Pogromo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e robota aldono de: gl:Pogrom
eta kompletigo laŭ pola vikipedio
Linio 1:
'''Pogromo''' estas registare instigita, aprobita aŭ malatentita amasbuĉo, amaspersekuto kaj elrabado de [[judo]]j aŭ pli ĝenerale de [[religio|religiaj]], [[raso|rasaj]] aŭ naciaj [[minoritato]]j.
 
La nocio venas el la rusa kaj signifas detruon (''погрóм'', de ''громить'' = detrui). La kontraŭjudaj pogromoj aperis en la cara [[Rusio]] (hodiaŭa [[Pollando]], [[Ukrainio]], [[Belarusio]], [[Besarabio]]) ofte. Pli poste ĝi pintiĝis en la [[holokaŭsto]] en la [[nazia Germanio]]. La versaĵna lasta juda pogromo estis [[pogromo de Kielce]] en [[1946]].
 
Fenomeno de pogromoj havas longan historion. Pogromoj de judoj okazis en multaj landoj de [[mezepoko|mezepoka]] [[Eŭropo]], precipe en la okcidenta ([[Anglio]], [[Francio]], [[Germanio]]), kio kaŭzis ilian [[migrado]]n al sekuriga por ili [[Kongresa Pollando]].
La versaĵna lasta juda pogromo okazis en [[1946]] en la pola [[Kielce]].
 
== Listo da progromoj ==
Linio 11:
* 1894-1915 - [[Armenia genocido]]
* 1938 (9-a de novembro) - "[[kristalnokto|kristala nokto]]"
* 1940-1945 - [[Holokaŭsto]] de judoj kaj [[Porajmos]] de [[ciganoj]]
* 1955 - [[Pogromo de Istanbulo]] kontraŭ [[grekoj]]
* Post 1980-aj jaroj - Pogromoj kontraŭ [[koptoj]] en [[Egiptujo]]<ref name="bbc8">[http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/middle_east/589977.stm BBC News|Mezoriento|Funebroj por viktimoj de egiptaj alfrontoj], la 4-a de januaro 2000</ref><ref name="csmonitor">[http://www.csmonitor.com/2006/0419/p06s01-wome.html Egiptaj tumultoj malkovrigas religiajn dividojn], csmonitor.com, la 19-a de aprilo 2006</ref>
Linio 18:
* 1999-2003 - [[basilistoj|Pogromoj kontraŭ Atestantoj de Jehovo en Kartvelio]]
* De post 2003 - Etna purigado kontraŭ [[kristanoj]] en [[Irako]]<ref name="usatoday">[http://www.usatoday.com/news/world/iraq/2007-03-22-christians-iraq_N.htm Kristanoj, atakcelitaj kaj suferaj, forflugas Irakon]</ref><ref name="asianews">[http://www.asianews.it/index.php?l=en&art=7410 IRAQ Terorlkampanjo celas [[Ĥaldea katolika Eklezio|Ĥaldean eklezion]] en Irako], Azia Novaĵo</ref><ref name="guardian">[http://www.guardian.co.uk/Iraq/Story/0,,1888848,00.html Mark Lattimer: 'Post la 20 venontaj jaroj, ne plu estos kristianoj en Irako'|Irako|Guardian Unlimited].</ref><ref name="msn">[http://www.msnbc.msn.com/id/20294868/ [[Jezidoj]] de Irako timas pri sia nuliigado]</ref>
* 2004 (17-a kaj 18-a de marto) - Pogromo kontraŭ [[serboj]] en la serba provinco [[Kosovo|Kosovo-Metohio]] regita de [[Unuiĝintaj Nacioj]]
* 2008 - Atakoj de okupintoj kontraŭ [[palestinanoj]]<ref name="smh">[http://www.smh.com.au/news/world/settlers-attack-palestinian-village/2008/09/14/1221330653198.html Okupintoj atakas Palestinanan vilaĝon],</ref><ref name="bbc11">[http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/7770384.stm [[Ehud Olmert|Olmert]] kondamnas "pogromon" far la okupintoj]</ref>