Dinastio Ming: Malsamoj inter versioj

== Historio ==

=== Fondiĝo ===

 

En la jaro [[1368]] la ribelestro ''Ĵu Juanĵang'', kiu gvidis rupon de la ''ruĝaj turbanoj'' kontaŭ la estreco de la mongoloj, kroniĝis imperiestro en la [[Ĉinio|ĉina]] urbo [[Nankino]] kaj fondis la '''dinastion Ming'''.

En 1363 li sukcesis surakvan venkon kontraŭ sian plej gravan kontraŭulon, la Han-princon chen You-liang kaj tiel mutigis ankaŭ aliajn kontraŭulojn en la sekvaj jaroj. Samtempe li komencis organizi la adminstracion kaj jam en 1363 eldonis 38 milionojn da moneroj.

La agrikulturo de la dinastio evoluis iom pli ol en la antaŭa dinastio, evoluis ŝpinteksado kaj porcelanado, plimulte evoluis ankaŭ ekspluatado de fererco, kuprofandado, peperfarado, ŝipfarado kaj similaj. Evoluis la eksteraj ekonomiaj kaj kulturaj interfluoj. La navigisto ''Ĵeng He'' sepfoje navigis al pli ol 30 landoj kaj regionoj de [[Azio]] kaj [[Afriko]]. Tamen post la meza tempo de la dinastio, Ĉinio estis agresita de [[Japanio]], [[Hispanio]], [[Portugalio]] kaj [[Nederlando]].

 

En la dinastio la komercaĵa ekonomio evoluis kaj aperis kapitalisma ĝermo. En la komenco de la dinastio en la socio estis multe da dezertoj sen mastro. La imperiestro Taizu kolektis migrantojn, reduktis aŭ eliminis impostojn, pro tio ege multiĝis la memkultivistoj. Tabako, batato, maizo, arakido kaj aliaj novaj agrikulturaj specoj sinsekve enkondukiĝis en Ĉinion. En tiu tempo relative altnivele disvolviĝis metio inkluzive de porcelanado kaj ŝpinteksado. Precipe en silkŝpinteksado aperis metiejoj kun dekoj da tekstiloj kaj dungitaj metiistoj. Tio montras, ke en Ĉinio jam aperis malforta ĝermo de kapitalismo. En la dinastio multiĝis la specoj de komercaĵoj, oftis interŝanĝoj. En tiuj lokoj, kie abundis produktaĵoj kaj oportunis trafikado, jam formiĝis komercaj centroj grandaj kaj malgrandaj. Aperis prosperaj urboj, kiaj Pekino, Nankino, Suĵou, Hangĵou kaj Kantono.

 

 

=== Falo de la dinastio Ming ===

Komenciĝis la falo de la dinastio per atakoj de la [[Manĉu-dinastio|Manĉuoj]], al kiuj aldoniĝis kamparanaj ribeloj.

Kiam la armeo Ming mortigis en la jaro 1583 familianoj de la manĉu-princo Nurhaci, tiu iĝis malamiko de la Ming. En 1619 li venkis kvar armeojn de la Ming, kiuj samtempe atakis lin ĉe la monto Sarhu ĉe [[Mukden]].