Merĝoj: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
EmausBot (diskuto | kontribuoj)
e r2.7.2+) (robota aldono de: uk:Крех
KuBOT (diskuto | kontribuoj)
e Robot: Removing template: Taksonomio korektita; kosmetikaj ŝanĝoj
Linio 1:
{{Taksonomio korektita
| koloronomo = pinkMerĝoj
| nomokoloro = Merĝojpink
| dosiero = Mergus serrator.jpg
|dosiero larĝo = 250px
| priskribo de dosiero = [[Mezgranda merĝo]] (''Mergus serrator'')
| regno = [[Animaloj]] ''Animalia''
| filumo = [[Ĥorduloj]] ''Chordata''
| klaso = [[Birdoj]] ''Aves''
| ordo = [[Anseroformaj]] ''Anseriformes''
| familio = [[Anasedoj]] ''Anatidae''
| subfamilio = [[Mergenoj]] ''Merginae''
| genro = ''[[Mergus]]''
| binomodunomo aŭtoritato = ( [[Carolus Linnaeus|Linnaeus]], [[1758]])
| specioj de subdivizio = Genroj de subdivizioj
|subdivizio2 = ''[[Mergus australis]]'' <small>([[formortinta]])</small><br />
| subdivizio2 =
''[[Mergus australismerganser]]''<br <small>([[formortinta]])</small><br>
''[[Mergus merganseroctosetaceus]]''<br />
''[[Mergus octosetaceusserrator]]''<br />
''[[Mergus serrator]]''<br>
''[[Mergus squamatus]]''
|vikispecio =
|komunejo =
}}
 
'''''Mergus'''''<ref>[[Etimologio]]: [[Latina]] ''mergus'', ĝenerala termino por marbirdoj (vidu Arnott, 1964)</ref> estas la [[genro]] de la '''tipaj merĝoj''', fiŝmanĝantaj [[anasoj]] de la subfamilio de [[maraj anasoj]] nome [[Mergenoj]]. La [[Kapuĉmerĝo]], ofte nomata ''Mergus cucullatus'', ne estas el tiu genro sed tre proksime rilata. La alia "stranga" merĝo nome la [[Blanka merĝo]] (''Mergellus albellus''), estas laŭ [[filogenetiko]] pli proksime al la [[klanguloj]] de la genro ''Bucephala''.
 
== Priskribo ==
Kvankam ili estas maraj anasoj, plej el la merĝoj preferas riverajn habitatojn, kaj nur la Mezgranda merĝo estas komuna ĉe maro. Tiuj grandaj fiŝmanĝuloj tipe havas blankanigrajn, malhelbrunajn kaj/aŭ verdajn nuancojn en sia plumaro, kaj plej havas iome tufecajn krestojn. Ĉiuj havas segilformajn bordojn en siaj longaj kaj maldikaj bekoj kiuj helpas kaptoteni [[fiŝoj|ties fiŝpredon]]. Kun la [[Blanka merĝo]] kaj la [[Kapuĉmerĝo]], ili estas ofte konataj kiel "segilbekuloj". La klanguloj aliflanke manĝas ĉefe [[molusko]]jn, kaj krome havas plei tipan anasbekon. Ili estas klasitaj ankaŭ kiel "plonĝanasoj" ĉar ili iras tute subakven serĉe de manĝo. Laŭ aliaj trajtoj, tamen, la genroj ''Mergus'', ''Lophodytes'', ''Mergellus'', kaj ''Bucephala'' estas tre similaj; unike inter ĉiuj [[Anseroformaj]], ili ne havas kojnojn en malantaŭa bordo de ties [[sternumo]], sed truojn ĉirkaŭitajn de osto.<ref>Livezey (1986)</ref>
 
== Specioj ==
* [[Aŭklanda merĝo]], ''Mergus australis'' ([[Formorto|formortinta]], ĉ. 1902)
* [[Granda merĝo]], ''Mergus merganser''
Linio 34 ⟶ 35:
* [[Skvamomerĝo]] aŭ [[Ĉina merĝo]], ''Mergus squamatus''
 
== Evoluo ==
Oni priskribis el [[fosilio]]j kelkajn membrojn de tiu genro nome la jenajn:
* †''Mergus miscellus'' estas konata el Meza [[Mioceno]] de kuŝejo Calvert (Barstoviano, antaŭ ĉ. 14 milionoj de jaroj) de [[Virginio]], [[Usono]].
Linio 41 ⟶ 42:
La sulo de komenca [[Oligoceno]] nome ''"Sula" ronzoni'' estis dekomence miskomprenita kiel tipa merĝo.<ref>Mlíkovský (2002b): p.264</ref> Fosilio de fina Seravaliano<!-- not linked [[Badenian]] --> (antaŭ ĉ. 13–12 milionoj de jaroj) foje atribuata al ''Mergus'', trovita en kuŝejo Sajóvölgyi de Mátraszõlõs, [[Hungario]], probable apartenas al ''Mergellus''.<ref>Gál ''et al.'' (1998–99)</ref> La parenceco de enigma ''"Anas" albae'' el Mesiniano (antaŭ ĉ. 7–5 milionoj de jaroj) de Hungario estas nedeterminita; ankaŭ ĝi estis dekomence konsiderata tipa merĝo.<ref>Mlíkovský (2002b): p.124</ref>
 
== Notoj ==
{{Reflist}}
 
== Referencoj ==
* Arnott, W.G. (1964): Notes on ''Gavia'' and ''Mergvs'' in Latin Authors. ''Classical Quarterly'' (New Series) '''14'''(2): 249–262. [http://www.jstor.org/pss/637729 unuapaĝa bildo]
* Gál, Erika; Hír, János; Kessler, Eugén & Kókay, József (1998–99): Középsõ-miocén õsmaradványok, a Mátraszõlõs, Rákóczi-kápolna alatti útbevágásból. I. A Mátraszõlõs 1. lelõhely [Middle Miocene fossils from the sections at the Rákóczi chapel at Mátraszőlős. Locality Mátraszõlõs I.]. ''Folia Historico Naturalia Musei Matraensis'' '''23''': 33-78. [Hungara kun angla resumo] [http://www.matramuzeum.hu/Personal/folia/23/03MATSZOLOS.PDF PDF plena teksto]