Imperia tufkormorano: Malsamoj inter versioj

|specioj de subdivizio = subspecioj

}}

La '''Imperia tufkormorano''' (''Phalacrocorax atriceps'') estas blankanigra [[kormorano]] indiĝena de multaj [[ĉeantarkto|ĉeantarktaj]] [[insulo]]j, la [[Antarkta duoninsulo]] kaj suda [[Sudameriko]], ĉefe en rokaj marbordaj regionoj, sed surloke ankaŭ ĉe grandaj insulaj lagoj. Ĝi estas foje lokita en la [[genro]] ''Leucocarbo'' anstataŭe. Ĝi estas konata ankaŭ kiel '''Imperia kormorano''', '''Bluokula kormorano''', '''Bluokula tufkormorano''' kaj per multaj aliaj nomoj, kaj estas unu el plej granda grupo de kormoranoj nome [[bluokulaj tufkormoranoj]].<ref name=Nelson>{{Citation | last = Nelson | first = J. Bryan | year = 2006 | title = Pelicans, Cormorants, and Their Relatives: The Pelecaniformes | publisher = Oxford University Press, U.S.A. | pages = 489–493, Plate 8 | isbn = 978-0-19-857727-0}}</ref> Ties [[taksonomio]] estas tre komplika, kaj kelkaj [[subspecio]]j estas ofte konsiderataj separataj specioj anstataŭ simplaj subspecioj.

 

La taksonomio estas tre komplika kaj la specilimoj ene de tiu grupo restas nesolvite. Jenaj [[taksono]]j estas kutime konsiderataj parto de tiu grupo:

 

* [[Antarkta tufkormorano]], ''Phalacrocorax (atriceps) bransfieldensis'', el [[Antarkta duoninsulo]] kaj [[Sudaj Ŝetlandaj Insuloj]].

* [[Sudgeorgia tufkormorano]], ''Phalacrocorax (atriceps) georgianus'', el [[Sud-Georgio kaj Sud-Sandviĉinsuloj]], kaj el [[Sudaj Orkadoj]].

* [[Krozeta tufkormorano]], ''Phalacrocorax (atriceps) melanogenis'', el la [[Krozet-Insuloj|Krozetaj]] kaj [[Princ-Eduardaj Insuloj]].

* [[Makvora tufkormorano]], ''Phalacrocorax (atriceps) purpurascens'', el la [[Makvora Insulo]].

 

 

Dum kelkaj fakuloj akceptas ĉiujn el la supre menciitaj taksonoj – escepte ''albiventer'' – kiel separataj specioj,<ref name = HBW>Orta, J. (1992). Phalacrocoracidae (Cormorants) in: del Hoyo, J., Elliott, A., & Sargatal, J. eds. (1992). ''[[Handbook of the Birds of the World]].'' Vol. 1. Ostrich to Ducks. Lynx Edicions, Barcelona. ISBN 84-87334-10-5</ref><ref name = Clements>Clements, J. F. (2007). ''The Clements Checklist of Birds of the World.'' 6a eldono. Christopher Helm. ISBN 978-0-7136-8695-1</ref> aliaj konsideras ĉiujn subspecioj de ununura specio<ref name = HANZAB>{{Citation | last1 = Marchant | first1 = S. | last2 = Higgins | first2 = P. J. | year = 2002 | title = HANZAB species list | publisher = Birds Australia | url = http://www.birdsaustralia.com.au/hanzab/HANZAB_spp_list.pdf | format = pdf | accessdate = 2007-10-11}}</ref> (kiel oni faras en tiu artikolo). Alternative, kelkaj agnoskas du speciojn, nome la blankavangan ''P. atriceps'' (kun subspecioj ''bransfieldensis'', ''nivalis'' kaj ''georgianus'') kaj la nigravangan ''P. albiventer'' ( kun subspecioj ''melanogenis'' kaj ''purpurascens''),<ref name = Howard&Moore>Dickinson, E. C. eds. (2003). ''Howard and Moore Complete Checklist of the Birds of the World.'' 3a eldono. Christopher Helm. ISBN 0-7136-6536-X</ref> aŭ oni sugestis, ke la tri specioj estu agnoskataj: ''P. atriceps'' (inkl. ''albiventer''), ''P. georgianus'' (kun subspecioj ''bransfieldensis'' kaj ''nivalis''), kaj ''P. melanogenis'' (kun subspecioj ''purpurascens'' kaj eble ''verrucosus'', kvankam tiu lasta estas relative distinga, kaj plej konsideras ĝin kiel separata specio, nome la [[Kergelena tufkormorano]]).<ref name = Antarctic/>

 

La Imperia tufkormorano havas totalan longon de 70-78 cm kaj pezas 1.8-3.5 kg, kaj maskloj averaĝe estas pli grandaj ol inoj.<ref name = Antarctic/> Ĝi havas brilajn nigrajn plumojn kovrantajn plej el sia korpo, kun tre blankaj ventro kaj antaŭa kolo. Ĝi posedas distingan ringon de blua haŭtaĵo ĉirkaŭokule, oranĝecflavan nazan karunklon, rozkolorecajn krurojn kaj piedojn kaj erekteblan nigran kreston.<ref name = HBW/> For de la [[reprodukta sezono]], plenkreskuloj ne havas la kreston, havas pli malhelan vizaĝan areon, kaj malpli aŭ ne blankon en la dorso aŭ flugiloj.<ref name = Antarctic/>

 

La subspecioj varias ĉefe pri la kvanto de blanko en vangoj aŭ orelareo, [[flugilo]]j kaj dorso. Plej [[taksono]]j havas blankajn vangojn kaj orelareon, sed tiuj estas nigraj en ''albiventer'', ''purpurascens'' kaj ''melanogenis''.<ref name = Antarctic/> La idoj estas uniforme brunecaj, kaj nematuruloj estas brunecaj kaj blankaj (anstataŭ blankanigraj), havas malhelan vizaĝan haŭtaĵon, kaj ne havas la oranĝecflavan nazan karunklon nek la bluan okulringon.<ref name = Antarctic/>

 

Tiu estas [[Marbirda kolonio|kolonia]], [[monogama]] specio. La kolonioj estas kutime relative malgrandaj, sed kelkaj konsistas el centoj da paroj kaj ofte estas komunaj kun aliaj marbirdoj kiaj la [[Magelana kormorano]], la [[Ŝtonsalta pingveno]] kaj la [[Nigrabrova albatroso]].<ref name = Antarctic/><ref name =HBW/> La ino demetas ĝis 5 ovojn (sed kutime 2-3) sur nesto farita el algoj kaj herboj, cementitaj kune per koto kaj fekaĵoj.<ref name =HBW/> Eloviĝo okazas post ĉirkaŭ kvin semajnoj, kaj la [[kovado]] estas farata de ambaŭ gepatroj.<ref name="encyclopedia">{{Citation |title=Antarctica: an encyclopedia from Abbot Ice Shelf to zooplankton|last=Mary |first=Trewby |year=2002 |publisher=Firefly Books Ltd |location=Auckland, New Zealand |isbn=1-55297-590-8 |page=38}}</ref> Multaj ovoj kaj idoj perdiĝas pro predantoj kiaj la [[Sterkorariedoj|rabmevoj]] kaj [[Ĥionidedoj|ĥionidoj]].<ref name="encyclopedia" />

 

La dieto de tiu specio konsistas el malgrandaj [[benta]]j fiŝoj, [[krustulo]]j, [[poliĥetoj]], [[gastropodo]]j kaj [[polpo]]j.<ref name = HBW/> La sudamerikaj populacioj manĝas ĉefe fiŝojn, ĉefe la [[Argentina anĉovo]],<ref name = SouthAmerica>Punta, G., Yorio P., kaj Herrera, G. (2003). ''[http://cat.inist.fr/?aModele=afficheN&cpsidt=15675130 Temporal patterns in the diet and food partitioning in imperial cormorants (Phalacrocorax atriceps) and rock shags (P. magellanicus) breeding at Bahía Bustamante, Argentina.]'' Wilson Bulletin 115(3): 307-315</ref> dum ''P. (a) nivalis'' ĉefe manĝas fiŝojn kaj poliĥetojn.<ref name = Heard>Green, K., kaj Williams, R. (1997). ''Biology of the Heard Island Shag Phalacrocorax nivalis. 3. Foraging, Diet and Diving Behaviour.'' Emu 97: 76-83</ref> Ĉefa plonĝoprofundo por la sudamerikaj populacioj estas preskaŭ 25 m,<ref name = SouthAmerica/> dum por ''P. (a) nivalis'' estas 5 m kaj maksimume 60 m.<ref name = Heard/> Plej manĝo okazas ĉe bordaj regionoj, sed almenaŭ kelkaj populacioj (ekz. la sudamerikaj populacioj) veturas kelkan distancon el la marbordo por fiŝkaptadi.<ref name = Antarctic/>

 

Ĝenerale tiu specio ne estas konsiderata [[minacata]] kaj sekve listita kiel [[Malplej Zorgiga]] fare de [[BirdLife International]] kaj [[IUCN]].<ref>IUCN</ref> Plej subspecioj estas relative komunaj kun ĉirkaŭkalkulo de po 10.000+ paroj,<ref name = Antarctic/> kun esceptoj de ''P. (a.) nivalis'' kiu havus proksimume 1.000 parojn<ref name = HeardIsland>Department of the Environment, Water, Heritage and the Arts (2009). ''[http://www.heardisland.aq/nature/animals/fact_file_heard_island_cormorant.html Heard Island Cormorant.]'' Heard Island & McDonald Island. Alirita 2009-01-21.</ref> kaj ''P. (a.) purpurascens'' kun proksimume 760 paroj (eble iom malpliiĝinta el tiu nombro dum ĵusaj jaroj).<ref name = Antarctic/> Se tiuj estas konsiderataj separataj specioj, estus verŝajne unu – aŭ ambaŭ – kiu meritus minacatan statuson,<ref>IUCN</ref> kaj estas konsiderataj [[Vundebla specio|Vundeblaj]] fare de la ''Department of Sustainability, Environment, Water, Population and Communities'' de [[Aŭstralio]].<ref name = Australia1>Department of the Environment, Water, Heritage and the Arts (2009). ''[http://www.environment.gov.au/cgi-bin/sprat/public/publicspecies.pl?taxon_id=82033 Leucocarbo atriceps purpurascens.]'' Species Profile and Threats Database, Department of the Environment, Water, Heritage and the Arts, Canberra. Alirita 2009-01-21.</ref><ref name = Australia2>Department of the Environment, Water, Heritage and the Arts (2009). ''[http://www.environment.gov.au/cgi-bin/sprat/public/publicspecies.pl?taxon_id=64446 Leucocarbo atriceps nivalis.]'' Species Profile and Threats Database, Department of the Environment, Water, Heritage and the Arts, Canberra. Alirita 2009-01-21.</ref> Pro ties malgrandaj teritorioj kaj relative malgrandaj populacioj, ili estas tre klinaj al sufero pro poluado kaj [[klimata ŝanĝo]], kaj al hazardaj okazaĵoj kiaj ŝtormoj. Mortoj pro kolizioj kontraŭ radiofostoj estis registritaj ĉe ambaŭ, kaj estas tre komunaj en ''P. (a.) purpurascens''.<ref name = Australia1/><ref name = Australia2/> Eventuale ankaŭ [[Enmetita specio|enmetitaj predantoj]] prezentas danĝerajn minacojn, kvankam neniu nune estas en la Herdinsulo<ref name = Australia2/> kaj katoj estis [[formortinta|formortigitaj]] el la Makvora Insulo, tiele ke restas "nur" la [[Nigra rato|ratoj]], kiuj, tamen, estis observataj ĉe nestoj de ''P. (a.) purpurascens''.<ref name = Australia1/>

 

[[es:Leucocarbo atriceps]]

[[eu:Leucocarbo bransfieldensis]]

[[fr:Cormoran impérial]]

[[hu:Kékszemű kárókatona]]

[[pl:Kormoran niebieskooki]]

[[sk:Kormorán modrooký]]

[[sv:Kejsarskarv]]