Funkciteorio: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto |
|||
Linio 9:
=== Ĉefaj funkcioj ===
{| border="0" style="border-collapse:collapse" align="right"
|[[dosiero:FunktionstheorieNBn1.png|eta|320px|dekstre|
|-
|[[dosiero:FunktionstheorieNBn2.png|eta|320px|dekstre|
|}
En la funkciteorio validas [[tonalo]], kiu montriĝas en certa tempospaco kiel ĉentra tonalo, kiel la [[toniko (muziko)|toniko]] (en la ŝtupoteorio: 1-a ŝtupo) de ĉi tiu parto. Al ĝi kuniĝas du pluaj ''ĉefaj funkcioj'', nome la najbaraj [[kvinto]]<nowiki /> puraj parencoj: la [[dominanto]] (supra kvinto, 5-a ŝtupo) kaj la [[subdominanto]] (kvarto respektive malsupra kvinto, 4-a ŝtupo). La funkcioj mem estas signataj en la funkciteorio per literoj, je kio [[maĵora]]j funkcioj havas majusklojn kaj [[minora]]j funkcioj minusklojn.
=== Flankaj funkcioj ===
Alvenas je tio la ''flankaj funkcioj'', kiuj staras en [[trito|trita]] distanco al la ĉefaj funkcioj. Por la simbola prezentado de la flankaj funkcioj oni almetas literon post la ĉefajn funkciojn.
La flankaj funkcioj konsistas el jenaj tri grupoj:
{| border="0" style="border-collapse:collapse" align="right"
|[[dosiero:FunktionstheorieNBn3.png|eta|320px|dekstre|La paraleloj kiel akordoj de la C-maĵora tonalo]]
|-
|[[dosiero:FunktionstheorieNBn4.png|eta|320px|dekstre| La paraleloj kiel akordoj de la natura a-minora tonalo]]
|}
* la [[Paralelsono|paraleloj]] en ettrita distanco al la ĉefa funkcio<br />Ĉefaj funkcioj en maĵoro: paralelsono (minora) malsupren –Tp–, resp.<br />Ĉefa funkcio en minoro: paralelsono (maĵora) supren –tP–
* la [[kontraŭparalelo]]j en grandtrita distanco<br />Ĉefaj funkcioj en maĵoro: kontraŭparalelo (minora) supren –Tg–, resp.<br />Ĉefa funkcio en minoro: kontraŭparalelo (maĵora) malsupren –tG–
* la [[medianto]]j en grand- eŭ ettrita distanco supren aŭ malsupren, kiuj ne estas formeblaj el gam-apartenaj tonoj kaj estas atingataj per maĵorigo aŭ minorigo de la ĉefa aŭ flanka funkcio.
Ekzemploj por paraleloj: Tp en C-maĵoro ist a-Moll. tP in a-minoro estas C-maĵoro.<br />
Ekzemploj por kontraŭparaleloj: Tg en C-maĵoro estas e-minoro. tG en a-minoro estas F-maĵoro .<br />
Medianto estus E-maĵoro en C-maĵoro: TG (la flanka funkcio estas maĵorigita),<br /> alia e♭-minoro en c-minoro: tg (ĉefa kaj flanka funkcioj estas minorigitaj).
Minorigoj kaj maĵorigoj ekzistas ankaŭ por ĉiu ĉefa funkcio. Oni indikas ilin ĉiam per minuskloj resp. majuskloj (minorigita subdominanto en maĵora sistemo estas ekzemple indikata per s anstataŭ S).
==Vidu ankaŭ==
| |||