Skizofrenio: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e r2.7.3) (robota modifo de: fa:اسکیزوفرنی
jh
Linio 3:
== Disvolvo de la malsano ==
 
La disfalo de la [[personeco]] okazas rapide aŭ malrapide kaj aperas diversforme ĝenerale ĉedum la [[pubereco]]aĝoj de pli18 ĝis poste25 (ĉe virinoj post la nasko kaj ĉe eko de la [[menopaŭzo]]). Oni ĝenerale asertas, ke la frua apero kaj malbona pli frua konduto antaŭ la skizofrenio signifas pli malbonan prognozon por la estonto.
 
== Simptomoj de la malsano ==
 
Ĝi neSkizofrenio estas [[humoroPsikozo|humorapsikoza]] malsano, ĉe kiu temas pri perturbo de la humoro, psiĥa stato. Ĉe skizofrenio leziĝas la procezo kaj enhavo de la pensado. Oftas la malligiĝo de la asocioj, uzo de en asocio sensencaj vortoj (kiuj mem havas sencon). La malsanuloj – kies pensoj ŝajnas kuri mildirekte – ne kapablas koncentriĝi, malatenti la superfluajn ekscitaĵojn. Ili havas ofte mispensojn – ekz. ke aliaj regas ilin, iliajn pensojn, aŭ konspiras kontraŭ ili, venenas ilin (ili estas ĉi-okaze [[paranojo|paranojaj]]).
 
La malsanulo havas ofte mispensojn – ekz. ke aliaj regas lin aŭ liajn pensojn, aŭ ke aliaj konspiras kontraŭ li, venenas lin, ktp. La mispensoj ne ĉiam estas [[Paranojo|paranoja]]; li ankaŭ eble mispensas, ke li havas sorĉan povon aŭ estas la mesio.
Plua simptomo estas la [[halucino|halucinado]], perceptaj perturboj - sonoj, koloroj ŝajnas esti pli fortaj ol vere.
 
La malsanulo eble spertas halucinojn, ĉu audajn, ĉu vidajn, ĉu flarajn aŭ ĉu enkorpajn. Li ofte montras "ebenan afekton" (malemecon esprimi emociojn per la vizaĝo) kaj "pensa malordo" (malordo de parolado). La malsanulo eblas ankaŭ sperti [[katatonio]]n.
Ĉe iuj oftas la bizaraj senkonsciaj grimacoj, strangaj vangomienoj aŭ nekutimaj korposituoj.
 
== Kialoj ==
== Heredebleco de la malsano ==
 
La konsento estas, ke la kialoj de skizofrenio estas kaj genetikaj kaj mediaj. Ĝi estas heredebla malsano: se unu patro malsanas, la infano malsaniĝas je skizofrenio je probableco de 12 %. Oni suspektas, ke diversaj [[narkotaĵo]]j ankaŭ povas kaŭzi skizofrenion. Laŭ la '''dopamina hipotezo''' skizofrenio estas kaŭzata de troa [[dopamino]] en la cerbo de la malsanulo.
 
== Kuracebleco de la malsano ==