Palmoleo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Dinamik-bot (diskuto | kontribuoj)
e r2.7.3) (robota modifo de: lt:Alyvpalmių aliejus
e Reviziis
Linio 1:
[[Dosiero:Fruit oil palm.JPG|thumb|right|180px|Frukto de palmolea arbo]]
'''Palma oleo''' aŭ '''palmoleo''' estas elgajnebla el la fruktokerno kaj grajnoj de [[oleopalmo]] ''(Elaeis guineensis)'', kiu estas kultivitakultivata en la tropikoj. Oni povas ekstrakti el 100 kilogramoj da fruktaro ĝenerale 22 kilogramojn da palma oleo kaj {{unuo|1,.6}} kilogramojn da palma grajna oleo. La oleo kiel kokosa oleo apartenas al la laŭraj oleoj, tio estas ĝi enhavas grandan proporcion de saturita [[laŭra acido]].
 
La palmo povas produkti {{unuo|7250}} litrojn da oleo je hektaro.
 
Ĝi uzatas kiel bazmaterialo por la produktado de margarinoj, dolĉaĵoj kaj pret-nutraĵoj<!--, lavenzoj ???--> kaj kosmetikaĵoj, same kiel por teknikaj grasaĵoj. Palma oleo estas riĉa je olefinoj[[alkeno|olefino]]j kaj konvenas por produkto de [[biodizeloleo]]. La oleo el la grajnoj estas uzatajuzata nur por sapo.
 
La oleo kaj la frukto havas oranĝeruĝan koloron pro ties granda [[karoteno|karoten-enteno]]. Ĉe la plu-prilaboro al nutraĵa oleo blankiĝasblankigatas la palma oleo por faciligi la konservon, tiu prilaboro formetas el oleo multe de ĝiaj nutraĵoj. En [[Afriko]] kaj [[Brazilo]] oni uzas por prepari manĝaĵon la neprilaboritan oleon, kiu havas tre agrablan guston, iom similan al olivoleo, sed nefacile konserveblan en malvarmaj klimatoj, ĉar ĝi solidiĝas je 10&nbsp;°C.
 
La palma oleo apartenas al la malmultaj solidaj plantaj grasoj ([[fandopunkto]] inter 26 kaj 28&nbsp;°C), kiuj en la necesa kvanto kultivitaj kaj tiel volonte uzatas por produktoj, ĉe kiuj gravas la solideco. Tiel oni povas rezigni pri artefarita solidigo.
Linio 12:
La oleopalmo apartenas al oleoplantoj, kiuj devenas el Okcident-Afriko kaj estis pli poste sukcese kultivitaj ĉirkaŭ la Ekvatoro en la tropikaj regionoj.
 
Al la plej grandaj palmoleaj produktantaj estas [[Malajzio]] (ĉ. 50%) kaj [[Indonezio]] (ĉ. 30%). Oni dehakis pro tio precipe en Indonezio multan tropikan pluvarbaron.
 
Ĉe la oleoprodukto oni estiĝas granda poluakvo, kiu putriĝante eligas metanon[[metano]]n al la areo, fortigante la [[forceja efiko|forcejan efikon]].
 
== Vidu ankaŭ ==