Sula: Malsamoj inter versioj
[nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Kani (diskuto | kontribuoj) |
Kani (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 23:
|komunejo =
}}
'''Naivuloj''' estas populara nomo por la birdospecioj membroj de la genro '''Sulo''' (''Sula'')
==Specioj==
Sulo moviĝas sur la grundo mallerte, stumble. Ĝi flugas bonege, falegas el alto de 20-40 m kaj subakviĝas eĉ ĝis 25 m kaj kapablas resti kelkajn minutojn subakve. La bobenoforma korpo kun la pinta beko apenaŭ trovas reziston alakve. Ĝiaj naztruoj estas fermeblaj. Ĝiaj okuloj – kiel ĉe aliaj fiŝomanĝantaj birdoj – sidas iomete subenrigardante, tiel ĝi ĉiam povas vidi, kio okazas en la akvo.▼
*[[
*[[
*[[Bruna naivulo]],
*[[Nazka naivulo]], ''Sula granti''▼
==Kutimaro==
La familio suledoj havas 9 speciojn. Ilia korpogrando estas inter 65 kaj 100 cm. Ili estas strikte parencaj al la pelikanoj, ambaŭ havas aerkusenon subhaŭte, kiu devigas ilin falegi enakven (sen tio ili ne povus profunde subakviĝi). La plejparto el ili vivas sur insuloj kaj en ĉemaraj regionoj de la tropikaj kaj varmetaj zonoj. En Ĉinio oni povas trovi du specojn de suloj, nome, la [[bruna sulo|brunan sulon]] kaj la [[ruĝkrura sulo|ruĝkruran sulon]], kiuj vivas en la sudorientaj ĉemaraj provincoj kaj generas sur Ŝjiŝa-insularo en la Suda Ĉina Maro. La fortika beko de la sulo estas konusforma, kun iom malsupren kurbiĝanta pinto. La beka radiko kaj la vangoj estas kovritaj de membrano, la naztruoj estas fermitaj, kio favoras al kaptado de fiŝo en akvo. La muskoloj ĉe la gorĝo estas lozaj, pro kio la sulo povas engluti grandan fiŝon. La longaj flugiloj helpas ĝin en flugado. Ĝia vostoplumaro estas longa kaj kojnoforma. Ĝi havas mallongajn krurojn kun piedfingroj kunigitaj per [[naĝhaŭto]]. La sulo pasigas la grandan parton de tempo sur maro, escepte de noktoj kaj la genera tempo, kiujn ĝi pasigas sur marinsulo. Restante surtere aŭ surarbe la sulo fariĝas senkapabla, kiam ĝi defalas de branĉo, ĝi devas pene svingi siajn flugilojn por levi sin en aeron. Alie, ĝi devas grimpi sur altan deklivon aŭ rokon por de tie ekflugi post nelongdistanca glisado. Tamen sur la maro ĝi povas plene montri sian talenton. Ĝi lertas kaj flugi kaj naĝi. La suloj flugas grupe en aero, serĉante ĉasaĵon en maro. Trovinte fiŝon, ĝi tuj kuntiras siajn flugilojn, rektigas sian kolon, plonĝas en akvon kaj kaptas la ĉasaĵon per la pika beko. Iam por persekuti ĉasaĵon, ĝi subakviĝas ĝis profundeco de 2-3m. Ĝi povas konservi provizore la kaptitan fiŝon en la kropo, kaj poste ĝi elsaltas el la akvo kaj ekflugas en la aeron.▼
▲
En la genera tempo la suloj kolektiĝas sur marinsuloj. Gebirdoj kune konstruas sian neston, la femala birdo demetas unu ovon (malofte du), helbluan kaj tegitan per blankajo. La femala kaj maskla birdoj alterne kovas la ovon. La kovado daúras ĉ. unu kaj duonan monatojn.▼
▲La
Tradicie oni kalkulis ankaŭ la [[Moro (genro)|moroj]] inter la [[sulo]]j. Inter la suloj, en vasta senco, oni trovas en Eŭropo nur la [[norda sulo|nordan sulon]], kiu nuntempe kutime klasiĝas inter la [[Moro (genro)|moroj]] (kiel ''Morus bassana'') kaj ne plu inter la veraj suloj (kiel ''Sula bassana''). Ĝi ricevis sian latinan nomon pro la Bass-Rock-rifo en la golfo (fjordo) ''Firth of Forth''. La birdo longas 90 cm, havas nur unu ovon en nesto de algo, herbo. Ili estas grandaj, blankaj birdoj kun kelkaj nigrecaj flugilplumoj. La birdidoj eloviĝas post 6 semajnoj kaj post pliaj 10-11 semajnoj ili unuafoje vizitas la akvon kaj ofte ili plonĝas per kuraĝa falego. La birdidoj havas tiam malhelbrunan, hele makulitan [[plumo|nestoveston]], sed ili iĝas per ĉiu plumoŝanĝo pli kaj pli helaj, kaj en la kvina vivjaro formiĝas la neĝoblanka plumaro, kiu nur kaposupre estas helflava. Ĝia plej proksima parenco estas la kaplanda sulo (Sula cepensis).▼
▲En la
[[Dosiero:Red-footed Booby (Sula sula) flying.jpg|thumb|none|Ruĝkrura sulo]]▼
==Aspekto==
La familio de Suledoj havas 9 speciojn. Ilia korpogrando estas inter 65 kaj 100 cm. Ili estas strikte parencaj al la [[pelikanoj]], ambaŭ havas aerkusenon subhaŭte, kiu devigas ilin falegi enakven (sen tio ili ne povus profunde subakviĝi). La plejparto el ili vivas sur insuloj kaj en ĉemaraj regionoj de la tropikaj kaj varmetaj zonoj. Ekzemple en Ĉinio oni povas trovi du specojn de naivuloj, nome, la [[Bruna naivulo|Brunan naivulon]] kaj la [[Ruĝkrura naivulo|Ruĝkruran naivulon]], kiuj vivas en la sudorientaj ĉemaraj provincoj kaj generas sur Ŝjiŝa-insularo en la [[Sudĉina Maro]].
▲*[[ruĝkrura naivulo]] (''Sula sula'') havas ruĝajn krurojn kaj helbluan bekon kun ruĝa bazo
▲*[[perua naivulo]] (''Sula variegeta'') havas brunajn-nigrajn flugilojn kaj nigre makulitan dorson
La fortika beko de la naivulo estas konusforma, kun iom malsupren kurbiĝanta pinto. La bekobazo kaj la vangoj estas kovrataj de membrano, la naztruoj estas fermitaj, kio favoras al kaptado de fiŝo en akvo. La muskoloj ĉe la gorĝo estas lozaj, pro kio la naivulo povas engluti grandan fiŝon. La longaj flugiloj helpas ĝin en flugado. Ĝia vostoplumaro estas longa kaj kojnoforma. Ĝi havas mallongajn krurojn kun piedfingroj kunigitaj per naĝhaŭto.
▲*[[blukrura naivulo]] (''Sula nebouxii'') kovas du ovojn, sed nur unu ido plenkreskiĝos
▲*[[Bruna naivulo]] (''Sula leucogaster'') havas ĉokoladobrunan koloron krom la blanka [[ventro]] kaj blankan parton subflugile.
==Sistematiko==
▲*[[Maskita naivulo]] ''Sula dactylatra''
▲
▲*[[Nazka naivulo]] ''Sula granti''
▲[[Dosiero:Red-footed Booby (Sula sula) flying.jpg|thumb|none|Ruĝkrura sulo]]
La genro ''Morus'' estas multe pli bone dokumentata en la [[fosilio|fosilia registro]] ol ''Sula'', kvankam tiu
{{Commons|Morus bassanus}}
|