Franciŝak Aljaĥnoviĉ: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kiryienka (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
Kiryienka (diskuto | kontribuoj)
Linio 7:
En la jaro 1908 revenis en Vilno, kie komencis labori kiel raportisto, samtempe komencis eldoni pollingvan humuran ĵurnalon "Perkunas". Samtempe aliĝis al belorusa nacia movado. Pro preso de kontraŭcara artikolo, ĵurnalo "Perkinas" estis fermita, kaj Aljaĥnoviĉ vivis en [[Aŭstrujo]], kie li laboris en [[Krakovo]] en loka teatro. En la jaro 1913 pro proklamita en [[Rusujo]] amnestio, revenis en patrolando, sed estis enprizonita pto tio, ke al li estis pardonita nur parto de kulpo. Dum sia enprizonado komencis verki teatraĵojn.
 
En junio 1918 ekloĝis en [[Minsko]], printempe 1919 revenis en Vilno, kie eldonadis ĵurnalon, provis malfermi teatron. Aŭtune 1919 revenis en Minsko, kie laboris kiel direktoro de teatro, kiun subvenciis pola registaro. De julio de 1920 vivis en Vilno. Pro libro "Belorusa teatro" (1924) estas konsiderata kiel unua belorusa esploristo de teatro. En novembro 1926 alveturis en Minsko por partopreni en Akademia konferencio, restis en [[Belorusa SSR]], laboris en teatro en [[Vicebsko]], kie en januaro 1927 estis arestita kaj enprizonita je 10 jaroj en gulago. En septembro de la jaro 1933 estis interŝanĝita kontraŭ enŝlositan en pola prizono belorusan lingviston[[Branislaŭ Taraŝkeviĉ]]. Post reveno en Vilno verkis pli faman sian verkon "En ungegojn de OGPU" pri sia enŝloso en gulago. Ĉi tia libro estis eldonita pollingve (1935, "Siedem lat w szponach G. P. U." En la jaro 1937 en Varsovio estis eldonita ankoraŭ unu varianto de ĉi tia libro. La verko estis tradukita en itala lingvo ("La verita sulla Russia Bolscevica"), en portugala lingvo en [[Brazilio]] ("Sete annos nas garras soveticas"), ukrainia lingvo, kaj ruslingve (en elmigrinta gazeto). Nur en la jaro 1937 la aŭtoro povis eldoni libron en belorusa lingvo. Dum en la jaro 1940 en Vilno eniris sovetunia armeo, Franciŝak Aljaĥnoviĉ vivis konspire. Dum germana okupado (1942-1944) redaktis gazeton "Belaruski holas" (1942-1944Belorusa voĉo), kiu eldonadis sub gvido de [[Nazia Germanio|nazioj]]. En marto de la jaro estis pafmortita en sia loĝejo, deeble per sovetuniaj sabotistojspionoj, senditaj trans frontlinio. Liaj verkoj denove estis presitaj kaj surscenigitaj en Belorusio nur en la jardeko 1990-a. En la jaro 2006 estis eldonitaj elektitaj verkoj.
 
== Literaturo ==
* Аляхновіч Францішак //Беларускія пісьменнікі (1917-1990). Даведнік; Склад. А. Л. Верабей. = Мн.: Мастацкая літартура, 1994. - 653 с. іл. ISBN 5-340-00709-X