Proteino: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
GhalyBot (diskuto | kontribuoj)
e r2.7.2) (robota modifo de: hi:प्रोटीन
iom reordigis, forigis duoblaĵon
Linio 1:
'''Proteino''' aroestas la komuna nomo de certaj substancoj el la [[organika kemio]]. Proteinoj estas nemalhaveblaj komponantoj de ĉiuj vivantaĵoj, inkluzive de la plej simplaj formoj de vivo, kiel [[bakterio]]j, [[algo]]j, kaj aliaj [[mikroorganismo]]j. Ili devas ĉeesti en la dietojnutraĵo de ĉiuj [[animalo]]j (bestoj kaj homoj) por sintezi [[histo]]jn, [[enzimo]]jn, iujn [[hormono]]jn, kaj kelkajn
sango-komponantojn. Aldone al tio, ili uziĝas en la subtenado kaj riparo
de ekzistantaj histoj kaj kiel fonto de energio por la korpo.
 
La funkciofunkcioj de proteinoj estas, inter aliaj: transporta, struktura, protekta, kataliza, stoka, hormona.
 
La elementoj [[karbono]], [[oksigeno]], [[nitrogeno]], [[hidrogeno]], kaj [[sulfuro]] troviĝas
en ĉiuj proteinoj. Aliaj elementoj, kiel [[fosforo]], [[jodo]], [[fero]], [[zinko]] kaj [[magnezio]] estas esencaj konsistigantoj de iuj specialigitaj proteinoj. Kazeino, la ĉefa
proteino de lakto, entenas fosforon, kiu estas gravega elemento en la dietonutraĵo de beboj kaj infanoj. Hemoglobino, la proteino en la sango kiu transportas oksigenon, entenas feron.
 
Proteinoj estas polimeroj kunmetitaj, en diversaj kombinoj, per kunligiĝo de nombro da similaj, sed ne samaj, etaj molekuloj nomataj [[aminoacido]]j. La sinsekvo de aminoacidoj estas karakteriza por la proteinaj specoj; ĝi estas kodita en la [[genetika kodo]], kiu permesas al vivantaj [[ĉelo (biologio)|ĉeloj]] produkti proteinojn.
Proteinoj estas ege grandaj molekuloj kun molekulaj masoj inter ĉirkaŭ 6000 kaj kelkmilionoj da amu. Ilia mamuta grando (laŭ la molekula senco)vidiĝas en komparo de glukozo kun hemoglobino, relative malgranda proteino. Glukozo havas molekulan mason de 180 amu, dum la molekula maso de hemoglobino estas 65.000 amu.
 
Proteinoj estas ege grandaj molekuloj kun molekulaj masoj inter ĉirkaŭ 6000 kaj kelkmilionoj da amu. Ilia mamutagiganta grando (laŭ la molekula senco) vidiĝas en komparo de glukozo kun hemoglobino, relative malgranda proteino. Glukozo havas molekulan mason de 180 amu, dum la molekula maso de hemoglobino estas 65.000 amu.
Proteinoj estas polimeroj kunmetitaj, en diversaj kombinoj, per kunligiĝo de nombro da similaj, sed ne samaj, etaj molekuloj nomataj [[aminoacido]]j.
LaŭLa molekulagrandeco skalo,de proteinojla estasproteinaj grandegaj. Tio estas eco kiumolekuloj permesas al ili alpreni formojn multe pli kompleksajn ol pli malgrandaj molekuloj. La terminoj [[primara- strukturo]], [[sekundara- strukturo]], [[terciara- strukturo]], kaj [[kvaternara- strukturo]] esprimas ĉi tiun strukturan kompleksecon. Ĉi tiuj terminoj aludas la tipojn de koncernaj ligoj aŭ la formon (figuron) de la proteino.
 
Laŭ molekula skalo, proteinoj estas grandegaj. Tio estas eco kiu permesas al ili alpreni formojn multe pli kompleksajn ol pli malgrandaj molekuloj. La terminoj [[primara-strukturo]], [[sekundara-strukturo]], [[terciara-strukturo]], kaj [[kvaternara-strukturo]] esprimas ĉi tiun strukturan kompleksecon. Ĉi tiuj terminoj aludas la tipojn de koncernaj ligoj aŭ la formon (figuron) de la proteino.
{{havenda artikolo|Proteino}}
 
[[Kategorio:Proteinoj| ]]
[[Kategorio:Biokemio]]