluevoluiĝis ke multaj eĉ konsideras tiujn du unu sama lingvo. Ĝia plej proksima parenco estas la [[feroa lingvo]], iom pli fore la [[Norvega lingvo|Norvega]] (''[[nynorsk]]'').
 
== Specialaĵo ==
'''Parencoj :''' La islanda lingvo rekte devenas de la [[Norena lingvo]] de la [[vikingoj]], kaj tiom malmulte pluevoluiĝis ke multaj eĉ konsideras tiujn du unu sama lingvo. Ĝia plej proksima parenco estas la [[feroa lingvo]], iom pli fore la [[Norvega lingvo|Norvega]] (''[[nynorsk]]'').
'''Specialaĵo :''' Parte pro la fiereco de la islandanoj pri sia kulturo, parte pro la iom fora situo de la insulo, la islanda lingvo dum pluraj jarcentoj ne spertis gravajn ŝanĝojn. Dum la aliaj skandinavaj lingvoj dum sia longa historio forĵetis la plej multajn gramatikajn specialaĵojn, la islanda gardis ilin ĝisdetale. Krom tio la islandanoj klopodas [[lingva purismo|eviti la transprenon de fremdlingvaj]] [[neologismo]]j. Novajn terminojn ili formas kutime el jam ekzistantaj islandaj vortoj. Tiel ekzemple la vorto ''tölva'' (''komputilo'') formiĝis el ''tala'' (''nombro'') kaj ''völva'' (''magiistino''). La vorto ''alnæmi'' (= ''aidozo'') estis formita el la eroj ''al'' (= ''ĉio'') kaj ''næmi'' (= ''sensiveco'') ktp. ktp. [[Alta-Islanda lingvo]]
 
'''Specialaĵo :''' Parte pro la fiereco de la islandanoj pri sia kulturo, parte pro la iom fora situo de la insulo, la islanda lingvo dum pluraj jarcentoj ne spertis gravajn ŝanĝojn. Dum la aliaj skandinavaj lingvoj dum sia longa historio forĵetis la plej multajn gramatikajn specialaĵojn, la islanda gardis ilin ĝisdetale. Krom tio la islandanoj klopodas [[lingva purismo|eviti la transprenon de fremdlingvaj]] [[neologismo]]j. Novajn terminojn ili formas kutime el jam ekzistantaj islandaj vortoj. Tiel ekzemple la vorto ''tölva'' (''komputilo'') formiĝis el ''tala'' (''nombro'') kaj ''völva'' (''magiistino''). La vorto ''alnæmi'' (= ''aidozo'') estis formita el la eroj ''al'' (= ''ĉio'') kaj ''næmi'' (= ''sensiveco'') ktp. ktp. [[Alta-Islanda lingvo]]
 
La lernado de la islanda lingvo pro tio fariĝas sufiĉe komplika. Tamen ĝi povas esti inda, ĉar : Kiu regas la nuntempan islandan lingvon, tiu eĉ pli/malpli kapablas legi la antikvajn islandajn [[sagao]]jn.
 
== Skribo ==
'''SkriboLa :'''islanda lingvo estas skribata per la [[latina alfabeto]], kun du konsonantaj kromsignoj ''þ, ð'' (= interdenta ''s, z'', [[IFA]]-a [ð, θ], ''þ'' venas el [[runo]]j) kaj vokalaj signoj ''æ'', ''ö''.
 
'''== Specimeno (la Patro Nia) :'''==
 
Faðir vor, þú sem er á himnum. <br />