Estonia: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
AndyHM (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
Neniu resumo de redakto |
||
Linio 1:
[[Dosiero:Estonia ferry.jpg|
La ŝipo '''Estonia''' estas konata pro sia katastrofa pereo en la [[Balta Maro]], la [[28-an de septembro]] [[1994]]. En la ŝipdrono mortis 852 pasaĝeroj kaj ŝipanoj. Tio estis unu el la plej grandaj maraj akcidentegoj de la paca tempo en la [[20-a jarcento]].
Linio 5:
Estonia estis t.n. roro-pramo por pasaĝeroj kaj aŭtoj; ĝi havis lokon por sume 2000 pasaĝeroj (1190 kajutaj litoj) kaj 460 aŭtoj. Tio, ke ĝi estis roro-pramo, signifas, ke la aŭtoj povis rekte veturi al sia ferdeko tra la antaŭo de la ŝipo, por kio la ŝipo havis leveblan vizieron (la ekstera ŝipnazo) kaj, interne de ĝi, strikte fermeblan pordegon.
Estonia estis konstruita en 1979 de la ŝipfarejo ''Meyer Werft'' en [[Papenburg]],
== La katastrofo kaj ĝiaj sekvoj ==
La pasaĝera kaj aŭta pramŝipo ''Estonia'', en regula trafiko sur la Balta Maro de [[Talino]] (
Ekveturinta de Talino, ''Estonia'' estis alvenonta en Stokholmo je la 09:30. Ĉirkaŭ la 1-a horo, sur vasta maro sude de la insularo de sudokcidenta Finnlando, la antaŭa viziero (klapforma, levebla ŝipnazo) estis forŝirita de ondegoj, samtempe rompante internan pordegon, kaj akvo inunde enfluis la ferdekon por aŭtoj. Baldaŭ la ŝipo kliniĝis dekstren je 30–40 gradoj kaj en kelkdeko da minutoj malaperis subakven.
Linio 19:
La ŝipruino situas marfunde, en profundo de 74 ĝis 85 metroj, je 41-kilometra distanco de la Finnlanda insulo Utö en direkto 157 gradoj. La koordinatoj estas 59°23′ norde, 21°42′ oriente (vidu surmape {{koord|59|23|N|21|42|E|}}.
La pereo de ''Estonia'' estis tutmonde unu el la plej grandaj maraj katastrofoj dum paca tempo.
[[
La katastrofo influis la t.n. ''SOLAS''-regularon, kiu estas internacia kontrakto pri mara sekureco, formulita kadre de la Internacia Martrafika Organizaĵo de UN. La novaj reguloj pli rigore postulas stabilecon okaze de akvoenfluo kaj fortikecon de la fermiloj de ŝipaj vizieroj kaj veturpontoj-pordegoj (vidu bildon, kiu montras similtipan ŝipon).
La katastrofon kaŭzis la erariĝo de la naza pordego, kies fermilo ne eltenis la grandajn premojn kaj la nazparto deŝiriĝis. La maro penetris la stokejon kaj destabiligis la ŝipon kaj ĝi sinkis
La unua atentiga signo okazis je la unua horo de post meznokto. Tiam okazis stranga brueto de la nazdirekto. Tiam la ''Estonia'' preterlasis la Turku-insularon. La skipo kontrolis la naz-parton, sed ili trovis nenion. Je la 01:20 aŭdiĝis malforta virina voĉo el la ŝipaj laxutparoliloj en la estona lingvo: ''„Häire, häire, laeval on häire”''
La ŝipo radiis la signon ''[[SOS]]''
▲La katastrofon kaŭzis la erariĝo de la naza pordego, kies fermilo ne eltenis la grandajn premojn kaj la nazparto deŝiriĝis. La maro penetris la stokejon kaj destabiligis la ŝipon kaj ĝi sinkis. (Same sinkis la ''Herald of Free Enterprise'' en 1987 kaj ''Princess Victoria'' en 1953).
▲La unua atentiga signo okazis je la unua horo de post meznokto. Tiam okazis stranga brueto de nazdirekto. Tiam la ''Estonia'' preterlasis la Turku-insularon. La skipo kontrolis la naz-parton, sed ili trovis nenion. Je la 01:20 aŭdiĝis malforta virina voĉo el la ŝipaj laxutparoliloj en la estona lingvo: ''„Häire, häire, laeval on häire”'' „Alarmao, alarmo, alarmo surŝipe”. Eksoni la ĝenerala „savboata alarmo” (sep mallongaj kaj unu longa kavkorna signo), sed baldaŭ la ŝipo flankeniĝis (30-40 gradoj) kaj ĉiuj kiuj retsis en la ŝipo mortis. Saviĝsi nur tiuj, kiuj estis sur la ferdeko.
▲La ŝipo radiis la signon ''[[SOS]]'' (kaj ''[[Mayday]]'') je la 01:22, sed, pro plena manko de elektro, ne povis tuj doni la precizan pozicion. La unua ŝipo – pramo de ''Viking Line'' '''M/S Mariella''' – alvenis je la 02:12, la unua helikoptero je 03:05. Oni povis savi nur 137 personoj el 989. Kvankam mortis 852, oni trovis nur 95 kadavrojn.
La [[vrako]] nun troviĝas je {{coor dm|59|23|N|21|42|E|}} en profundo de 80 m, 41 km de la finnlanda insulo Utö en direkto de 157°.
La Estonia-konvencio de 1995 – subskribita de Finnlando, Estonio, Latvio, Danio, Rusio kaj
== Oficiala raporto ==
[[Dosiero:MS Estonia model.jpg|
La oficiala raporto aperis en decembro
== Konspiraj teorioj ==
Laŭ
La
▲Laŭ tiu teorio, oni kontrabandis sekretajn teknologiojn el la Rusio kaj tion volis obstakli la soveta sekretservo.
Laŭ la germana
▲La usona ''Gregg Bemis'' kaj lia taĉmento analizis metalpecon, kiu montris spurojn de eksplodo. Tiu teamo eĉ filmis la vrakon kaj spertis nemenciitajn damaĝojn, kiuj ne aperis en la oficiala raporto.
En aŭtono de 2004, pensiita doganoficisto senvualigis, ke
▲Laŭ la germana ĵurnalisto, ''Jutta Rabe'', la sveda sekretservo uzis la pramon kontrabandi rusajn sekretajn teknologiojn kaj ekipaĵojn al okcidento- Laŭ ŝia teorio, la rusa sekretservo volis revenigi la pramon per eta eksplodo. Aŭ tio troe sukceis aŭ la vetero estis pli kruela, sed okazis tragedio.
Komence de 2005, ''Jutta Rabe'' raportis, ke oni trovis
▲En aŭtono de 2004, pensiita doganoficisto senvualigis, ke antuax la katastrofo de 1994, la sveda armea skoltado uzis dufoje la pramon por kaŝe transporti rusajn eleltronikajn ekipaĵojn. Tiun informon fonfirmis la prokurora inspektoro ''Johan Hirschfeldt''. LA estona ĉefprokuroro sciigis la 22-an de septembro [[2005]], ke la pramo liveris la 14-*an kaj 20-an de septembro 1994 varojn pro la sveda sekretservo.
''Stephen Davis''
▲Komence de 2005, ''Jutta Rabe'' raportis, ke oni trovis helikopter-taglibron, kiu pruvas, ke kapitano de la ''Estonia'' ''(Avo Piht)'' kaj aliaj membroj de la skipo venis en hospitalon en nokto de la katastrofo. Tiu naŭ personoj poste malaperis senspure. Oni trovis do atestantojn, kiuj renkontiĝis kun la dungitaro en la hospitalo.
▲''Stephen Davis'' asertas en artikolo de ''New Statesman'', ke la rusaj ekipaĵoj estis transportataj por la brita [[MI6]] sur la ŝipo. Tiu povas klarigi, kial subskribis Britio la Estonia-kovencion.
== Fontoj==
Linio 63 ⟶ 58:
# [http://www.newstatesman.com/200505230019 angle]
[[Kategorio:Transporto en Estonio]]
[[Kategorio:Katastrofoj]]
[[Kategorio:Ŝipoj]]
[[Kategorio:Konspiraj teorioj]]
[[cs:Estonia]]
| |||