Kanono: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e robota aldono de: az:Döyüş topu |
eNeniu resumo de redakto |
||
Linio 9:
'''Kanono''', aŭ '''pafilego''', estas la kolektiva nomo por pafilo kiu pafas [[pafaĵo]]n en preskaŭ rekta [[trajektorio]] al la celo, sed ne estas portebla pafilo, nek pistolo, nek karabeno. Pafilaro de ĉi tiu tipo ankaŭ nomiĝas [[artilerio]] kun horizontala trajektorio (kontraŭe al arkpafkanono, kiu povas pafi pafaĵojn trans [[obstakloj]]).
La kanono inventiĝis en Ĉinio.
En Ĉinio la uzado de pulvo por pafiloj jam estis konata ekde la [[1-a jarcento]], sed uzita por [[rakedo]]j kaj [[petardo]]j. Por kanonoj estis malmulte da laboro, nepre ne ĉar la tradiciaj malamikoj por la ĉinoj plejparte estis nomadaj triboj. Tamen kanonoj aperis en la [[13-a jarcento]]. [[Ĉina ŝako]] distingiĝas de aliaj ŝako-specoj interalie per la enteno de 2 pafilegoj en ĉiu tendaro.
Linio 23:
Ĝis en la [[Dua mondmilito]] la kanono estis grava armilo, antaŭ ĉio surmare. Ŝipoj kiel [[HMS Hood]] kaj la [[Bismarck (batalŝipo)|Bismarck]] interpafis per gigantaj kanonoj. Post tio la ‘mempropulsantaj’ grenadoj aŭ [[raketo]]j kun eksplodebla ŝargo fariĝis pli gravaj ol kanonoj. Raketŝargo ja pli facile pligrandeblas ol [[grenado]] ĉe kiu la pafanta kanono ankaŭ devas pligrandiĝi. Konata frua raketĵetilo el la milito estas la t.n. [[stalin-orgeno]].
Kanono konsistas el paftubo, ĉasio ([[afusto]]) kaj celilaroj.<br />
Linio 35:
Pro la varmego kaj forto de la pafo ekestas [[metallaceco]]. Tion oni jam frue rekonis. Per kanono nur certa kvanto da [[pafo]]j estas permesataj. Post tio la kanono estas ''najloŝtopita''. Oni batis tro grandan plumban kuglon en la paftubo, kaj en la meĉotruo oni batis ''najlon''. Tiuj najloŝtopitaj kanonoj oni vendis kiel ferrubaĵo, aŭ metis ie kiel ornamaĵo.
Oni faris dum la iro de la tempo multajn tipojn da kanonoj, tiel por la atako kiel por la defendo. La plej grandaj kanonoj troviĝas sur [[batalŝipo]]j, kie kalibro de preskaŭ duonmetro estis kutima.<br />
La mekanikigita pafilaro kaj multaj tipoj de la [[tanko]] fakte estas moveblaj kanonoj.
Linio 50:
La elekto de pafaĵo dependas de la celo kiu estas pripafita. Por senfunkciigi tankon oni uzas kirastraborajn pafaĵojn; por atakadi infanterian brigadon je mallonga distanco oni uzas mitralbombon aŭ ŝrapnelon (terura, sed efektiva rimedo kiu estis uzata dum la [[Batalo de Waterloo]]).
Krom la kanono ankaŭ estas konataj:
| |||