Vikipedio

Lago: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
← Iru al antaŭa ŝanĝoIru al sekvanta ŝanĝo →
Enhavo forigita Enhavo aldonita
VidaVikiteksto
e robota aldono de: uz:Lago
Neniu resumo de redakto
Linio 3:
'''Lago''' (okaze de malgrandaj areoj '''[[lageto]]''') estas natura akvorezervejo en terkavaĵo, plenigita de akvo.
 
LaŭDepende de sia ''origino'' ililagoj disspeciĝas je tektonikaj, glaciaj, riveraj, ĉemaraj (lagunoj kaj limanoj), karstaj, vulkanaj kaj artefaritaj lagoj. ''Laŭ ''akvobilanco'' lagoj estas defluaj aŭ maldefluaj, ''laŭ ''kemia konsisto'' de la akvo oni distingas trinkeblajn kaj mineralajn (ankaŭ sal(ozohav)ajn) lagojn.
 
KomunaLa entuta surfaca surfac-areo de ĉiuj lagoj tutmonde estas ĉ. 2,7 milionoj da km<sup>2</sup>, kio konsistigas 1,8% de la planeda surfaco.
 
== Specoj de lagoj ==
Linio 17:
 
== Plej grandaj lagoj ==
[[Dosiero:Lake Clearwater-800px.jpg|thumb|leftright|180px|<center>Lago Clearwater en [[Ontario]], [[Kanado]]]]▼
Laŭ surfaca areo, ''mil km<sup>2</sup>''▼
 
{| class="wikitable"
<table border=1 cellpadding=4>
! Lago
 
▲Laŭ! surfacaSurfaca areo, ''(mil km<sup>2</sup>'')
<tr><td>[[Kaspia Maro]]</td><td align=right>371,0</td>
|-
<td>[[Granda Ursa Lago]]</td><td align=right>31,1</td></tr>
| [[Kaspia Maro]]
<tr><td>[[Supra Lago]]</td><td align=right>82,4</td>
| 371,0
<td>[[Malavia Lago]]</td><td align=right>30,0</td></tr>
|-
<tr><td>[[Viktoria Lago]]</td><td align=right>69,5</td>
| [[Supra Lago]]
<td>[[Granda Slavia Lago]]</td><td align=right>28,9</td></tr>
| 82,4
<tr><td>[[Hurona Lago]]</td><td align=right>59,6</td>
|-
<td>[[Eria Lago]]</td><td align=right>25,7</td></tr>
| [[Viktoria Lago]]
<tr><td>[[Miĉigana Lago]]</td><td align=right>58,0</td>
| 69,5
<td>[[Vinipega Lago]]</td><td align=right>23,6</td></tr>
|-
<tr><td>[[Tanganjika Lago]]</td><td align=right>32,9</td>
| [[Hurona Lago]]
<td>[[Ontaria Lago]]</td><td align=right>19,5</td></tr>
| 59,6
<tr><td>[[Bajkal]]o</td><td align=right>31,5</td>
|-
<td>[[Balkaŝo]]</td><td align=right>18,4</td></tr>
| [[Miĉigana Lago]]
</table>
| 58,0
|-
| [[Tanganjika Lago]]
| 32,9
|-
| [[Bajkal]]o
| 31,5
|-
| [[Granda Ursa Lago]]
| 31,1
|-
| [[Malavia Lago]]
| 30,0
|-
| [[Granda Slavia Lago]]
| 28,9
|-
| [[Eria Lago]]
| 25,7
|-
| [[Vinipega Lago]]
| 23,6
|-
| [[Ontaria Lago]]
| 19,5
|-
| [[Balkaŝo]]
| 18,4
|}
 
== Aliaj famaj lagoj ==
Linio 49 ⟶ 78:
* [[Balatono]] nomata ankaŭ hungara maro
* [[Zemplínska šírava]] nomata ankaŭ slovaka maro
* [[Diaocha-lago]]
* [[Lago Bolsena]]
* [[Lago Szelkó]]
 
== Aliaj lagoj ==
 
[[Diaocha-lago]] - [[Lago Bolsena]] - [[Lago Szelkó]]
 
▲[[Dosiero:Lake Clearwater-800px.jpg|thumb|left|180px|<center>Lago Clearwater en [[Ontario]], [[Kanado]]]]
== Laga biologio ==
Ĝis profundo de cent metroj, la surfacaj akvoj, bone proviziataj de [[lumo]], [[varmo]], [[oksigeno]] kaj [[nutraĵo]], kutime prezentas grandan riĉon de [[planktono]], dum en la profundaj akvoj hegemonias la [[bakterio]]j. La lagobordaj zonoj prezentadprezentas merĝitan aŭ duonmerĝitan vegetaĵaron. Pri [[faŭno]], tiutio adaptiĝas ĝenerale al la klimataj kondiĉoj, la salkvanteco kaj la lagofluoj.
 
== Formado de lagoj ==
[[Dosiero:Lake Victoria composite satellite photo.jpg|thumb|right|180px|<center>satelita bildo de la [[Viktoria Lago]] en Afriko]]▼
Eblas imagi la origino de lago se oni observas ties konturon. Lago estas korpo de akvo nefluanta en grunda depresio. La lagaj depresioj formiĝis pro unu aŭ kelkaj fortoj el la subgrundo.
 
Linio 67 ⟶ 95:
== Lagoj kaj homoj ==
La modernaj civilizoj generis grandajn ŝanĝojn en la ekologiaj sistemoj de multaj lagoj. La uzado de akvoj ellagaj por la homa konsumado, [[irigacio]], produktado de [[elektra energio]], [[transporto]] kaj distraj agadoj okazis ofte sen atenti taŭgajn zorgojn por pluhavi la biologian riĉon.
▲[[Dosiero:Lake Victoria composite satellite photo.jpg|thumb|right|180px|<center>satelita bildo de la [[Viktoria Lago]] en Afriko]]
<br clear=all>
 
== Vidu ankaŭ ==
Linio 78 ⟶ 104:
* [[digolago]]
* [[maaro]]
<br clear=all>
 
== Eksteraj ligiloj ==
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/wiki/Lago"