Halogeno: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e r2.7.3) (robota aldono de: hy:Հալոգեններ; cosmetic changes
Linio 1:
[[Dosiero:Halogene.jpg|eta|Halogeno: fluoro, kloro, bromo, jodo]]
La halogena familio konsistas el la elementoj de la kolumno 17 (VIIB) en la perioda tabelo. La vorto "halogeno" venas de du [[Greka lingvo|grekaj]] vortoj kiuj signifas "faras mar-salon". En 1811, la germana kemiisto [[SCHWEIGGER]] eltrovis, ke kloro, la unua halogeno malkovrita, kuniĝas rekte kun metalo por formi [[salo|salon]]n, kaj li elpensis la vorton "halogeno."
 
[[Fluoro]] (atomnumero 9) kaj [[Kloro]] (17) estas tre reakciemaj venenaj gasoj. [[Bromo]] (35) estas malhelruĝa [[likvo]]. [[Jodo]] (53) estas griza [[solido]], sed varmigita, ĝi sublimiĝas en violan vaporon. [[Astato]] (85) estas tre malabunda elemento; estas nur 45 miligramoj da astateno en natura stato en la [[tero]].
Linio 6:
La halogenoj estas tro aktivaj por esti liberaj en la natura, sed siaj [[kemiaj kombinaĵoj|kombinaĵoj]] estas tre abundaj. Unu ekzemplo estas ordinara salo [NaCl}. Fluoro estas la pli abunda halogeno (544 partoj per miliono). La plejmulta parto de fluoro estas uzita en la nuklea industrio en la formo de urania heksafluorido [UF<sub>6</sub>]. Kloro (126 ppm) estas grava en la produktado de organikaj kombinaĵoj uzataj en medikamentoj, tinkturoj, sintezaj teksaĵoj, kaj trudbestmortigenzoj. Oni uzas neorganikajn kloridojn en blankigilo kaj desinfektaĵo.
 
== Vidu ankaŭ jenon ==
{{il}}[[halogenido]]
 
Linio 13:
== Eksteraj ligiloj ==
{{el}} http://home.no.net/fmk/periodsys/halogenene.html <!-- _Om_ _halogena_ -->
[[Kategorio:Kemiaj elementoj]]
 
{{Navigacipanelo elementaj grupoj}}
{{PeriodaTabelo}}
 
[[Kategorio:Kemiaj elementoj]]
 
{{LigoElstara|lmo}}
Linio 47:
[[ht:Alojèn]]
[[hu:Halogének]]
[[hy:Հալոգեններ]]
[[ia:Halogeno]]
[[id:Halogen]]