Nicolae Bălcescu: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e r2.7.3) (robota aldono de: ru:Белческу, Николаэ
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
[[Dosiero:Gheorghe_Tattarescu_-_Nicolae_Balcescu.jpg|thumbnail|180px|Nicolae Bălcescu]]
'''Nicolae Bălcescu''' [nikolajnikolaje belĉeskubəlĉesku] (maskitanaskita la {{daton|29|junio|1819}} en [[Bukareŝto]], mortinta la {{daton|29|novembro|1852}} en [[Palermo]] ([[Sicilio]])) estis [[Rumanio|rumana]] historiisto, ĵurnalisto kaj revoluciulo. Li estas konsiderata la animo de la Valaĥia Revolucio de [[1848]].
 
Li prenis sian familian nomon ne, kiel tiutempe kutime, de sia patro (kiu nomiĝis ''Petrescu''), sed de la patrino, kiu devenis el [[Bălceşti]] en la [[distrikto Vâlcea]]. Kiel gimnaziano ĉe la kolegio "S-ta Sava" en [[Bukareŝto]], ek de [[1832]], li entuziasmiĝis pri historio. En [[1832]] li soldatiĝis en la Valaĥia Armeo. En [[1840]] li partoprenis en la konspiro de ''Mitică Filipescu'' kontraŭ la princo ''Alexandru Ghica''; la konspiro fiaskis, kaj Bălcescu estis malliberigita en la [[monaĥejo]] ''Mărgineni'' por du jaroj.
 
[[Dosiero:Nobalcescu.jpg|thumbnail|180px|Busto de Bălcescu en Palermo]]
Post sia liberiĝo li fondis la sekretan asocion ''Frăţia'' (frataro), kun karaktero [[framasonismo|framasonisma]], kiu komplotis kontraŭ la princo ''Gheorghe Bibescu''. Li vojaĝis al [[Francio]] kaj [[Italio]], studantekie li studis historion. Ek de [[1844]] li estis redaktisto de la revuo ''Magazin istoric pentru Dacia'' (historiohistoria revuo por [[Dakio]]), kune kun [[August Treboniu]]. Same en 1844 aperis lia eseo ''Puterea armată şi arta militară de la întemeierea Prinţipatului Valahiei şi până acum'' (la batala forto kaj la milita arto deekde la kreo de la Valaĥia Princlando kaj ĝis nun), en kiu li pledis por forta armeo kiel bazo de mem-regado.
 
En Francio li implikiĝis en la revolucio de februaro 1848; inspirite de tiu revolucio li revenis al Bukareŝto por partopreni en la revolucio de la 11-a de junio. Dum du tagoj li estis ministro kaj ŝtata sekretario de la provizora registaro revolucia. Kiel liberalulo li deziris proprietuligon de la kamparanoj kaj universalajn [[baloto]]jn.
Linio 11:
La [[Osmanida Imperio|osmanidaj]] aŭtoritatoj finis la revolucion kaj je la {{dato|13|septembro|1848}} arestis Bălcescu. Li eskapis al [[Transilvanio]], sed la [[Aŭstrio-Hungario|habsburgaj]] aŭtoritatoj forpelis lin. En [[1849]] li en Bukareŝto provis trakti kun [[Hungario|hungaraj]] revoluciuloj pri traktato rumania-hungaria.
 
La ceteron de sia vivo Bălcescu pasigis en [[ekzilo]], precipe en [[Parizo]] kaj [[Sicilio]]. Li verkis sian plej gravan verkon ''Românii supt Mihai-Voievod Viteazul'' (rumanoj sub vojevodo Mikaelo la Brava). Li kunlaboris prial la revuo ''La Tribune des Peuples'' (la tribuno de la popoloj), interalie kun [[Adam Mickiewicz]]. [[franca lingvo|Franclingve]] li verkis ''Question économique des Principautés Danubiennes'' (ekonomika demando de la danubaj princlandoj).
 
Malsaniĝinta je [[tuberkulozo]] li mortis en 1852 en Palermo.